نمود آثار باستانی و هنر ایرانی در آثار پژوهشگر مجاری

ترجمه گیزال وارگا از رباعیات خیام در مجارستان

نشست رونمایی از «ترجمهی جدید رباعیات خیام به زبان مجاری (چاپ مجارستان)» در ســی و یکمین نمایشــگاه بینالمللی کتاب تهران برگزار شــد، خســرو ســینایی، استاد ســینمای مســتند ایران گفت: ایــن کتاب تنها نگارگــری رباعیات خیام نیســت بلکه الهامپذیــری از جهان ذهنی خیام اســت که در آفرینههای (:آثار) «گیزوال وارگا سینایی» تجلی یافته است. وی با اشــاره به آشــنایی خود با گیزوال وارگا افزود: من در ســال ۱964 میالدی در وین در رشتهی معماری و خنیاگری (:موسیقی) تحصیل میکردم و گیزال نیز در رشــتهی تاریخ هنر و نقاشی درس میخواند. آن زمان هنگامی که با او آشــنا شدم آگاهیهای بسیار جالبی دربارهی ایران، اســتورهها، افسانهها و سرایندگان ایرانی داشــت. آن زمان برای من بسیار جالب بود که یــک دختر جوان مجاری دربــارهی ایران این اندازه آگاهیهای از ادبیات و استورههای ایرانی داشــته باشــد. بعدها پیوندمان نزدیکتر شد و توانستیم اطالعات بیشتری را دربارهی ایران با یکدیگر داد و ستد کنیم. پس از زناشویی در ســال ۷69۱ میالدی به ایران آمدیم و خوشــبختانه دوســتان بسیار هنرمندی داشــتم. گیزال وارگا بــا برخی از هنرمندان ایرانی آشنا شــد. پس از آن یکی از دوســتان من از او خواســت که ســرگرم نقاشی شود تا نخستین آفرینههای (:آثار) وی برگزار شود. در دنباله گیزال وارگا درون جمع هنرمندان ایرانی شــد و در ۱۵ سال گذشته نمایشگاههای نقاشــی انفرادی و گروهی را برگزار کرده است. امروز بســیاری از آفرینههــای گیزال وارگا ارزش تاریخی دارد چراکه او در آفرینههایش کوشیده است که به روان فرهنگ ایرانی نزدیک شود. گیزال وارگا برای آشنایی با فرهنگ ایرانی سالها ادبیات و چکامهی (:اشــعار) ســرایندگان ایرانــی را خواند و بــرای نمونه زمان بســیاری را صرف خواندن شــاهنامهی فردوسی و رباعیات خیام کرده اســت. اکنون پستی و بلندی هازمــان (:جامعه) ایران در پی آشــنایی گیــزال وارگا با روان فرهنــگ ایرانی در آفرینههایــش تبلور یافته اســت و برای نمونه مــا جلوهای از ســرودههای خیام را میتوانیم در آفرینههای نقاشــی او با عنوان «عروسکهای کور» ببینیم. گیــزال وارگا همچنین کوشــیده اســت تا با دیــدن آفرینههای باســتانی مانند تختجمشــید جلوهای از فرهنگ ایرانی را در آفرینههــای خود متبلور کند. کتاب «ترجمــهی جدیــد رباعیات خیــام به زبــان مجاری (چاپ مجارســتان)» تنها نگارگــری رباعیات خیام نیســت، بلکه الهامپذیری از جهان ذهنی خیام اســت کــه در آفرینههای گیــزال وارگا تجلی یافته است. برای نمونه در سرودهی «در کارگه کوزهگری بــودم دوش» که متاثر از فضای ذهنی خیام اســت در نقاشی او دیده میشود. از زمــان صفویــه تاکنون نویســندهها و پژوهشگران اروپایی بسیاری را داشتهایم که کوشیدهاند هر کدام در زمان خودشان هازمان ایــران را از راه نــگارش، کتاب عکاسی، نگارگری و ... شرح دهند، اما من هیچ یک را مانند گیزال وارگا نمیشناسم که در 0۵ سال توانسته باشد از صحنههای بیرونی و روان هنر ایرانی تصویرسازی در آفرینههایش ارایه دهد.