پرهیز از شتابزدگی برجامی
امریــکا از همــان روز اول کشــوری قابــل اعتمــاد بــرای پایبنــدی بــر تعهــد برجــام نبــود. نه فقــط رهبــر معظم انقــاب، بلکــه حتــی تیــم مذاکــره کننــده ایرانــی هــم بر ایــن موضوع مهر تأییــد زدهاند. این قابــل اعتماد نبودن امریــکا در قبــال تعهداتش بــه ایران در واقــع یک ویژگی در سیاســت خارجی این کشــور اســت که ربط چندانی به گرایــش دولتهــا و حاکمــان آن ندارد. در شــرایط فعلی البتــه خصوصیــات شــخصی آقــای ترامــپ کــه حتــی در امریــکا هــم سیاســتمداری غیرعادی محســوب میشــود برشــدت مقابله این کشور با برجام افزوده و آن را تشدید کرده اســت. در چنین شرایطی نمیتوان توقعی متفاوت از ترامــپ و دولت ایاالت متحده امریکا داشــت. آنها در صــدد زدن زیر میز توافق و مذاکــره هســتند و بــه بهانــه انتقاداتی کــه به برجــام دارند چنیــن کاری را انجام میدهنــد. در ایــران هم طیف منتقدان برجام اشــکاالت زیادی را بــه این قرارداد وارد میداننــد امــا از یک موضع حقوقی، اخاقی و شــرعی صحیــح نمیدانند که رفــع این اشــکاالت بــا نقض توافــق صورت گرفتــه از طرف ایــران انجام شــود. به عبارتــی جدای از تمام اختافنظرهایی کــه در داخل بابت برجام وجود دارد، به نظــر میرســد روی دو موضوع در ایــن خصوص اتفاق نظری تقریبــاً فراگیر وجود داشــته باشد؛ اوالً اینکه جمهوری اسامی ایران هیچ گاه ناقض پیمان و قراردادی کــه بســته اســت نخواهد بــود و ثانیــاً تمــام ارکان و جناحهای جمهوری اســامی، تحــرکات و رفتــار اخیــر امریکاییهــا را در این زمینــه بدعهدی حقوقــی و اخاقی میداننــد و اجازه تضعیف ارکانی چون ســپاه را به طــرف امریکایی نخواهند داد. در چنین شــرایطی بیش از آنکه رفتار امریکاییها مهم باشــد، واکنش ما در ایران در قبــال ایــن رفتــار حائز اهمیــت خواهد بود. مــا همانقدر که در این شــرایط باید از واکنــش منفعانــه و کند حذر کنیم، باید از واکنشهای ســریع و حســاب نشــده نیــز دوری گزینیم. به عبارتی ماندن و خــروج امریکا از برجام نباید متغیر مدنظر ایران برای ماندن یا خروج از این توافق بینالمللی باشــد. شــرایط فعلی در واقع همــان بزنگاهی اســت کــه میتواند دو تصویــر متفاوت از ایران و امریــکا را به دنیا مخابره کند؛ تصویری اخاق مدارانه و پایبند به تعهدات بینالمللی از کشورمان و تصویــری از واقعیت سیاســت قلدرمآبانــه امریکاییها. بنابرایــن توقع اصلی از دســتگاه دیپلماســی کشــورمان در شــرایطی کــه امریکاییها بازی جدیــد در قبال برجــام آغــاز کردهاند را باید در ایســتادگی معقوالنه خاصه کرد. بــه این معنا که مــا نه اهل پا پس کشــیدن از حقوق و تعهدات بینالمللی خود هســتیم و نه اهل سیاستهای محاسبه نشده و شتابزده.