روزنـــگار

۷١ دی

97١١ سال پیش: بابك خرمی (بابك خرمدین)، یكی از ایرانیانی که در آذربایجان سالها با نیروهای عباسیان جنگیده و در برابرشان دالورانه ایستادگی کرده بود، به دستور خلیفه «معتصم» به گونهی فجیعی کشته شد. بابك و یارانش بیش از بیست سال در برابر چیرگی تازیان (:اعراب) بر ایران جنگیده بودند.

395 سال پیش: شاه عباس پادشاه ایران برای بیرون راندن پرتغالیها از خلیج فارس با انگلیسیها همپیمان شد. 0١١ سال پیش: مظفرالدینشاه قاجار درگذشت و پسرش محمدعلیشاه به جانشینیاش رسید. مظفرالدینشاه پروانهی (:اجازه) برپایی مشروطه را به ایرانیان داده بود ولی محمدعلی شاه مخالف مشروطه بود و از نخستین روزهای پادشاهیاش با آن ستیز کرد و سرانجام مجلس را به توپ بست و بسیاری از آزادیخواهان را از میان برد؛ ولی سرانجام با پایداری مردم و افتادن تهران به دست نیروهای آزادیخواه او به سفارت روسیه پناه برده و از پادشاهی برکنار شد.

56١ سال پیش: میرزا تقیخانفراهانی نامور به امیرکبیر نخستوزیر بلندپایهی ایرانی به دستور ناصرالدینشاه قاجار در حمام فین کاشان کشته شد. با اینكه امیرکبیر تنها سه سال و سه ماه نخستوزیر بود پایهریز اصالحات بسیاری در کشورداری در ایران شد. 43١ سال پیش: «حسین کاظمزاده ایرانشهر» چهرهی برجستهی سیاسی و فرهنگی ایران، در تبریز زاده شد. کاظمزاده ایرانشهر با همكاری ابراهیم پورداوود گاهنامهی (:نشریه) ایرانشهر را در آلمان چاپ میکرد. 97 سال پیش: «ریچارد فرای»، ایرانشناس برجستهی آمریكایی، زاده شد. فرای بیش از 70 سال از زندگی پربارش را به پژوهش دربارهی ایران گذرانده بود.

8١ دی 0٢ دی ٢٢ دی

62١ سال پیش: محمدعلی جمالزاده، پدر داستاننویسی کوتاه ایران، زاده شد.

۳٢ دی

388 سال پیش: شاه عباس یكم درگذشت و نوهاش «سام میرزا» با نام «شاه صفی» به جانشینیاشرسید.

دیگر رویدادهای دیماه 282 سال پیش: بزرگان کشور در دشت مغان گرد آمدند. برآیند (:نتیجه) این نشست برگزیدن نادرشاه به پادشاهی ایران بود.

یارینامه عبدالرضا هوشنگ مهدوی، تاریخ روابط خارجی ایران، انتشارات امیرکبیر - دانشنامهی ایرانیكا