«کشور هفتم» در جغرافیای کهن ایرانی

آیین رونمایی از کتاب «کشور هفتم» نوشتهی فرشاد فرشیدراد، پژوهشگر تاریخ و جغرافیا، با باشندگی (:حضور) شماری از دوستداران تاریخ و فرهنگ ایران در کلینیک ژنتیک دکتر فرهود برگزار شد. در این نشست نویسنده به بررسی هفتکشور در جغرافیای کهن ایرانی پرداخت. فرشاد فرشیدراد، در بخشی از سخنرانی خود با یاد از به اینکه دانشــمندان را گمان بر این اســت که مردمان پیشــین آگاهی چندانی از قارههای دیگر نداشــته و از جنــوب آفریقا، استرالیا، قطبهای جنوب و شمال، آمریکا و جزایر و اقیانوسهای دوردست بیخبر بودهاند گفت: بــا نگاه ژرفتر در نوشــتارهای کهن ایرانــی درمییابیم که مکتب فراموششــده دانش ایرانی از دانشهای یونانی جدا اســت و در آثار ایرانی هنوز رگههایی از اندیشههای کهن جغرافیای ایرانی به چشــم میخورد، به گونــهای که وارون (:برخالف) نوشــتارهای یونانی، ایرانیان نهتنها ســرزمینهای آســیا و اروپــا را میشــناختند کــه افــزون بر آن ســرزمینهای آمریکا و دو قطب زمین را هم ریزبینانه تعریف و از آن آگاه بودهاند.! وی افــزود: وارون یونانیان که در بخشبندی زمین، تنهــا هفت اقلیم آبوهوایی از اســتوا (ناحیهی گرم) به سوی شمال تا مدار زیرقطبی (ناحیهی ســرد) را به گونهی موازی در هفت بخش روی هــم آوردهاند و ایــن کرانه را از شــمال آفریقا و اروپا تا آسیا شناخته بودند، اما در مکتب کهن ایرانی کــه به گمانی تا پیش از نهضت ترجمــه کتابهای یونانی ( دورهی عباسیان) هنوز در دانشگاه گندیشاپور آموزش داده میشده است روش بخشبندی جغرافیایی به گونــهی مداری نبــوده و ایرانیان از روش بخشبندی نصفالنهاری (نیمروزی) بر پایهی تابش آفتاب بهره میبردهاند که در این روش همهی قارههای زمین به همراه گردش زمین رخ مینماید. در نوشتاری از کتاب بندهشن به زبان پهلوی و نوشــتاری از کتاب اعالقالنفیسه پوررسته اصفهانی روش بخشبندی جغرافیایی زمین به گونهای سراســر متمایز و همراه با گردش آفتاب توضیح داده شده است: در بندهشــن و در جایی که از زیگ گیهان ســخن میگوید دربارهی بخشبندی زمین آمده است: - ز روز بلنــد بــه روز کوتــاه را خــاور (:شرق) کشــور اَِرَز گویند (اَِرَز به چم روز، سرزمینهایی که در برآمدگاه (:محل طلوع) آفتاب جای دارند مانند چین و ژاپن) - از روز کوتاه بــه روز کوتاه را نیمروز گویند (سرزمینهایی که در هنگام ظهر و در میانه جای دارند)، دو کشــور ف َرَدَذف َش و وی َدف َش (بخشهای ایران و آسیای میانه) - از روز کوتاه به روز بلند را کشور َسَو گویند (َس َو یا شوه یا شب سرزمینهایی که در شامگاه (:محل غروب) جای میگیرند دربرگیرندهی کشورهای آفریقا و شمال اروپا است.) - و از روز بلنــد بــه روز بلنــد را اَپاخَتر، دو کشور ُوروبَ ِرش َن و ُوروَگ ِرش َن نامگذاری کردند (ســرزمینهایی که در نیمهشــب و هنگام برآمدن اختران جای میگیرند، یعنی دو قارهی آمریکای شمالی و جنوبی)