سفره مردم زیر ذرهبین آمار

«ایران» از تغییر قیمت کاالهای اساسی و تأثیر آن در رفاه خانوارها گزارش میدهد قیمت گوشت، شیر، ماست، برنج، روغن و ... در سال 92-95 چه تغییری کرد؟

گروه اقتصادی / بـــرای اینکه هزینههای زندگیمـــان را مدیریـــت کنیـــم بایـــد به درآمدمـــان نـــگاه کنیم.برخیهـــا کـــه حقوقهـــای مکفی دارنـــد و گروهی آنها را نجومـــی میشناســـند در خـــرج و برج خود مشـــکلی ندارنـــد و عمالً برایشـــان فرقـــی نمیکند کـــه از کجا خریـــد کنند. چه بســـا در خریدهای روزمره خود سبد بزرگتری میگذارنـــد و برندهای خارجی در ســـبد خرید آنها ســـهم باالیـــی دارد. امـــا در ایـــن گـــزارش روی خطابمان به این افـــراد نیســـت.بلکه میخواهیم به طبقـــه اجتماعی متوســـط و رو به پایین اشاره کنیم که برای امرار معاش خود به قیمتها توجه ویژهای دارند و میدانند که ما چه میخواهیم بگوییم.قبل از هر چیزی بهتر است به پایه حقوق اکثریت مردم اشاره کنیم.ســـال 88، پایه حقوق هـــر ایرانی 275 هـــزار تومان بـــود که اگر بخواهیـــم آن را ملموستر کنیم به ازای این حقوق فرد میتوانست 26 کیلوگرم گوشـــت خریـــداری کند.ســـال 92 یعنی اواخر فعالیت دولت گذشته حقوق پایه 490 هزار تومان که نهایت خرید گوشت 15 کیلوگرم بـــود.در حال حاضر حداقل دســـتمزد کارگران 930 هزار تومان است که به طور متوســـط یک خانوار میتواند 24 کیلوگرم گوشت خریداری کند.همین اعـــداد و ارقام ســـاده نشـــان میدهد که وضعیـــت بازار نســـبت به گذشـــته بهم ریختگینداردوقدرتخریدمردمبیشتر شده است.البته این کافی نیست و مردم حق دارند با سطح بهتری روزگار خود را بگذراننداماقطعاًبایددیدچهاقتصادی به ارث رســـیده اســـت که دولت یازدهم برای احیای آن اقدام کرد.

وقتـــی بـــه جزء جـــزء قیمتهـــا نگاه میکنیم تغییرات مهمـــی را میبینیم. در اکثر کاالها نرخ تورم بسیار پایین بوده و دولـــت یازدهم ســـعی کرده اســـت در مهـــار آن اقدامات اساســـی انجـــام دهد. از ســـویی ســـعی شـــد تـــا کاالیـــی در بازار کمیاب نشود.اگر کمی تاریخ اقتصادی را ورق بزنیم(دولت گذشـــته) میبینیم در مقطعی برخی از کاالها کمیاب شد.شیر، روغن، کره، مرغ ...و از آن دســـت کاالهای استراتژیکی بود که به علت تصمیمهای نادرست با بحران مواجه شد.

وقتـــی قیمـــت شـــیرخام بـــاال رفـــت تولیدکنندگان از تولید سر باز زدند و همین امر بـــه مدت یک هفتـــه بـــازار را با تنش مواجهکرددرپیایناتفاق،قیمتلبنیات رونـــد افزایشـــی خود را شـــروع کـــرد و در چندین مرحله قیمتها باال رفت.حدود 128 درصد افزایش قیمت شیر شاید یکی از بدترین خبرهای حوزه سالمت بود چرا که از آن زمان ســـرانه مصـــرف لبنیات در کشور کاهش پیدا کرد.خبری نگران کننده کـــه آثار آن هنوز وجود دارد. شـــهریور 88 قیمت شـــیر به طور متوســـط و بر اساس داده بانک مرکزی هـــزار تومان بود اما در دولت دهم یعنی سال 92 این قیمت از 2 هزار و 282 تومان عبور کرد.اگر سال 95 را مبنا قرار دهیم به طور متوسط قیمت شیر به 2هـــزار و 897 تومان رســـید که تنها در دولت یازدهم درصد افزایش 27 درصد بوده است. ماست پاستوریزه هم سال 88 طبـــق دادههای بانک مرکزی هـــزار و 100 تومان اما پایان دولت گذشته با 119 درصد افزایـــش از قیمت 2 هزار و 410 تومان هم عبـــور کرد.پس از آن یعنی تا پایان ســـال گذشـــته قیمت این محصـــول 44 درصد افزایـــش پیدا کرد و به 3 هزارو 471 تومان رسید.برخی کارشناسان میگویند اگر رویه گذشته طی میشـــد دولت نمیتوانست در مهـــار قیمتهـــا کارآمد عمـــل کند و قیمت انواع لبنیات سر به فلک میکشید. اگر خاطرتان باشد اواخر ســـال 91 بود که قیمت انواع لبنیات هر هفته گران میشد و تولیدکنندگان از درج قیمت روی کاالی خودپرهیزمیکردند.

