Καλοί οιωνοί από το ράφι για τον πληθωρισμό
Θετικά νέα από τις τιμές ενέργειας τον Μάρτιο - Αστάθμητος παράγων τα εποχικά τρόφιμα
Η πορεία του πληθωρισμού σε επίπεδο Ευρωζώνης τον Μάρτιο σε μεγάλο βαθμό θα καθορίσει τις αποφάσεις για την πορεία των επιτοκίων. Πρώτο crash test του τελευταίου πακέτου μέτρων καταπολέμησης της ακρίβειας στα ράφια των σούπερ μάρκετ, αλλά και «σηματωρό» για την πορεία αποκλιμάκωσης των επιτοκίων σε όλες τις χώρες της Ευρωζώνης συνιστά η σημερινή ανακοίνωση του πληθωρισμού μηνός Μαρτίου από την Eurostat.
TO ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ Ανάπτυξης έχει συγκεντρώσει στοιχεία από τα σούπερ μάρκετ που δείχνουν ότι υπάρχουν μειώσεις στις τελικές τιμές λιανικής και πριν και μετά τις προσφορές των προμηθευτών και των αλυσίδων. Ωστόσο, αυτό που έχει σημασία -δεδομένου ότι μιλάμε για προϊόντα από συγκεκριμένες κατηγορίες- είναι το πώς θα αποτυπωθούν αυτές οι μεταβολές στον εναρμονισμένο δείκτη τιμών καταναλωτή. Ουσιαστικά, μπορεί τα νέα μέτρα -περιορισμός των ονομαστικών τιμών πριν από την έκπτωση και την προσφορά, πλαφόν στο βρεφικό γάλα, απαγόρευση εκπτώσεων για όσους κάνουν αυξήσεις κ.λπ.- να αφορούν μερικές χιλιάδες κωδικούς, ωστόσο αυτό δεν σημαίνει ότι επηρεάζεται αντίστοιχα μεγάλο τμήμα από το «καλάθι» του εναρμονισμένου δείκτη τιμών καταναλωτή. Πάντως, αν οι ερευνητές της ΕΛΣΤΑΤ λάβουν υπόψη τους τις αρχικές τιμές κατά τη διαδικασία των τιμοληψιών και όχι αυτές μετά τις προσφορές, τότε θα καταλήξουν σε μεγαλύτερη πίεση προς τα κάτω για τον πληθωρισμό.
Προφανώς δεν κρίνεται η μεταβολή του πληθωρισμού μόνο από τα μέτρα της κυβέρνησης. Θα πρέπει να ληφθούν υπόψη και άλλοι παράγοντες όπως:
Η μεταβολή των τιμών ενέργειας. Για τον μήνα Μάρτιο, τα νέα φαίνεται να είναι θετικά. Οι τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας υποχώρησαν σε επίπεδο λιανικής και αυτό το στοιχείο έχει μεγάλη βαρύτητα στον πληθωρισμό. Οι τιμές του φυσικού αερίου παρέμειναν σε πολύ χαμηλά επίπεδα, ενώ
στα πετρελαιοειδή είχαμε αύξηση στην τιμή της αμόλυβδης συγκριτικά με τον Φεβρουάριο κατά περίπου 3% και πολύ μικρή μείωση στην τιμή του πετρελαίου κίνησης περίπου κατά 1%.
Η μεταβολή των τιμών των τροφίμων. Αυτός θα είναι για ακόμη έναν μήνα ο μεγάλος αστάθμητος παράγοντας. Το λογικό και το αναμενόμενο είναι ότι θα είναι πτωτική η πορεία της ποσοστιαίας μεταβολής, καθώς πλέον έχουμε φτάσει στον Μάρτιο και οι φετινές υψηλές τιμές συγκρίνονται με τις ήδη πολύ υψηλές τιμές του αντίστοιχου περσινού μήνα. Ο αστάθμητος παράγοντας είναι η πορεία των τιμών των εποχικών προϊόντων,
αλλά και άλλων «κωδικών» που επηρεάζονται από την κλιματική κρίση: λάδι, πορτοκάλι, πατάτες, κρασί, κακάο κ.λπ. Ειδικά τα σοκολατοειδή αναμένεται να αποτελέσουν «βαρίδι» για τον πληθωρισμό τον Μάρτιο, δεδομένου ότι η χρηματιστηριακή τιμή του κακάο έχει αναρριχηθεί στα ύψη.
Η αργή αλλά σταθερή αύξηση των ενοικίων. Η μεταβολή θυμίζει το «μαρτύριο της σταγόνας», καθώς η ΕΛΣΤΑΤ (κατά συνέπεια και η Eurostat) καταγράφει τις ανατιμήσεις στα υφιστάμενα ενοίκια. Κάθε φορά επομένως που θα υπογράφεται ένα νέο συμβόλαιο με υψηλότερο μίσθωμα, θα επηρεάζει αντίστοιχα και τον πληθωρισμό.
Η Ελλάδα «ψάχνει» ήδη από τον Μάρτιο έναν εναρμονισμένο δείκτη τιμών καταναλωτή χαμηλότερο του 3%, ώστε να παραμείνει εντός ετήσιου στόχου, ο οποίος προβλέπει μέσο ετήσιο πληθωρισμό στην περιοχή του 2,9% για το σύνολο της χρονιάς. Εκτός όμως από τα εσωτερικά, υπάρχει και το πανευρωπαϊκό ενδιαφέρον. Η πορεία του πληθωρισμού σε επίπεδο Ευρωζώνης κατά τον μήνα Μάρτιο -και δεδομένου ότι πλέον μπαίνουμε στη θερινή σεζόν όπου ο παράγοντας της ενέργειας θα είναι ολοένα και λιγότερο «αστάθμητος»-σε πολύ μεγάλο βαθμό θα καθορίσει και τις αποφάσεις για την πορεία των επιτοκίων.
Η ΕΚΤ
Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα θα λάβει σοβαρά υπόψη της το ενδεχόμενο συνέχισης της πτωτικής πορείας, κάτι που αν επιβεβαιωθεί θα μας φέρει ακόμη πιο κοντά στον καταστατικό στόχο του 2%, έστω και σε επίπεδο μήνα (ο Φεβρουάριος είχε κλείσει στο 2,6%).
Σε μια τέτοια περίπτωση, θα είναι πλέον ορθάνοικτο το ενδεχόμενο η διαδικασία μείωσης των επιτοκίων να ξεκινήσει από τον Ιούνιο. Το αν βέβαια θα υπάρξουν τέσσερις μειώσεις μέχρι το τέλος του χρόνου, όπως ζητά ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, δεν θα ξεκαθαρίσει τώρα. Όμως, σε κάθε περίπτωση, οι δηλώσεις της επικεφαλής της ΕΚΤ μετά την επόμενη συνεδρίαση, θα έχουν καθοριστική σημασία.