کارت دعوت برای عزاداران «وی آی پی»

«عزادار گرامی، از شـــما دعوت میشـــود جهت شـــرکت در مراســـم عزاداری در تاريخهـــای 9 8، و 10 محـــرم الحرام، از ســـاعت 8 تا 11 شـــب بـــه آدرس زير مراجعه فرمايید.»، «به مناسبت ايام ســـوگواری ماه محرم و شهادت حضرت اباعبداهلل الحسین(ع) و 72 تن از يا

اينها، متـــن کارتهای دعوتی اســـت که بـــرای مراســـم شـــبهای محـــرم چاپ شـــده اســـت. در نگاه اول کمی غريب به نظر میرســـد. تا يادمان میآيد، مراسم عـــزاداری محرم بیهيچ تکلفـــی برگزار میشـــد. غريبه و آشـــنا نمیشـــناختند. خانهای که خرج مـــیداد، درش به روی همه بـــاز بود اما حاال پای تشـــريفات، به مراســـم معنوی عزاداری ايـــن ايام هم

باز شده؛ البته هنوز هم شيوه معمول در بيشتر جاها مثل گذشـــته است اما کسی چه میداند، شايد چند سال بعد، دعوت کنـــان بـــرای مراســـم عـــزاداری محرم، بـــه جزئـــی جدايیناپذير از اين مراســـم معنوی تبديل شود.

«چند ســـالی هســـت که چاپ کارت دعوت برای مراســـم محرم باب شـــده. اولش از دعوت کنان وليمه حج شـــروع شـــد. همان موقـــع هم کمـــی غريب به نظر میرســـيد چون معموالً در اين جور مراسم، مردم بدون دعوت حاجی برای ديـــدار او میروند و اگـــر حاجی وليمهای تدارک ديـــده باشـــد، به قدر وســـع بين ديدارکننـــدگان قســـمت میشـــود. اين البته مـــال آن وقتها بود که هنوز وليمه دادن در تاالرها و رســـتورانها باب نشده بـــود. حـــاال درســـت مثـــل يک مراســـم عروســـی با اين مراسم برخورد میشود. فقط جـــای عـــروس و دامـــاد، حاجی يا حاجيـــه صدر مجلس مینشـــيند. برای چنين مراسمی، کارت دعوت هم چاپ میکنند به هرحال.»

ايـــن را غالمرضـــا نقيبـــی میگويـــد؛ از قديمیهـــای صنـــف چـــاپ کارت. از متنهای جور واجور کارتهای عروســـی در اين 45 ســـال میگويد که هر دورهای يک جور مد میشود. تا قبل ازاين، فقط کارت عروســـی بود حاال اما انواع و اقسام دعوتنامهها هســـت: «مردم بجز وليمه حج و کربال، برای مراســـم عزاداری هم کارت دعوت سفارش میدهند؛ معموالً برای چهلم و ســـالگرد کـــه دعوت کنان دارد. بـــرای مراســـمی مثل دفـــاع پايان نامـــه هم ديـــدهام کـــه کارت ســـفارش بدهند، همچنيـــن مراســـم جهازبران و ختنهســـوران. کارت دعوت جشن طالق اما از همـــهاش عجيبتر اســـت. واال به مـــا تا بـــه حال ســـفارش ندادهانـــد اما از همکارانم شـــنيدهام. اين يکی ديگر نوبر اســـت. حاال اما دو ســـالی هست که برای مراســـم عزاداری محرم هم کارت چاپ میکنند. به نظر خود من اين شکل کارت دعوت پخش کردن برای اين مراسم، کار جالبی نيســـت. ما که قديمی هستيم، تا سنتی هم داريم همراه با دف و نی. برای هرنوع سليقهای جوابگوست.»

