Το Νόμπελ Χημείας σε Γερμανό και Αμερικανό

Για νέο επαναστατικό καταλύτη

ΟΜπένγιαμιν

Γερμανός επιστήμονας

Λιστ και ο Αμερικανός Ντέιβιντ Μακμίλαν τιμήθηκαν χθες με το Νόμπελ Χημείας για την ανάπτυξη ενός νέου εργαλείου σύνθεσης μορίων που επέτρεψε να «πρασινίσει» η χημεία και να βελτιωθεί η φαρμακευτική έρευνα.

Οι δύο ερευνητές τιμήθηκαν με το βραβείο Νόμπελ «για την ανάπτυξη της ασύμμετρης οργανοκατάλυσης, ενός νέου επαναστατικού είδους καταλυτών», σημείωσε η επιτροπή των Νόμπελ στη Στοκχόλμη.

Οι καταλύτες -ουσίες που ελέγχουν και επιταχύνουν τις χημικές αντιδράσεις, χωρίς ωστόσο να αποτελούν μέρος του τελικού προϊόντος- είναι θεμελιώδη εργαλεία για τους χημικούς. Ωστόσο, οι ερευνητές πίστευαν για καιρό ότι δεν υπήρχαν, κατ' αρχήν, παρά δύο είδη διαθέσιμων καταλυτών: τα μέταλλα και τα ένζυμα.

Ο Μπένγιαμιν Λιστ και ο Ντέιβιντ ΜακΜίλαν, 53 ετών και οι δύο, «τιμώνται με το βραβείο Νόμπελ επειδή το 2000 "ανεξάρτητα ο ένας από τον άλλο, δημιούργησαν ένα τρίτο είδος καταλύτη, την ασύμμετρη οργανοκατάλυση", ένα "νέο και ευφυές εργαλείο για τη σύνθεση μορίων", το οποίο αναπτύχθηκε "με εκπληκτική ταχύτητα" έκτοτε», διευκρίνισε η επιτροπή των Νόμπελ.

Ο Λιστ και ο Μακμίλαν ανέπτυξαν την ασύμμετρη οργανοκατάλυση χρησιμοποιώντας «μικρά οργανικά μόρια», όπως η προλίνη, προσθέτει η επιτροπή.

Σε αντίθεση με τα μέταλλα και τα ένζυμα, η προλίνη είναι ένα «ονειρεμένο» εργαλείο για τους χημικούς: είναι ένα πολύ απλό, φθηνό μόριο το οποίο σέβεται επίσης το περιβάλλον.

«Οι οργανικοί καταλύτες μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να προκαλέσουν πολλές χημικές αντιδράσεις (...) χρησιμοποιώντας αυτές τις αντιδράσεις, οι ερευνητές μπορούν τώρα να δημιουργήσουν αποτελεσματικότερα οτιδήποτε, από νέα φαρμακευτικά προϊόντα ως μόρια τα οποία μπορούν να αιχμαλωτίσουν το φως σε ηλιακά κύτταρα», καταλήγει η Βασιλική Ακαδημία Επιστημών της Σουηδίας στην ανακοίνωσή της.

Η εβδομάδα των Νόμπελ συνεχίζεται στη Στοκχόλμη με το Νόμπελ Λογοτεχνίας σήμερα και αύριο με το Νόμπελ Ειρήνης.

[SID:14689609]