Οι βασικές παραδοχές για ΑΕΠ, πληθωρισμό και δημόσιο χρέος
ΜΕ ΔΕΔΟΜΕΝΕΣ τις ειδικές συνθήκες που διαμορφώνονται κατά τη σύνταξη του φετινού προσχεδίου του προϋπολογισμού, οι βασικές παραδοχές πάνω στις οποίες θα στηριχτούν οι δημοσιονομικές προβλέψεις της επόμενης χρονιάς θα είναι οι εξής:
Για τη μεγέθυνση του ΑΕΠ ο πήχης θα περιοριστεί στο 2,1%. Δεδομένης της αβεβαιότητας αλλά και της ταχύτερης του προβλεπόμενου ανάπτυξης για το 2022 (σ.σ.: ο πήχης φέτος θα φτάσει στο 5,3%, ενδεχομένως και υψηλότερα αν δεν υπάρξει πρόβλημα με την κατανάλωση κατά τη διάρκεια του 4ου τριμήνου) κρίνεται σκόπιμο η πρόβλεψη να είναι αρκετά συντηρητική. Ο βασικός λόγος είναι οι προβλέψεις για ενδεχόμενη επιστροφή της Ευρώπης στην ύφεση, κάτι που αν συμβεί θα επηρεάσει και τα έσοδα του τουρισμού της επόμενης χρονιάς.
Για τον πληθωρισμό θα προβλεφθεί ένα ποσοστό της τάξεως του 3%, έναντι επικαιροποιημένου στόχου για μέσο πληθωρισμό κοντά στο 9% για το 2022. Από τον Οκτώβριο και μετά ο πληθωρισμός αναμένεται να κινηθεί καθοδικά (τουλάχιστον με βάση το ποσοστό μεταβολής) καθώς θα αρχίσουν να «διπλώνουν» οι φετινές υψηλές τιμές με τις αντίστοιχες περσινές. Η αποκλιμάκωση των τιμών τουλάχιστον στα καύσιμα αλλά και η μονιμοποίηση της λειτουργίας του μηχανισμού επιδότησης του ηλεκτρικού ρεύματος αναμένεται να συμβάλουν στην αποκλιμάκωση του πληθωρισμού. Βέβαια, ο πληθωρισμός της επόμενης χρονιάς είναι πάντοτε συνάρτηση των εξελίξεων στις διεθνείς αγορές ενέργειας. Δεν πρέπει να παραγνωριστεί ως παράγοντας αποκλιμάκωσης του πληθωρισμού και η αύξηση του κόστους του χρήματος.
Το προσχέδιο θα αποτυπώσει τον στόχο επιστροφής στα πρωτογενή πλεονάσματα. Το τελικό ποσοστό θα οριστικοποιηθεί μέσα στην εβδομάδα (με ανοικτό το ενδεχόμενο μικρών αλλαγών μέχρι την κατάθεση του τελικού σχεδίου του προϋπολογισμού τον Νοέμβριο), ωστόσο ο πήχης έχει μπει στην περιοχή του 1%. Δηλαδή,
σε κάθε περίπτωση θα μιλάμε για σημαντική δημοσιονομική διόρθωση την επόμενη χρονιά. Ο πήχης του 1% έχει μπει και με το πρόγραμμα σταθερότητας. Το επιπλέον 1,3 δισ. ευρώ που έχει προστεθεί στο σκέλος των δαπανών για να χρηματοδοτηθούν τα μέτρα στήριξης, εκτιμάται ότι θα καλυφθεί από την ταχύτερη του αναμενομένου αύξηση των φορολογικών εσόδων, τα οποία αναμένεται να ξεπεράσουν κατά πολύ τα 52 δισ. ευρώ και λόγω του πληθωρισμού, αλλά και
Εντός εβδομάδας θα οριστικοποιηθεί το τελικό ποσοστό που θα τεθεί ως στόχος για πρωτογενές πλεόνασμα το 2023.
λόγω της ταχύτερης ανάπτυξης του 2022 που βάζει σε διαφορετικό επίπεδο το ΑΕΠ.
Το χρέος σε ονομαστικούς όρους δεν αναμένεται να ξεφύγει πάνω από τα 360 δισ. ευρώ, καθώς οι νέες εκδόσεις ομολόγων που θα γίνουν το 2023 (εφόσον το επιτρέψουν οι συνθήκες στην αγορά) θα αποπληρώσουν οφειλές που λήγουν. Επειδή όμως το ΑΕΠ αναμένεται να ξεπεράσει (και λόγω του πληθωρισμού) ακόμη και τα 220-225 δισ. ευρώ σε ονομαστικούς όρους, είναι πιθανό η αναλογία του χρέους ως προς το ΑΕΠ να πέσει το 2023 και κάτω από το 165%. Αυτό θα εξαρτηθεί βέβαια και από το κατά πόσο θα αποφασιστεί τελικώς από τη Eurostat να ενσωματωθούν και οι εγγυήσεις στο χρέος ύψους 18,5 δισ. ευρώ. Η αύξηση των επιτοκίων για τα ομόλογα δεν αναμένεται να αποτυπωθεί στο ποσό των τόκων. Πρώτον, διότι το ελληνικό χρέος τοκίζεται σε ποσοστό 99% με σταθερά επιτόκια και, δεύτερον, διότι οι λήξεις χρέους του 2023 που θα αντικατασταθούν με νέο χρέος δεν θα είναι τόσο πολλές ώστε να αυξήσουν αισθητά το κονδύλι των τόκων πάνω από τα επίπεδα των 4,5-5 δισ. ευρώ ετησίως. Έτσι, το έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης εκτιμάται ότι θα συγκρατηθεί στην περιοχή των 2,5 δισ. ευρώ, δηλαδή λίγο πάνω από το 1,2% του ΑΕΠ.