شرط بارزانی برای تعویق همهپرسی اقلیم

رئیس اقلیم کردستان: اگر دولت عراق با سقف زمانی استقالل موافقت کند، همهپر سی به تعویق میافتد

گروه جهــان/ «تنهــا در صورتــی که دولت عراق با مذاکره با هدف استقالل اقلیم کردستان طبق یک جدول زمانی مشــخص موافقت کنــد و تضمینهای بینالمللــی نیز برای این مســأله وجود داشــته باشــد، همــه پرســی اقلیــم بــه تعویق میافتد.» اینها جمالت مسعود بارزانــی، رئیس اقلیم کردســتان عراق اســت کــه در روزها و هفتههای گذشــته بیتوجــه بــه خطــرات و پیامدهــای منطقــهای برگــزاری همه پرســی درروز ســوم مهر ماه، بر برگزاری همه پرســی در موعد مقرر بشدت پافشاری میکرد و حتــی بــه طــرح پیشــنهادی ســازمان ملــل، امریــکا و انگلیــس پشــت کــرده و گفتــه بــود دیگــر زمــان پرداختــن بــه طرحهــای جایگزیــن بــه پایان رســیده است.

بــه گــزارش ســایت شــبکه خبــری ســومریه نیــوز، بارزانی دوشــنبه شــب، 6 روز مانــده بــه موعــد همــه پرســی درحاشــیه دیداری که با مایــکل فالون، وزیــر دفــاع انگلیــس در اربیل داشــت، با گذاشــتن یک شــرط، نوید بــه تعویق افتــادن همــه پرســی را داد و گفــت: اگر دولت عراق با مذاکره با هدف استقالل اقلیم کردســتان طبق یک سقف زمانی مشــخص موافقت کند، رهبری سیاسی کردســتان حاضــر بــه مذاکــره بــوده و تصمیم نهایی خــود را میگیرد اما این کار بــدون ضمانتهــای بینالمللــی امکان پذیر نیست.

وزیــر دفــاع انگلیــس نیــز تعویــق برگــزاری همهپرســی اســتقالل را در مقابل آغاز مذاکراتی با بغداد براساس طــرح و برنامههای بــاز و تحت نظارت سازمان ملل خواستار شد.

ایــن ســخنان بارزانــی در حالــی اســت کــه دادگاه فــدرال عــراق روز دوشــنبه طــی حکمــی دســتور توقــف برگزاری همهپرســی را صــادر کرد و آن را غیرقانونــی دانســت. ســفین دزیــی، سخنگوی دولت کردستان عراق نیز در واکنــش به این حکــم در یک کنفرانس گفــت: دادگاه فدرال و رأی آن سیاســی بــوده و ایــن دادگاه بیطــرف نیســت و کردهــا بــه حکــم ایــن دادگاه پایبنــد نخواهند بود.

در چنین شرایطی، برخی رسانههای کردی دوشــنبه شــب از وجود یک طرح جایگزیــن به پیشــنهاد ترکیه و فرانســه خبــر دادنــد و بنــا بــر گــزارش ســایت ترکیــهای خبرتــرک، بــه موجــب ایــن طــرح، ترکیــه و فرانســه در قبــال برگزار نشــدن همه پرســی، متعهد میشــوند بیــن بغــداد و اربیل میانجیگــری کنند. دو کشــور تــالش خواهنــد کــرد ســقف زمانــی مشــخصی برای حل مشــکالت اربیــل تعییــن شــود و بکوشــند حقــوق کردهــا براســاس قانــون اساســی عراق تضمین شود.

در ادامــه این طرح آمده اســت، اگر اقلیــم تــن بــه لغــو همــه پرســی ندهد طــرح مجــازات مشــترکی علیــه اقلیــم کردســتان عراق تهیــه و اجرا میشــود. ایــن طــرح قــرار اســت در دیــدار رجب طیــب اردوغــان و امانوئــل مکــرون، رؤســای جمهور ترکیه و فرانســه مطرح شــود. بنــا بــر گــزارش خبــر تــرک، اگــر طرفهــا در خصــوص طــرح فرانســه و ترکیه به توافق برسند، طرح طی بیانیه مشترکی رسانهای خواهد شد.