در ادامـــه گـــزارش میخواهیـــم بـــه قیمت گوشـــت گوســـاله و گوسفند اشاره کنیـــم که بـــه یکبـــاره در دولت پیشـــین رکورد زد.ســـال 88 هر ایرانی با پرداخت 9 هـــزار و 794 تومـــان میتوانســـت یک کیلو گوشـــت گوســـاله خریداری کند اما ســـال 92 یعنی پایان دولت دهم قیمت هر کیلو گوشت به 30 هزار و 850 تومان رسید که البته برای خرید در این محدوده قیمت باید گشتهای طوالنی میزدیم. به هر ترتیب رشـــد 214 درصدی قیمت قطعـــاً ماحصل برخـــی از تصمیمهای خلق الســـاعه بـــود.در دولـــت یازدهم با اینکه صادرات گوشت آزاد بود قیمت هر کیلو گوشت گوساله با 19 درصد افزایش به 36 هزار و 752 تومان (تا پایان ســـال گذشته)رســـید و اکنـــون نیـــز در همیـــن محدوده قیمتی است.گوشت گوسفندی هم تجربه تلخ افزایـــش قیمت را برای مردم رقم زد.ســـال 88 هر کیلو گوشت گوســـفندی را مردم با قیمـــت 13 هزار و 225 تومان میتوانستند خریداری کنند اما پایـــان دولت احمدینژاد این قیمت بـــا 125 درصد افزایش به 29 هزار و 879 تومان رســـید و طبق اعالم بانک مرکزی به طور متوسط قیمت گوشت در دولت یازدهم با 42 درصد افزایش در حدود 42 هزار و 388 تومان است. ■ اشتباه دولت گذشته در قیمت مرغ

گریـــزی هم به گوشـــت مـــرغ بزنیم. شـــهریور 88 یک مرغ (یـــک کیلویی) 2 هزار و 265 تومان بود و اقشار کم درآمد به راحتیاینمحصولپروتئینیراخریداری میکردنـــد اما با جوجهریـــزی و صادرات اشتباه قیمت مرغ به 6 هزار و 340 تومان رسید این عدد یعنی 180 درصد افزایش. در دولـــت یازدهـــم با 6 درصـــد افزایش این قیمت به 6 هزار و 751 تومان رسید. 8 ســـال پیش قیمت برنج درجـــه دو در حدود 2 هزار و 14 تومان بود.اما ســـال 92 با 481درصد افزایش قیمت آن به 5 هزار و 727 تومان رســـید.در دولـــت روحانی قیمت برنـــج 71 درصـــد افزایش یافت و بـــه 9 هزار و 800 تومان رســـید.طی این مدت نیز قیمتها ثابـــت ماند.اما برنج درجـــه یک در ســـال 88 حـــدود 3هزار و 68 تومـــان بود.ســـال 92 قیمـــت برنـــج 171 درصـــد افزایش یافت و بـــه 7 هزار و 385 تومان رسید.در دولت روحانی این قیمت 70 درصد گرانتر شـــد و به 12 هزار و 585 تومان رسید.لذا این اعداد و ارقام نشان میدهد که در دولت یازدهم روند افزایش قیمت بسیار آهسته بود.

