مجاهدی برای صلح

یادکردی از اسوه جهاد و عمل شهید دکتر مصطفی چمران

31 خرداد ســـالروز شهادت دکتر مصطفی چمران اســـت؛ مجاهدی که هر چه زمـــان میگذرد، ابعاد عرفانی، معنوی و انسانی آن مجاهد الیاهلل بیشتر رخ مینمایاند و ذهن آدمی را به تأمل وامی دارد که چگونه میتوان باوجـــود برخورداری از مواهب فاخـــر علمی و مـــادی و عنوانهـــای پرطمطراق، خـــود را مؤمنانه در کوران ســـخت مبـــارزه و جهاد افکنـــد و فـــارغ از تعلقات ایدئولوژیـــک، پرچمدار عملی حمایت از مســـتضعفان شد؟! به گونهای که اصالت اندیشه، ایمان و عمـــل آن ســـالک طریق شـــهادت آنچنان اســـت که حتی گـــذر زمان نیز نتوانسته است بهار نام و مرامش را به خزان فراموشی بنشاند! واقعیت آن اســـت که نسبت چمران با انسانیت و اخالق از پیوستگی عمیقی برخوردار است و نجات بشـــریت را از دام ظلم و بند ستم، وجهه همت خویش قرار میدهد. او در مرزهای تعصب زمینگیر نشـــد و پای در اقلیم بلند انســـانی نهاد و شـــمع وجودش را سوخت تا انسانیت، اخالق و ایمان نمیرد! مردی که جهاد در نگاهش، پایداری و توسعه صلح در پرتو فهم مشترک از نظام آفرینش بود!همین دغدغهها، او را برآن داشت تا پا را از حدود جغرافیای ســـرزمینش، فراتر نهد و به یاری ســـتمدیدگان ســـایر بالد بشتابد! چمران نشـــان داد که دارا بـــودن مـــدرک دکترای فیزیـــک پالســـما از معتبرتربن دانشـــگاههای دنیا مانع از احســـاس مسئولیت انســـانی در قبال همنوعان نیســـت! او گاهی برای تحصیل علم شـــتاب میگیرد، گاهـــی برای جهاد و گاهـــی نیز برای کمک و رســـیدگی به حال محرومان! آنچه میبایســـت در این عصـــر مورد مداقه و توجه قرار گیرد، این اســـت که جهاد چمران تکیه بر یک عقیده کور و مرتجعانه نداشت، بلکه آمیخته با اخالق، ژرفنگری، علم و عمل بود و او در گستره اندیشه زالل خود، به آزادی انسان از بندهای خودســـاخته جهل و جمـــود، همت کرد. در واقع در اندیشـــه چمران، فتح به خاک و جغرافیا و کشورگشـــاییهای مغوالنه ضمیمه نبود، بلکه توسعه انســـانیت بر مبنای حقیقت بود. نقل اســـت در جریان بحران پاوه، توأمان سیبل جبهه خودی و جبهه مقابل بود! اما عنان عقل را به دست احساس و تعصـــب نداد و بدرســـتی دریافت که پرهیز از صبوری و خویشـــتنداری، ابعاد فاجعه و بحران را افزون و خون بیگناهانی بر ســـنگفرش خیابانها و کوچههـــای این شـــهر جـــاری خواهد شـــد! و او در آن مقطع حســـاس در ابتدای پیروزی انقالب اســـالمی، در برابر هجمهها و حملههای غافالنه و عامدانـــه صبوری ورزید و ُغصههایش را فقط و فقط در گوش خاک و از ِ پسپرده شـــب نجوا کرد! با نگاهی گذرا به زندگی پر ماجرا و شخصیت چنـــد ُ بعدیشـــهید چمران، میتـــوان دریافت کـــه در گفتمـــان عملی چمران، علم وســـیله تفاخر نیست و جهاد در نگاه نافذ او، طعم زیستن را در پذیرش تکثر فکر و اندیشـــه و حتی گوناگونی باورهای ایدئولوژیک در پهنـــه جهـــان تفاوتهـــا، تضمین میکرد! شـــگفتا! دانشـــجوی نمره «الف» دانشـــگاه برکلی- معتبرترین دانشـــگاه امریکا- در پیچهای تند تردیـــد و تفاخر نماند و ســـرانجام در خاک خونیـــن دهالویه در آخرین روز بهار ۰۶، جاودانگیاش را با شـــهادت، تضمین کرد و رفت!

یادش سبز و اندیشه نابش، چراغ راه آیندگان باد!