Σενάρια ανάπτυξης με τη χρήση καταθέσεων ύψους 8,4 τρισ. ευρώ

Με ταυτόχρονο σχεδιασμό για αύξηση των δημοσίων επενδύσεων και μείωση των φόρων

Καθώς η Ευρώπη προσπαθεί να ανακτήσει τη χαμένη ανταγωνιστικότητά της, οι πολιτικοί έχουν ξεκινήσει μια άκρως ενδιαφέρουσα συζήτηση για το εάν θα πρέπει να χρησιμοποιήσουν ένα «κρυφό όπλο», τις καταθέσεις, άνω των 8 τρισ. ευρώ, των πολιτών της Ευρωζώνης. ΤΑΥΤΟΧΡΟΝΑ σχεδιάζουν να προβούν σε αύξηση των δημοσίων επενδύσεων και μείωση των φόρων. Και όλα αυτά, την ώρα που το ασφαλές ενεργητικό της Ε.Ε. ξεπέρασε το «ορόσημο» του 1 τρισ. ευρώ.

Αναζήτηση τρόπων

Από την Ιταλία που πωλεί κρατικά ομόλογα σε μικροεπενδυτές, έως τη συζήτηση που γίνεται στη Γαλλία για τη δημιουργία ενός πανευρωπαϊκού αποταμιευτικού προϊόντος ή τις φοροαπαλλαγές που προσφέρει η Βρετανία για επενδύσεις σε βρετανικές μετοχές, οι κυβερνήσεις ανά την Ευρώπη αναζητούν τρόπους για να ενεργοποιήσουν τον πλούτο των νοικοκυριών. Αυτό που γίνεται φανερό, όπως επισημαίνει ανάλυση του Reuters, είναι πως η Ευρώπη «κάθεται» πάνω σε μια τεράστια ρευστότητα, που θα μπορούσε να διοχετευθεί προς τους αναγκαίους στόχους της, από την πράσινη μετάβαση έως την αύξηση των αμυντικών δαπανών.

Πόσο όμως μια τέτοια ιδέα θα άρεσε στους καταθέτες, ενώ θα ήταν αρκετή για να αντιμετωπίσει βαθιές ελλείψεις σε ένα οικονομικό μοντέλο που δεν ενθαρρύνει τις επενδύσεις; «Μοιάζει με εύκολη λύση σε προβλήματα πολύ περίπλοκα», αναφέρει η Ντανιέλα Γκάμπορ, καθηγήτρια στο Πανεπιστήριο West of England.

Περισσότερες αποταμιεύσεις

Είναι γεγονός ότι οι Ευρωπαίοι αποταμιεύουν επί μακρόν περισσότερα χρήματα σε σχέση με τους Αμερικανούς, με το χάσμα μεταξύ των δύο πλευρών να έχει διευρυνθεί σημαντικά τον τελευταίο καιρό, πιθανόν και εξαιτίας της αβεβαιότητας για την έκβαση του πολέμου στην Ουκρανία. Πολιτικοί, όπως ο Γάλλος υπουργός Οικονομικών, Μπρουνό Λεμέρ, προσβλέπουν σε αυτήν την τεράστια ρευστότητα, συμπεριλαμβανομένων των τραπεζικών καταθέσεων, ύψους 8,4 τρισ. ευρώ, της Ευρωζώνης.

Ο Λεμέρ, ο οποίος μίλησε «για χρήμα που κοιμάται σε τραπεζικούς λογαριασμούς» αντί να συμβάλει στην οικονομική ευημερία, ζητά τη δημιουργία ενός πανευρωπαϊκού αποταμιευτικού προϊόντος. Από την άλλη, κάποιοι Γάλλοι βουλευτές προτείνουν να διοχετευθούν οι καταθέσεις σε εγχώριες αμυντικές βιομηχανίες μέσω κρατικά εγγυημένων καταθέσεων. Εκτός Ε.Ε., η Βρετανία έχει προτείνει ένα νέου τύπου λογαριασμό που θα επιτρέπει στους Βρετανούς να επενδύουν

αφορολόγητα έως 5.000 στερλίνες (6.301 δολάρια) σε εγχώριες επιχειρήσεις.

Ωστόσο, πολλοί οικονομολόγοι απορρίπτουν την ιδέα αξιοποίησης του «χρήματος που κοιμάται», επειδή οι καταθέσεις αυτές θεωρούνται ζωτικής σημασίας πηγή χρηματοδότησης για τις τράπεζες. Και αντ’ αυτής προτάσσουν την αύξηση των επενδύσεων, που χρειάζεται ωστόσο αρκετές διαρθρωτικές αλλαγές και αυτό είναι το μεγάλο πρόβλημα της Ευρώπης.

Επίσης, υπάρχουν κάποιες κυβερνήσεις οι οποίες δανείζονται απευθείας από τους πολίτες, όπως συμβαίνει στην Ιταλία, όπου οι μεγαλύτεροι αγοραστές ιταλικού κρατικού χρέους πέρυσι ήταν τα ιταλικά νοικοκυριά. Κάποιοι αναλυτές προτάσσουν τα κρατικά ομόλογα, λέγοντας ότι αυτός ο τρόπος δανεισμού έχει λειτουργήσει λίαν ικανοποιητικά και επιτρέπει στο κράτος να δανείζεται απευθείας χρήματα διοχετεύοντάς τα στους τομείς προτεραιοτήτων. Ωστόσο, δίδοντας

τη δυνατότητα στις κυβερνήσεις με μεγάλα ελλείμματα να έχουν πρόσβαση σε κεφάλαια, ελλοχεύει ο κίνδυνος υπονόμευσης των προσπαθειών να θέσουν υπό έλεγχο το χρέος τους.

του ευρωπαϊκού ΑΕΠ πρέπει να φθάσουν οι δημόσιες επενδύσεις τα επόμενα χρόνια. Πολιτικοί όπως ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν και ο Γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς έχουν δεσμευθεί να μην αυξήσουν τους φόρους.

Μη επαρκές χρέος

Επιπλέον, αναλυτές του Reuters εκτιμούν ότι το περισσότερο χρέος δεν κρίνεται επαρκές για την κάλυψη των μελλοντικών αναγκών της Ε.Ε., όπως η πράσινη και ψηφιακή μετάβαση, η αύξηση των αμυντικών δαπανών, η βελτίωση