نقش کاربردی باستانشناسی در جامعهی امروزی

آرمــان اصلــی باستانشناســی، بازســازی هازمانهــای (:جوامــع) گذشــته بــرای ســازوکارهای دیریاز (:بلنــد مدت) فرهنگی و اقتصــادی اســت کــه هازمانهــا برای پایــداری خود نــوآوری (:ابــداع) میکردند. شناخت گونه و شــیوهی زندگی، شکستها و پیروزیهایــی که هازمانهای باســتان در زندگی فرهنگی و زیســتی خود با آن روبهرو شــدهاند، باستانشناســان و تاریخدانان را در موقعیتی آکادمیک میگــذارد تا دربارهی راه احتمالــی هازمانهای امــروزی دیدگاههای خــود را بازگو کننــد. وارون ایــن رویکرد، یعنی پژوهش دربارهی هازمانهای ســنتی کنونی برای درک گذشــته، در قلمرو رشتهی «قومباستانشناسی» است. شــناخت کلی از تاریــخ اجتماعی و فرهنگ یک هازمــان میتوانــد در برنامهریزیهای دیریاز ســودمند باشــد و به احتمال از تکرار لغزش(:اشــتباه) گذشتگان در آینده جلوگیری کند. بــرای نمونه، میتوان از رویداد ناگواری که ســاختن ســد اســوان در کشــاورزی و زیســتبوم مصر پدید آورد یاد کرد. رایزنی با مصرشناسان آشنا با تاریخ دگرگونیهای اجتماعی، سیاسی و فرهنگی هازمان مصر باســتان و جایگاه بنیادی رژیم آبرسانی و رسوبی رودخانهی نیل میتوانست از انجام چنین لغزشی که میتواند به گونهای نهفته به ویرانی مصر بینجامد جلوگیری کند. ســاختمان ســد دز و ســد کرخــه که به آبیــاری بیش از انــدازهی خوزســتان در کشت نیشــکر انجامیده است، میتواند در دیریــاز برآیندهایی (:نتایجــی) زیانبار در این گســترهی پربار کشاورزی ایران داشته باشد، زیرا آبیاری بیش از اندازهی زمینهای کشاورزی خوزســتان بی آیش (استراحت زمین برای یک یا دو فصل) نهتنها شــوند (:موجــب) کاهش مواد آلــی زمین خواهد شد، بلکه به انباشــت امالح در زمینهای کشــاورزی میانجامــد و میتواند آنها را برای حتا بیش از یک نســل نابارور کند؛ از این رو، با بهرهگیری از کارنامهی گذشتگان میتوان به بسیاری از پرسمانهای (مسائل) امروزین نیز رسیدگی کرد.