منـــوی تـــاالر بـــرای مناســـبتهای عـــزاداری از نفـــری 55 هـــزار تومـــان شروع میشود که ســـادهترين منوست. گرانتريـــن منـــو هـــم نفـــری 150 هزار تومان اســـت که در واقع منـــوی وی آی پـــی ماســـت. البته آقـــای مديـــر عقيده دارد که برای مراســـم عـــزاداری محرم بهتـــر اســـت منـــوی ســـبکتر انتخـــاب شـــود کـــه از معنويـــتًاين مراســـم کم نکند. خودش معمـــوال اين توصيه را به مشتریها میکند ولی بعضیها ترجيح میدهند مراسمشـــان بیکم و کاســـت برگزار شـــود. توجيهشـــان هم اين است که ميهمانهایمان سرشـــناس و مهم هستند و رودربايستی داريم.

برای برگزاری مراســـم محـــرم البته باشـــد. بعضیها خرجشان را به مسجد و هيأتهـــا میدهنـــد و بعضیهـــا هم دوســـت دارند خودشان در مکانی که در نظـــر دارند، خرج بدهنـــد. اين هم چيز عجيبی نيست. ما اينجا در مواقع عادی پيشغذا و پس غذای سنتی ايرانی سرو میکنيم که برای مراسم محرم، معموالً ايـــن قســـمت حـــذف میشـــود و فقط پذيرايی شـــام بـــه همراه چـــای و قليان داريـــم. قيمت منو هم بـــا دو نوع غذا و مداحی، نفری 90 هزار تومان میشود.» در کنـــار تشـــريفاتی که بـــرای پذيرايی از عزاداران حسينی تدارک ديده میشود، برخـــی هيأتهـــای عـــزاداری هـــم در برگزاری باشـــکوه مراسم عزاداری ازهم پيشی میگيرند. در روزهای باقی مانده تا ماه محرم، آگهیهايی را میشود ديد که متناسب با اين ايام طراحی شدهاند. از جمله اجاره سيستم صوتی هيأت.

«بـــا توجه بـــه نزديک شـــدن به ايام محـــرم، مؤسســـه آوای... آمـــاده ارائـــه بهتريـــن سيســـتمهای صوتـــی بـــرای عزاداریهای شـــما اســـت. بـــرای اجاره بانـــد و سيســـتم صوتـــی بـــا شـــماره... تماس بگيريد.» کارشـــان فقـــط در ايام محـــرم و صفر خالصه نمیشـــود. باقی ســـال برای انواع ديگر مراســـم از جمله جشـــنهای عروســـی، تولـــد و مراســـم ترحيم، سيســـتم صوتی اجاره میدهند امـــا ايـــن ايـــام، بيشـــتر از راه اجـــاره به هيأتهـــای عـــزاداری، کســـب درآمـــد میکنند: «بســـتگی به تعداد ميهمانها دارد اينکه چه سيستمی را توصيه کنيم. قيمت اجاره سيستم هم متفاوت است و از شـــبی 800 هـــزار تومان بـــرای اجاره شـــروع میشـــود و تـــا حـــدود 2 ميليون تومـــان میرســـد.» اين را اميـــر صالحی میگويد که در کار اجاره سيســـتم صوتی است. آنجور که میگويد، میتواند برای مراســـم، خواننده و مداح هم هماهنگ کند. خواننده هم در اشـــلهای مختلف دارند؛ از ســـنتی خوان که صدايش شبيه ســـاالر عقيلی اســـت تا پاپ خوان که آن هم انواع مختلف دارد؛ از صدای شـــبيه خواجـــه اميری تا محســـن يگانـــه. ديگر بسته به ميل مشتری است که کدام يک را ترجيح دهد. متن نوحهها را هم بيشتر وقتها خود خوانندهها مینويســـند و با ريتمهای معروف میخوانند.

تا يادمـــان میآيد، مراســـم عزاداری محرم بیهيـــچ تکلفی برگزار میشـــد، غريبه و آشـــنا نمیشناختند؛ خانهای که خرج میداد، درش به روی همه باز بود. حاال اما...