Ασπίδα κερδοφορίας με hedging 25 δισ. από τις τράπεζες
Με συμφωνίες Interest Rate Swaps προετοιμάζεται η αγορά για την υποχώρηση των επιτοκίων
Περί τα 25 δισ. ευρώ τουλάχιστον φαίνεται να κάνουν hedging οι τράπεζες μέσω προϊόντων Interest Rate Swaps (IRS) προκειμένου να διατηρήσουν την κερδοφορία τους εν όψει της πτώσης των επιτοκίων.
TΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ IRS αποτελούν μια «ομπρέλα» παραγώγων και πιο συγκεκριμένα swap μεταξύ επιτοκίων (σταθερών και κυμαινόμενων) που στόχο έχουν να διατηρήσουν για τις τράπεζες σε υψηλά επίπεδα τα έσοδα από τόκους, παρά τη διαφαινόμενη υποχώρηση των επιτοκίων την προσεχή τριετία. Η Τράπεζα Πειραιώς, για παράδειγμα, στα αποτελέσματα που ανακοίνωσε στις 14.2.2023 ρωτήθηκε και απάντησε πως διαθέτει 10 δισ. ευρώ IRS τα οποία λαμβάνουν σταθερή πρόσοδο 3%. Αυτό σημαίνει πως αν τα επιτόκια υποχωρήσουν κάτω από 3%, η τράπεζα θα διατηρήσει σταθερό το εισόδημά της ως εάν τα επιτόκια να παρέμεναν στο 3%. Δεν είναι γνωστό πόσα IRS έχουν οι τράπεζες, καθώς η καταγραφή τους δεν αποτελεί δημόσια πληροφορία. Όμως τα πιστωτικά ιδρύματα θα δεχθούν σχετικές ερωτήσεις από αναλυτές κατά την παρουσίαση των αποτελεσμάτων τους και τελικώς θα απαντήσουν σχετικώς.
Σύμφωνα με κάποιες πηγές στην αγορά, με δεδομένο πως ορισμένες ελληνικές τράπεζες πρόσφατα έλυσαν τέτοια συμβόλαια, στο σύνολό τους εκτιμάται πως κινούνται περί τα 25 δισ. ευρώ με κάθε επιφύλαξη, σημειώνουν έγκυροι τραπεζικοί παράγοντες.
Τα IRS είναι εργαλεία που εισήχθησαν στη ζωή των τραπεζών από τον Δεκέμβριο του 2023, όταν έγινε συνείδηση πως τα επιτόκια δεν θα μείνουν για πάντα σε αυτά τα ύψη. Πρόκειται για προϊόντα διεθνώς αναγνωρισμένα που χρησιμοποιούνται για να δημιουργήσουν
ασπίδα προστασίας στα κέρδη των τραπεζών.
Αξίζει να σημειωθεί πως τα κέρδη των τραπεζών είναι άρρηκτα συνδεδεμένα και με τα κεφάλαιά τους, και στη χώρα μας η θωράκιση των ισολογισμών των πιστωτικών ιδρυμάτων έχει να κάνει και με την αποπληρωμή του αναβαλλόμενου φόρου.
Παλαιότερα το εργαλείο αυτό είχε χρησιμοποιηθεί διευρυμένα και από επιχειρήσεις, ορισμένες εκ των οποίων, κυρίως σε άλλες χώρες της Ευρώπης, το επαναχρησιμοποίησαν με αντίθετη λογική από εκείνη των τραπεζών. Οι ανταλλαγές επιτοκίων βοήθησαν τις εταιρείες να διαχειριστούν τις υποχρεώσεις τους με κυμαινόμενο επιτόκιο, επιτρέποντάς τους να πληρώνουν σταθερά επιτόκια, ενώ συγχρόνως λάμβαναν πληρωμές κυμαινόμενου επιτοκίου.
Στην Ελλάδα, που οι επιχειρήσεις δεν είχαν μεγάλη τεχνογνωσία στα προϊόντα αυτά και επειδή τα spreads μεταξύ καταθέσεων και χορηγήσεων είναι τεράστια, προτίμησαν να προχωρήσουν σε αποπληρωμές δανείων, ιδιαίτερα εκείνες οι εταιρείες που είχαν μεγάλη ρευστότητα. Το στοιχείο αυτό συρρίκνωσε σε κάποιο βαθμό την πιστωτική επέκταση των τραπεζών, κάτι το οποίο διορθώθηκε στο τέλος του περασμένου έτους, αλλά φαίνεται να επιδεινώνεται εντός του τρέχοντος έτους.
Οι προβλέψεις
To 3% αποτελεί κομβικό σημείο για τις τράπεζες σε ό,τι αφορά τα επιτόκια προκειμένου να επιτευχθεί η κερδοφορία που προβλέπουν. Οι τράπεζες αναμένουν το 2026 το επιτόκιο της EKT να κινηθεί περί το 2,5% και το 2025 περί το 2,75%, μία ποσοστιαία μονάδα κάτω από το 2024 που προβλέπεται αυτό να κινηθεί στο 3,75%. Σε ό,τι αφορά το Euribor τριμήνου, αυτό αναμένεται να κινηθεί σε 2,4% το 2026 από 3,8% το 2024. Οι τράπεζες προβλέπουν καθαρή πιστωτική ανάπτυξη μέχρι 8 δισ. το 2026, μέχρι 7 δισ. το 2025 και μέχρι 6 δισ. το 2024.