فــالح مصطفــی، مســئول روابــط خارجــی دولــت اقلیم کردســتان عراق پیشــتر و پــس از دیدار بــا مولود چاوش اوغلو، وزیر امور خارجه ترکیه در امریکا گفتــه بــود ترکیــه و فرانســه در تــالش هســتند طــرح مشــترکی را بــه منظــور جایگزیــن همه پرســی اســتقالل اقلیم کردســتان عــراق بــه اقلیــم پیشــنهاد دهند.

ایــن اظهــارات فــالح مصطفــی نیز حاکی از آن است که احتمال به تعویق افتــادن همــه پرســی اســتقالل اقلیــم کردســتان عــراق و جایگزینی آن با یک طــرح پیشــنهادی در روزهای منتهی به موعد همه پرسی تا حد زیادی افزایش یافته است.

شکی نیســت که فشــارهای داخلی، منطقــهای و بینالمللــی باعــث شــده موضــع اقلیــم کردســتان عــراق درباره همــه پرســی تا حــدودی مالیمتر شــود

اما اختــالف نظرهایــی که بیــن احزاب کرد وجود دارد نیز بیتأثیر نبوده است. ایــن اختــالف نظرهــا نــه تنهــا دربــاره برگزار شــدن یا نشدن همه پرسی است بلکه درباره شــخص بارزانــی که بهطور قانونــی دوره ریاســتش بر اقلیــم تمام شــده نیــز اســت. در همین راســتا، یک مســئول کردی فاش کرد نشست هفته

گذشــته پارلمــان اقلیــم کــه پــس از دو ســال به بهانه مشــروعیت بخشیدن به همهپرسی برگزار شد و با تحریم برخی احزاب کردی مواجه شــد، در واقع برای مشــروعیت بخشــیدن به دوره ریاســت بارزانی بر اقلیم بوده است.

بــه گــزارش روزنامــه فرامنطقــهای القــدس العربــی، دیدهبــان پارلمــان

اقلیــم کردســتان عــراق طــی گزارشــی درباره جلســه روز جمعه ایــن پارلمان گفــت: دوره کنونــی پارلمــان، ششــم نوامبر به پایان میرسد و قرار بود کمیته انتخابــات اقلیم کردســتان مقدمات را برای برگزاری این انتخابات فراهم کند اما شــرایط نشــان میدهد که انتخابات در موعــد مقرر برگزار نخواهد شــد. وی گفت: ازسرگیری جلسات پارلمان قبل از دو ماه از پایان دوره کنونی با هدف به تأخیر انداختن انتخابات ریاست اقلیم و تمدید دوره ریاســت مســعود بارزانی صــورت گرفتــه اســت. بــا وجــود تمــام ایــن فشــارها، هنــوز برخــی تحلیلگران معتقدند سخنان دوشنبه شب بارزانی بــا وزیــر دفــاع انگلیــس را نمیتــوان نشــانه قطعی بــه تعویق افتــادن همه پرســی اســتقالل اقلیم قلمداد کرد. در ایــن زمینــه روزنامــه الحیــاة عربســتان ســعودی در مقالــهای نوشــت، رئیــس اقلیم کردســتان عراق با نزدیک شــدن به زمان برگزاری همهپرســی اســتقالل با سه گزینه مواجه است. نخست، ورود بــه درگیــری و تحمــل خطــرات، دوم، عقبنشینی و قبول راهکار بینالمللی بــرای مذاکــره بــا بغــداد و ســوم، اکتفــا کردن به همهپرســی در داخل مرزهای این اقلیم که شامل اقدامات مربوط به جدایی جدی نباشد.

ایــن روزنامــه ســعودی در ادامــه نوشــت: پیشبینیهــا دربــاره احتمــال قبــول گزینــه ســازمان ملــل دربــاره بــه تأخیــر انداختــن همــه پرســی و آغــاز مذاکــره فراگیر با دولت عراق با نظارت شورای امنیت افزایش یافته است.