پاسخ منفی بازار ارز به هیجان ترامپ
«ایران» از وضعیت مبادالت پول خارجی در چهارراه «استانبول» گزارش میدهد بازار ارز دیروز را آرام، با کاهش قیمت و در محدوده 4008 تا 4010 تومان برای هر دالر سپری کرد
ریحانـــه یاســـینی / نرســــیده به چهــــارراه استانبول و در نزدیکی خیابان منوچهری، ولولهای برپاســــت. مردان بــــا لباسهایی تیــــره رنگ دور هم جمع شــــدهاند، برخی روی ســــکو ایســــتادهاند و برخی نیز از میان جمعیــــت صــــدای فریادهایشــــان را باال و باالتــــر میبرند:«یــــه دســــته صدتایی دالر کی داره؟» دســــتی از میان جمعیت بلند میشــــود و با شــــریک تازه خوانــــدهاش به گوشــــهای میروند تا معاملــــهای را جوش دهنــــد. پیرمــــردی بــــا تی شــــرت اســــپرت در گوشــــهای از جمعیــــت ایســــتاده و بــــه دختری که از قیمت دالر ســــؤال میپرسد میگوید:«همیشــــه اینجا شلوغ است ولی نه اینقدر، روزهایی که نوســــان زیاد باشــــد، شلوغتر میشود. حاال چقدر میخواهی؟ قیمت مــــن 4 هــــزار تومان اســــت. داخل جمعیــــت که نمیشــــود بــــروی، از خودم بخر. خیالت راحت.» صرافهای چهارراه اســــتانبول و خیابان فردوســــی، این بخش از بازار را که داللهــــا در اختیار خود دارند، «پایین» مینامند. یکی از دالر فروشهای گوشــــه خیابان میگوید:«اینطور نیست که اینجاقیمتراتعیینکننداماوقتیعدهای اول روز میروند همانجا و شــــروع میکنند 01هزار و 20 هزار دالر خرید کردن، محدوده قیمت خود به خود رقم میخورد.»
قیمت در پایین بازار، متفاوت از چیزی اســــت که در داخــــل صرافیهــــا میگذرد. از تقاطــــع خیابــــان جمهــــوری تــــا میدان فردوسی، بیشــــتر صرافیها تابلوی دالر را از پشت شیشه خود پایین کشیدهاند. روی شیشه یکی از صرافیها نیز برگهای نصب و نوشــــته شــــده اســــت:«به دلیل نوسانات شــــدید ارزی لطفاً قیمت دقیق را از داخل ســــؤال فرمایید.» اما بررســــیهای میدانی «ایران» نشــــان میدهــــد بــــازار ارز دیروز را آرام، با کاهش قیمت و در محدوده 4008 تا 4010 تومان برای هر دالر سپری کرد. یکی از دالر فروشهایی که کنار میدان فردوسی بساط کرده اســــت، با لحنی کاسب مآبانه میگوید: «معلوم است چرا قیمت پایین آمــــده. برجام را این ترامپ کــــه پاره نکرد، نمیدانید پنجشــــنبه اینجا چــــه خبر بود. دم مغازههــــا صف کشــــیده بودنــــد بروند دالر بخرنــــد، چون فکر میکردنــــد بعد از حرفهــــای ترامپ حداقل تــــا 4300 گران میشود.» ســــری تکان میدهد، میخندد و میگویــــد:«االن خــــودم 4009 تومــــان میفروشم، همهشان ضرر کردند.» ■ مردمهفتهپیشهجومآوردند
مردی حدوداً 35 ســــاله پشــــت دخل صرافیاش نشســــته و با تردید ومحافظه کاری، به هر ســــؤال ساده پاسخ میدهد. او میگوید 12 ســــال است که صرافی میکند و علت نوســــانات اخیر را چنیــــن از دیدگاه خــــودش توضیــــح میدهد: «خــــود مردم باعــــث میشــــوند دالر باال و پایین بشــــود. شایعه شده بود که حاال ترامپ میخواهد چه بگوید و چطور بازارها را بهم بریزد. اما هیــــچ کار نکرد و هیچ نشــــد و التهاب بازار هــــم پایین آمــــد. روزهای قبل که نوســــان زیاد بود، مردم خودشــــان هجوم آوردند و بــــه امید گرانــــی، دالر خریدند. قیمت هم باال رفت.» بر این اســــاس، در هفته گذشته تقاضــــای مــــردم از عرضه پیشــــی گرفت و همیــــن نوســــان، قیمــــت دالر را افزایش داد. امــــا ایــــن صــــراف اطالعاتــــی دربــــاره تعداد و میــــزان افزایــــش مراجعات برای خرید ارز طی هفته گذشــــته نمیدهد و در پاســــخ به سؤال ســــادهای در همین رابطه میگوید:«دیگر ســــؤال سیاسی نپرسید، تا همین جا هم زیادی اطالعات دادم. مهم این اســــت که االن قیمت دالر 4010 تومان است.» همان لحظه، در مغازه باز میشود و مشتری کت و شلوار پوش داخل میآید و قیمت دالر را میپرسد. صراف پشت دخل میگوید:«0304 تومان است آقا.» ■ بانکمرکزیدالرتوزیعکرد
