Μόνο με pass, πουθενά δεν πας
ΑΙΣΘΑΝΕΣΤΕ μπερδεμένοι σχετικά με το τι συμβαίνει με τον πληθωρισμό; Ακούτε για «αισθητή αποκλιμάκωση», για «βουτιά» από τα ιστορικά υψηλά στα οποία είχε εκτιναχθεί μέσα στο 2022, αλλά βλέπετε τις τιμές στα ράφια να αλλάζουν μόνο προς τα επάνω και το πορτοφόλι σας να αδειάζει πιο γρήγορα. Πέρα από κορόνες και θεωρίες συνωμοσίας, η εξήγηση, όπως και η έννοια του πληθωρισμού, είναι θεωρητικά απλή, αλλά και ταυτόχρονα εξαιρετικά περίπλοκη - σε βαθμό που να δυσκολεύονται να την αποδώσουν ακόμη και... έμπειροι υπουργοί.
Ο ΕΝΑΡΜΟΝΙΣΜΕΝΟΣ πληθωρισμός στην Ελλάδα «έπεσε» για δεύτερο διαδοχικό μήνα τον Ιανουάριο, στο 7,2% από 7,6% τον Δεκέμβριο και από 8,8% τον Νοέμβριο. Ενθαρρυντικό νέο; Αναμφίβολα. Αλλά τι σημαίνει; Σημαίνει ότι οι τιμές καταναλωτή αυξήθηκαν τον περασμένο μήνα κατά 7,2% σε σχέση με τον περσινό Ιανουάριο, αυξήθηκαν κατά 7,6% τον Δεκέμβριο σε σχέση με έναν χρόνο νωρίτερα κτλ. Εμείς βλέπουμε ανατιμήσεις -ολοένα και βραδύτερες- αλλά πάντως επίπονες όταν έχει ήδη χτυπηθεί η αγοραστική δύναμη των νοικοκυριών επί έναν χρόνο. ΣΤΗ ΖΩΝΗ του ευρώ ο πληθωρισμός κατά μέσο όρο ήταν 8,5% τον Ιανουάριο, σαφώς υψηλότερα δηλαδή σε σχέση με την Ελλάδα. Είναι αυτό απόδειξη ότι είμαστε φθηνότεροι από τους περισσότερους; Λυπάμαι, αλλά ούτε αυτό είναι βέβαιο. Αν οι τιμές στα βασικά αγαθά ήταν αρκετά υψηλότερες στην Ελλάδα τον Ιανουάριο του 2022 σε σχέση π.χ. με εκείνες στην Ολλανδία, όπου ο πληθωρισμός τον περασμένο μήνα ήταν στο 8,4%, τότε πιθανότατα παραμένουμε πιο ακριβοί από τους Ολλανδούς.
ΚΑΙ ΤΕΛΙΚΑ γιατί ενώ οι τιμές της ενέργειας στη διεθνή αγορά κάνουν βουτιά, στον δείκτη ανεβαίνουν (έστω και βραδύτερα;). Γιατί, πολύ περισσότερο, οι ανατιμήσεις στα τρόφιμα επιταχύνονται; Γιατί όταν γίνει η ζημιά της διάχυσης των πληθωριστικών πιέσεων δύσκολα τη μαζεύεις. Και γιατί τα φαινόμενα του shrinkinflation (μικραίνουν οι ποσότητες για να μη φανεί η πραγματική τιμή) ή του greedflation (του πληθωρισμού της απληστίας) καλά κρατούν ανά την Ευρώπη.
ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ τα παλεύουμε όλα αυτά με το «καλάθι του νοικοκυριού» και το market pass. Καλοδεχούμενα. Αλλά μόνο με pass, δεν πας πουθενά.