شاپور کدام یک از نقشها است

وارسی نقش برجستهی اردشیر در نقش رجب پیرو شاهنامه

یکــی از نگارههای اردشــیر بابــکان در نقش رجب کنده شــده اســت. در این نــگاره که دیهیمگیری اردشــیر بابکان و پیمان او با نماد اورمزد را نمایش میدهــد، بزرگانی نیز نقش شدهاند. دو تن از این بزرگان، دو مرد در پشت اردشیر هستند که یکی با ریش و سبیل بلند و دیگری با رویی تیغزده نقش شدهاند. در پیشگاه اردشــیر نیز دو نگارهی کوچک دیده میشود. یکی کودک و دیگــری آدمکی الهی با ریش. در تفسیرهای این نقش بی نبشته آوردهاند که آن فرد با ریش پشت سر اردشیر، پسرش شاپور اســت زیرا در نقشهای هخامنشی همیشه در پس شاه، جانشین او نقش شده است. از این رو، نقش کودک را نیز نوهی اردشیر و پسر شاپور، هرمزد خواندهاند. اما این برداشــت یک لغزش دهشتناک علمی و استنادی دارد. در نوشتهها و بنمایههایی که رخدادهــای روزگار اردشــیر در آنها آوردهاند، آشــکارا نوشته شده اســت که اردشیر پس از کشــته شــدن اردوان، دخت او را به زنی گرفت. پس از اندی، آن دختر از اردشــیر باردار شد، اما به شوند کوشش برای کشتن اردشیر، شهریار او را از خود راند. موبد دربار (ماهــان) یا وزیر آن (تنســر) زن را پنهان کرد تا فرزند را بزاید، زیرا میدانســت که سرانجام اردشیر از فرمانش پشیمان خواهد شــد. این چنین نیز شد و شاپور را در هفت ســالگی به پدرش نشــان دادند که شادی شــهریار را بــه همراه داشــت. این نقش بایســتی به دنبال همین شادی و جشن زه شده باشد. نقشی که در آن، اردشیر همراه دو یار غار خود، ماهان موبد (مرد بی ریش و با کاله دارای نماد قیچی) و تنســر وزیر (مرد بزرگ سال با ریش و سبیل بلند) دیده میشود و در پیشگاه او، شاپور خردسال نیز، نقش شده است. گفتنی است که شاپور در زمان به تخت رســیدن و جانشینی پدر که در پایان سال شانزدهم از شهریاری هفده سالهی اردشیر روی داد، هنوز یک نوجوان تازهبالغ بوده است و نه یک مرد بزرگسال با موی صورت بلند.