Κίνδυνος για νέο ντόμινο ανατιμήσεων στο ράφι

Οι εξελίξεις στη Μέση Ανατολή δοκιμάζουν τις αντοχές της αγοράς

Με τις γεωπολιτικές εξελίξεις στην Μέση Ανατολή να εντείνουν την αβεβαιότητα στην αγορά του αργού πετρελαίου, ο κίνδυνος για ένα νέο ντόμινο ανατιμήσεων στο ράφι είναι ορατός. Η ΑΓΟΡΑ βασικών καταναλωτικών αγαθών παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις και, όπως αναφέρουν στη «Ν» στελέχη του κλάδου, «για ακόμα μια φορά το περιβάλλον είναι εκρηκτικό και η αβεβαιότητα εντείνεται περαιτέρω. Αυτή η κατάσταση επηρεάζει τόσο την παραγωγή και διακίνηση προϊόντων όσο και την ψυχολογία των καταναλωτών. Κανείς δεν είναι σε θέση να προδικάσει τις εξελίξεις, πόσο μάλλον σε ό,τι αφορά την πορεία των τιμών. Τα περιθώρια από πλευράς βιομηχανίας είναι ήδη πολύ πιεσμένα και οι αντοχές της αγοράς μετά τα αλλεπάλληλα stress tests των τελευταίων ετών είναι περιορισμένες».

Ο Κ. Σκρέκας

Από την πλευρά του, ο υπουργός Ανάπτυξης Κώστας Σκρέκας ερωτηθείς -στο πλαίσιο χθεσινής εκδήλωσης στη Θεσσαλονίκη- για το κατά πόσο οι εξελίξεις μεταξύ Ισραήλ και Ιράν μπορούν να πάνε πίσω τα σχέδια της κυβέρνησης στο μέτωπο της ακρίβειας, διαμήνυσε ότι «δεν θα επιτρέψουμε αδικαιολόγητες ανατιμήσεις εξ αφορμής των διαφόρων εξελίξεων οι οποίες συμβαίνουν δυστυχώς στη γειτονιά μας. Συνεχίζουμε τους ελέγχους».

Πάντως, ανεξάρτητα με την κατάσταση που επικρατεί στη Μέση Ανατολή, το ελαιόλαδο και τα φρούτα «διαπραγματεύονται» στις κατηγορίες των «πολύτιμων» εμπορευμάτων, με τις τιμές παραγωγού τον Φεβρουάριο να πιάνουν για ακόμα μια φορά limit up, με αποτέλεσμα να επηρεάζεται όλη η αλυσίδα μεταποίησης και εμπορίας τροφίμων και βέβαια τελικός αποδέκτης των ανατιμήσεων παραμένει ο καταναλωτής.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής, οι τιμές παραγωγού, ήτοι ο Γενικός Δείκτης Τιμών Εκροών στη Γεωργία - Κτηνοτροφία (χωρίς επιδοτήσεις) του μηνός Φεβρουαρίου 2024, κατέγραψαν ετήσια αύξηση 19,1%.

Η αύξηση αυτή αποδίδεται στην άνοδο κατά 37,3% του δείκτη τιμών της φυτικής παραγωγής, καθώς οι τιμές ζωικής παραγωγής εμφάνισαν πιο ήπια αύξηση, της τάξεως του 1,4%.

Πρωταγωνιστές της ακρίβειας παραμένουν το ελαιόλαδο και τα φρούτα, όπου οι τιμές παραγωγού τον Φεβρουάριο αυξήθηκαν σε ετήσια βάση κατά 85,4% και 31,4% αντίστοιχα.

Να σημειωθεί ότι οι αυξήσεις αυτές περνούν στην κατανάλωση με καθυστέρηση τουλάχιστον ενός μήνα. Συνεπώς «δικαιολογούν» και τις αυξημένες, κατά 67,2% στο ελαιόλαδο και 12,7% στα φρούτα, τιμές καταναλωτή του Μαρτίου.

Αξίζει να επισημανθεί ότι οι επιδόσεις των τελικών τιμών καταναλωτή στα φρούτα διατηρούν την πρωτιά και σε επίπεδο Ευρωζώνης και χωρών Ευρωπαϊκής Ένωσης / Ε.Ο.Χ. Είναι ενδεικτικό ότι τον Φεβρουάριο, σύμφωνα με τη Eurostat, οι τιμές καταναλωτή κατέγραψαν αύξηση 12,2% όταν σε επίπεδο Ευρωζώνης η αύξηση ήταν 5,2% και 6,3% στην Ε.Ε. Οι τιμές των φρούτων τοποθετούν την Ελλάδα στη δεύτερη θέση των ακριβότερων αγορών, μετά

τη Νορβηγία. Ενδιαφέρον έχει να επισημανθεί ότι αγορές όπως η Ισλανδία και η Φινλανδία εμφανίζουν σημαντικά ηπιότερες ανατιμήσεις στα φρούτα, της τάξεως του 6,6% και 0,4% αντίστοιχα.

Τα μηνύματα για τους προσεχείς μήνες δεν είναι ιδιαίτερα αισιόδοξα για την πορεία των τιμών στα φρούτα, καθώς οι καιρικές συνθήκες επηρεάζουν πλέον σημαντικά τις παραγωγές.

Σε ό,τι αφορά το ελαιόλαδο, οι προβλέψεις παραγωγής για τη νέα ελαιοκομική περίοδο θα είναι και αυτές που θα επηρεάσουν τις τιμές παραγωγού τους προσεχείς μήνες. Αυτή την περίοδο οι εμπορικές πράξεις είναι «παγωμένες», με τους παραγωγούς να κρατάνε απόθεμα και τις μέσες τιμές να κυμαίνονται στα 8-9 ευρώ/κιλό.

Οι τιμές των φρούτων τοποθετούν την Ελλάδα στη δεύτερη θέση των ακριβότερων αγορών σε Ε.Ε. / Ε.Ο.Χ., μετά τη Νορβηγία.

Το κόστος παραγωγής

Σχετικά με την πορεία στο κόστος παραγωγής, εμφανίζει αποκλιμάκωση, με τον Γενικό Δείκτη Τιμών Εισροών στη Γεωργία - Κτηνοτροφία του μηνός Φεβρουαρίου 2024, σε σύγκριση με τον αντίστοιχο δείκτη του Φεβρουαρίου 2023, να καταγράφει μείωση 2,1% έναντι αύξησης 9,6% που σημειώθηκε κατά τη σύγκριση της ίδιας περιόδου 2023 έναντι του 2022. Η μείωση του κόστους παραγωγής αποδίδεται στη μείωση κατά 3,2% του δείκτη τιμών των αναλώσιμων μέσων και κυρίως στη μεταβολή της ομάδας των ζωοτροφών που υποχώρησε κατά 8%, αλλά και στις τιμές των λιπασμάτων που μειώθηκαν κατά 18,5% στο εξεταζόμενο διάστημα.

85,4% αυξήθηκε σε ετήσια βάση τον Φεβρουάριο η τιμή παραγωγού στο ελαιόλαδο.

SHUTTERSTOCK Οι τιμές παραγωγού στα φρούτα τον Φεβρουάριο αυξήθηκαν σε ετήσια βάση κατά 31,4%.