ما ارتش بیپشتوانهای برای شاهنامه هستیم

بررسی توانمندیهای شاهنامه در گفتوگو با کارشناسان ما ارتشی بیپشــتوانه برای بهرهمندی از جنبههای هنری شاهنامه هستیم

نامت نه در کتابها و حماسهها که در اندیشه و دل مردمان سرزمینی دیرپا پرآوازه شده است. سرودههایت شاعرانههایی است که بر پیشانی تاریخ این سرزمین آنچنان نقش بسته است که از دشــنه و دشــنام و باد و باران گزندش نیســت. روزی که به نام تو است روز میهن و میهنپرستی است، یادآور حماسه و پهلوانی در سایهی خرد و خردورزی است. در آســتانهی 25 اردیبهشــتماه، روز ملــی پاسداشــت فردوســی بــزرگ، دربــارهی توانمندیهای شاهنامه در بخشهای گوناگون هنری با اســتاد بهزاد فراهانــی (کارگردان و بازیگر تیاتر، ســینما و تلویزیون)، اســتاد لوریس چکناواریان (خنیادان نامی، آهنگساز و رهبر ارکســتر)، پریسا سیمینمهر، (نقال) و مهدی اشرفیگودرزی (مدیر بازاریابی شرکت فکــرآوران) گفتوگو کرده و دیدگاه آنان را در این باره جویا شدهایم. بهــزاد فراهانی: سیاســت کالن چیره بر هنر ایران شــوربختانه بیمار است و پرسمانهای (:مســایل) ملــی و هنری را بــه هیچ روی برنمیتابــد، اگرچــه این ســالها کمی فضا دگرگون شده است و تا اندازهای پرسمانهای میهنپرســتی مطــرح میشــود، آن هم نه به گونهای درســت. از همین رو، شــاهنامه نتوانست در میان نســل جوان جایگاهی پیدا کند و هنر ایران هم پیرو این تنگناها به سوی حماســههای خودمان نرفت. برای نمونه، ما بزرگی همچــون لطفعلیخان زند را فراموش میکنیم و دنبال چهرادهایی (:اشــخاصی) که حماسههای شــاهنامه مانند رستم و سهراب، رســتم و اســفندیار، رســتم و تهمینه و دیگر حماســهها رعایت شده است. اصول درام مانند معرفی، فضاســازی آغازین، طرح و گسترش، تعلیــق و همــهی اینها که در حماســههای فردوسی هستند یاریگر ما در این زمینهاند ولی سخن این است که چه اندازه این فضا را تجربه کردهایم که به باور من در برگرداندن شاهنامه روی صحنه پیروز نبودهایم. فرزانش (:فلسفهی) نهفتهشده در شاهنامه هنوز به فراچنگ نیامده است و باید روی آن کار شود. ما ارتشــی آماده برای این کار هستیم، ولی این ارتش پشتوانهی بایسته را ندارد و موهای ما هم دیگر سپید شده است. اندریافتها آســان و شدنی اســت. هازمانهای باخترزمینــی (:غربی) آن را از راه نگارهســازی و در چهارچــوب بازیهای نــگارهداری فکری و اســباببازی و نیز بازیهای رایانهای مهارتها، فرهنگ و استورههای خویش را برای بهروزرسانی شناســهی (:هویت) خویش در زمانهی امروز به نســل های پسین خود میرســانند. به باور من یکــی از بنمایهها و مهمتریــن و با ارزشترین آنها شاهنامهی فردوســی است که میتوان با بهرهگیــری از ابزار روز جهــان مانند بازیهای رایانهای اندریافتهــای درخور و بجایی را از آن بیرون آورد و در دسترس نسل سرگشتهی امروز که از گسست فرهنگی و بیشناسگی در رنج است گذاشت. البته این خود به تنهایی آسان و شدنی