درآمد پرندهنگری از نگاه آمار

گنجهای نهفته در طبیعت ایران جا دارد که برای پرندهنگری در ایران برنامهریزی بیشــتری کرد با توجه به اینکه ما چهار برابر کشــور آمریکا گونههای پرندگان را داریم بتوانیم دستکم دو برابر آن کشــور درآمد از آن خود کنیم و این درآمد بیشتر از درآمد نفت ایران خواهد بود. شمار کل پرندگان کشور انگلستان نزدیک به 150 گونه است و این در حالی است که تنها در تهران بیش از 200 گونه پرنده شناسایی شده است. درآمد انگلستان از پرندهنگری ساالنه نزدیک به 500 میلیون دالر است.

ایران سرزمینی با طبیعتی شگفتانگیز است. میخواهیم با عدد و رقم، زیبایی و شــگفتی خدادادی این سرزمین را نشان دهیم. اعدادی که طبیعت ایران پدید آورده است. نخست عدد 6000 و آن تفــاوت بلندای بلندترین نقطهی ایران، کوه اســتوار دماوند و کرانههای دریای مازندران است. عدد شــگفتانگیز دوم 100 و آن تفاوت کمینــهی دمای باد 60 درجهی ســانتیگراد زیر صفر در پاییز و در همان روز دمایی نزدیک به چهل درجه در کویر اســت. ایــن تفاوت دمــا و بلندا، پوشــش گیاهی و جانــوری ویژهی خود را پدیــد آورده و ایران را تبدیل به کشــوری چهار فصل کرده است. حاصل ایــن تفاوتها نزدیک به 8 هزار گونه گیاهی در ایران است. (از این جهت میگوییم نزدیک بــه 8 هزار گونه گیاهی چون تاکنون پژوهش جامعی دربارهی همهی گیاهان ایران انجام نشده است.) البته هرازچندگاهی گیاهی تازه در ایران کشف میشود. ایران پایگاه گیاهی نیرومندی در جهان دارد. شمار گونههای گیاهان ایران نزدیک دو برابر کل گیاهــان قارهی اروپا اســت. ایران تنها کشــوری در جهان اســت که طبیعت آن از ســه منطقهی زیست جغرافیایی کالن جهان تاثیر پذیرفته اســت (پالئارتیــک، آفریکن و اورینتال). این جســتار (:موضوع) باعث شده تا یک طبیعتگــرد بتواند نمونههای ویژهای از گیاهان و جانــواران را در ایران ببیند. این فراوانی و گستردگی پوشش گیاهی، جانوران ویــژهای را در خود جــای داده بهگونهای که تاکنــون در ایران 197 گونه پســتاندار، 227 گونــه خزنده و 551 گونه پرنده یافت شــده است. اکنون این دگرگونی گیاهی و جانوری چه سودی برای ما ایرانیان خواهد داشت؟ بیگمــان نخســتین موردی که بیشــتر به آن توجه میکنند شــکار اســت که البته آن هم میتواند روشــی برای کنترل و حفاظت باشــد و اما آمار را در جهان بررســی کنیم. میزان ســود اعالمشــدهی یک کشور برای شــکار شــیر نزدیک به 40 هزار دالر است، اما میزان درآمدی که با حفاظت از آن شــیر از راه اکوتوریستها عاید آن کشور میشود نزدیک بــه 800 هزار دالر اســت و جالب اینکه برای بیشــتر گونههــای جانوری این آمار درست است. اکنون بیاییم از دریچهای دیگــری به این موضــوع بپردازیم. پیش از این گفتهایم که در ایــران 551 گونه پرنده شناســایی شده اســت و البته ایران زاغ بور را کــه پرندهاندمیک، یعنی پرندهای که تنها و تنها در ایران دیده میشــود یا پرندههای جذاب از نگاه گردشگران است، دارد. در زیر میزان درآمد چند کشور را با میزان گونههای پرندگانی که در یــک میلیون کیلومتر مربع دارند بیــان میکنیــم. برای نشــان دادن میــزان گونههای بــاال از منطقهی آمازون میآغازیم. یک جانورشناس پس از پژوهش بــر روی یک درخت نزدیک به 200 گونه از جانداران را شناســایی کرد. آمازون در یک میلیون کیلومتر مربع 190 گونه پرنده دارد و دربارهی آمازون و درآمدی که از گردشگری دارد بر کســی پوشیده نیســت و درآمد آنجا را نمیتوان با جای دیگری ســنجید، اما از نگاه سنجش شمارگان 190 گونه را در نظر داشته باشــید. دومین کشــور آمریکا است. شــمار پرندگان آنجا در یک میلیون کیلومتر مربع 55 گونه است. اکنون درآمد حاصل از پرندهنگری در آمریکا را در سال 2011 بررســی میکنیم. مجموع درآمد آن کشــور از پرندهنگــری نزدیک به 41 میلیــارد دالر بوده اســت و همچنین 13 میلیارد دالر مالیات از آن دولت شــده (برای آگاهــی از ریز این درآمــد و هزینهها کتاب پرندهنگــری پرویز بختیاری و گزارش کنگره و درآمــد آمریکا از مالیــات را بنگرید) و اما در ایران میزان پرندگان دیده شــده در یک میلیون کیلومتر مربع بیش از 200 گونه است. یعنی 4 برابر آمریکا و شوربختانه درآمد ایران از پرندهنگری نزدیک به صفر اســت. جا دارد کــه برای پرندهنگری در ایــران برنامهریزی بیشــتری کرد با توجه به اینکه ما چهار برابر کشــور آمریکا گونههای پرنــدگان را داریم بتوانیم دســتکم دو برابر آن کشور درآمد از آن خود کنیم و این درآمد بیشتر از درآمد نفت ایران خواهد بود. شاید با گفتن چند آمار دیگر این جستار بهتر جا بیفتد. شمار کل پرندگان کشور انگلستان نزدیــک به 150 گونه اســت و این در حالی اســت که تنها در تهران بیــش از 200 گونه پرنده شناسایی شده اســت. درآمد انگلستان از پرندهنگــری ســاالنه نزدیــک بــه 500 میلیــون دالر اســت. نمونهدرآمدی دیگر در جزیرهی کوچکی در اسکاتلند در سال 2013 برای دیدن عقاب دریایی دمســفید اســت؛ پرندهنگرهــا کمابیش 12 میلیون دالر هزینه کردند، حال در شمال ایران در تاالب میانکاله به آســانی میتوان عقاب دریایی دمسفید را دیــد یا در زمســتانها در تاالبهای جنوبی تهران (تاالب بندعلیخــان) این پرنده دیده میشود. بیگمان کســانی که بخواهند برای ایــران برنامهریزی بهتری کننــد از این راه میتوانند درآمد خوبی را ازآن کشورمان کنند.