جعبه ابزار خالی امریکا

در بهترین حالت، اگر بشود تنها یک استراتژی مشخص - و البته تلویحی - از این سند و این سخنرانی استنباط کرد، آن استراتژی عبارت از این است که دولت ترامپ قصد دارد با حفظ فضای تنش و بالتکلیفی برای ســــرمایهگذاران - و با تداوم جنگ روانی و تحریک ایران از طرق مختلف - مانع بهره برداری ایران از مزایای اقتصادی برجام شود تا احیاناً ایران بهدست خود از این توافقبینالمللیخارجشود.

۳) ســــوم اینکه ترکی ِب متناق ِض «اعالم تطابق نداشتن برجام با منافع ملی» از یک طرف و «تأکید بر نقض نکردن یکجانبه برجام توسط امریکا» و «حفظ تعلیق تحریمهای هســــتهای» از طرف دیگر، در مجموع این برداشت را تقویت میکند که دولــــت ترامپ قصد ندارد بار ســــنگین ابطال احتمالی توافق هســــتهای را به دوش بکشــــد. اگر ترامپ حقیقتاً خــــروج از برجام را کم هزینه تلقی میکرد و اگر شــــورای امنیت و اتحادیه اروپا را مانعی بر ســــر اهداف خود نمیدید، میتوانســــت مطابق اختیــــارات رئیسجمهوری، با صدور یک فرمان اجرایــــی - یا با خودداری از تمدید تعلیق برخی تحریمهای هستهای - از برجام خارج شود و متعاقباً تبعات و عواقب آن را در سطح بینالمللی مدیریت کند.

اما آقای ترامپ ترجیح میدهد با «اعالم عدم پایبندی»، درعمل مسئولیت «کنار آمــــدن با برجام» را به گردن کنگره بیندازد و از طرف دیگر با پافشــــاری بر اصالح قانون INARA تــــالش کند تا از وظیفه ارزیابی 90 روز یکبار توافق هســــتهای شــــانه خالی کند تا مجبور نباشــــد قراردادی را که «بدترین» و «شــــرمآورین معامله امریکا» خوانده بود به تنــــاوب «تصدیق» کند. در نتیجه، ادعای او مبنی بر اینکه «اگر با همکاری با کنگره و متحدان نتوانســــتیم راهحلی ابرای اصالح قرارداد پیدا کنیم، قرارداد هستهای در زمان دلخواه به فرمان من لغو خواهد شــــد» نیز تهدیدی پوچ و تهی به نظر میرســــد. اما در نهایتنمیشوداینحقیقترانیزانکارکردکهسخنرانیترامپفضایروانیجدیدیرا ایجاد کرده که باید از سه طریق ظرفیت آسیبرسانی آن را مهار کرد: اول، از طریق تداوم سیاستهایمدبرانهوهوشمندانهدولتروحانیوپرهیزازافتادندردامهاییکهازاین پسدستگاهسیاسیامریکاباشدتوسرعتبیشتریپیشرویتهرانپهنخواهدکرد. دوم، از طریق تقویت روابط سیاســــی با اتحادیه اروپا و تشویق آن در جهت ایجاد موانع حقوقی بر ســــر راه تحریمهای ثانویه و اقدامات خصومتآمیز امریکا. و سوم، از طریق مبادرت به رایزنیهای مختلف در راســــتای تأثیرگذاری بر تصمیمات کنگره. تمام این راهکارهانیز-چنانچهموانعداخلیممانعتنکند-دردسترسدولتایرانقراردارد!