قیمت چای هم از آن دست کاالهایی بود که افزایـــش ناگهانـــی را تجربه کرد. شـــهریور 88 قیمت چای 4 هزار و 675 تومان بود اما پایان دولت دهم این رقم با 222 درصد افزایش از رقم 15 هزار و 70 تومان عبور کرد.دولت روحانی سعی کرد آهنگ افزایش قیمت را کاهش دهد و با 38 درصد رشـــد قیمت چای به 20 هزار و 801 تومان رسید.خوشـــبختانه چای از آن دست کاالهایی اســـت که قیمت آن ثابت مانده اســـت. بد نیســـت به روغن مایع هم اشارهای داشته باشیم.کاالیی که زمانی دست نیافتنی شده بود این روزها دیگر افزایش قیمت پیدا نکرده است.در دولت گذشـــته با آنکه بازار به مرحلهای از کنترل نرســـیده بود بـــه انجمن روغن واگذار شـــد تا مدیریت عرضـــه و تقاضا را داشـــته باشـــد.همین امر باعث شد تا روغن مایع نایاب و بواسطه آن قیمتها باال برود به گونهای که قیمتها در دولت گذشـــته 161 درصد افزایش و بـــه 4 هزار و 597 تومان رســـید.در دولـــت روحانی مجـــدداً موضوع کنترل بازار و هماهنگی عرضه و تقاضـــا در روغن مطرح شـــد و طبق آخرین آمـــار بانک مرکزی قیمت تنها 15 درصد طی این 4 سال گران شد و به قیمت 5 هزارو 293 تومان رسید.

اما بخشی از اتفاقات منفی که در بازار مصـــرف ایرانیان در دولت قبـــل رخ داد به علت عدم توانایـــی در کنترل نرخ ارز بود.ســـال 88 قیمت ارز، هزار تومان بود و ســـال 91 قیمت ارز عـــدد 3 هزارو 980 تومـــان را رد کرد.یعنی قیمـــت ارز 350 درصـــد افزایـــش یافت که ایـــن موضوع بـــازار تمام بخشها را تحـــت تأثیر خود قـــرار داد.ســـال 93 29، تـــا 95 قیمت ارز بین 3 هزار و 580 تومان تا 3 هزار و 700 تومان بود که این به طور متوسط افزایش 3 درصدی یافت.لذا این نشان میدهد که دولـــت یازدهـــم در مهمترین کنترل قیمت موفق بوده است و تمام این موارد در شـــرایطی اســـت که قیمت هر بشکه نفـــت به کمتریـــن نرخ خود رســـید. این در حالی اســـت که دولت گذشته در بین دولتهای حال و قبل در بحث افزایش درآمدهای نفتی زبانزد بود. ■ از قیمتهای کمرشکن فاصله گرفتیم

در محصوالت کشاورزی هم کارنامه دولت گذشته چندان درخشان نیست.به عنوان مثال سال 88 هر شهروند ایرانی میتوانســـت یـــک کیلو ســـیب زمینی را 365 تومان خریداری کند اما سال 92 با 420 درصد افزایش قیمت هر کیلو آن به هزار و 900 تومان رسید.در دولت روحانی تنهـــا 15 درصد افزایـــش قیمت صورت گرفت که قیمت سیب زمینی را به 2هزار و 200 تومان رساند.قیمت گوجه فرنگی هم در دولت گذشـــته 213 درصد گرانتر شـــد و از 830 تومان سال 88 به 2هزار و 600 تومان رســـید.در ایـــن دولت قیمت گوجه فرنگی بـــا 53 درصد افزایش به 4 هزار تومان رسیده اســـت.در میوهها هم قیمتها برای خریداران دولت گذشـــته کمر شکن شد.ســـال 88 قیمت هر کیلو پرتقال هـــزار و 800 تومان بـــود اما پایان سال کاری دولت گذشته قیمت هر کیلو پرتقال به 6هـــزار و 100 تومان رســـید که این به منزله افزایش 239 درصد است. طی این دولت تنها 6 درصد گرانی سراغ ایـــن بازار آمد و قیمتها به 6 هزار و 500 تومان رســـید.این در شـــرایطی میباشد کـــه در مقطعـــی پرتقالهـــای کشـــور با سرمازدگی روبهرو شد.