«آخــــر ترامــــپ چرنــــد و پرنــــد گفت.» پیرمردی با ســــری نیمه طــــاس و موهای سفید و خاکستری، از پشت شیشهای که در داخل مغازهاش بین فروشــــنده و مشتری حائل شــــده است، میخندد و علت پایین آمدن نرخ دالر را در همین جمله ســــاده، خالصــــه میکنــــد. صرافــــی او از معــــدود مغازههایی اســــت که پشــــت شیشهاش از روی تابلوی قیمت نرخ دالر را پاک نکرده و مقابل قیمت فروش، 8004تومان نوشته است. پســــر جوانی که پشت میز دیگِر این صرافی نشســــته، بعد از آنکــــه کارت ملی یک مشــــتری را برای فروش دالر دریافت میکند، میگوید:«بانک مرکزی دالر توزیع کرد و نگذاشت بازار به هم بریزد. به نظرم دولــــت از جیــــب خــــودش وارد بازار شــــد، بانکهــــا به صرافیهای مجــــاز دالر توزیع کردند و همین باعث شد قیمت از 4040 و 4030 پایین بیاید. البته مردم هم که دیدند هیچ اتفــــاق خاصی برای برجــــام نیفتاد، خیالشان راحت شد و دیگر نیامدند زیاد دالر بخرند.»
صحبــــت از تزریــــق ارز به بازار توســــط بانکهــــا و بانک مرکــــزی و جدی نگرفتن سخنرانی دونالد ترامپ، رئیس جمهوری امریــــکا مانند ترجیعبنــــدی در حرفهای تمام اهالــــی چهارراه اســــتانبول و خیابان فردوســــی، مشــــترک اســــت. تمام هیبت امریکا و کاریزمای امریکایی، با حرفهای رئیــــس جمهوری تاجر آنهــــا حداقل برای بازیگــــران بازار ارز ایران، فروریخته اســــت. تمــــام آنهایی که روز گذشــــته بــــا «ایران» گفتوگو کردنــــد، چه صرافهــــا، چه دالر فروشها و چه مشــــتری هایشان، با خنده از سخنرانی ترامپ و پایین آمدن نرخ دالر صحبتمیکردند.یکیازدالرفروشهایی که با موهــــای ژل زده و پیرایش شــــده کنار خیابان بساط کرده اســــت، میگوید: «سر حرفهــــای ترامــــپ مــــردم ریختنــــد دالر بخرند، بعــــد دیدند هیچ خبری نیســــت قیمــــت پایین آمد. دولت هــــم دالر توزیع کرد تا بازارمــــان آرام بماند. البته هنوز هم بعد از 15 سال کار کردن، نمیدانم قیمت دالر از کجا تعیین میشود، االن که معامله در کف بازار 4005 تومان است.» ■ بازارمامنطقینیست
داخل یکی از مغازهها در میانه خیابان
■ ورود بورس به کانال 85 هزار واحدی بازار ســـرمایه با هر نشـــانه منفی، نماهایش رو به پایین حرکت میکنند و از چالشهای سیاســـی تأثیـــر باالیی میپذیرد، با این حال بورس روز گذشـــته 519 واحد رشد کرد و در کانال 85 هزار واحدی قرار گرفت. روز گذشـــته خودروییها، فلزات اساســـی و گروهمحصوالتشیمیاییعمدتاًبارشددرقیمتپایانیمواجه بودند. قیمت ســـکه نیز به یک میلیون و 300 هزار تومان رسید و رکورد پنج ســـال گذشته را شکست. البته این افزایش قیمت، بیشتر متأثر از بازار جهانی بوده است.
فردوسی شلوغ است و بیشتر مشتریها برای خرید دینار عراقی برای ســــفر کربال وارد صرافی شدهاند. همهمه مشتریها کــــه خامــــوش میشــــود، ویترین پشــــت صرافی ها تازه به چشــــم میآید. داخل ویترین، پر از ظــــروف، چاقوهای کوچک و ســــکههایی اســــت کــــه عتیقه بــــه نظر میرسند. تابلوی مقابل این صرافی نیز قیمــــت 4008 تومان را برای دالر نشــــان میدهــــد. صراف ایــــن مغازه، 18 ســــال اســــت که در بازار ارز فعالیــــت میکند و زیــــر و بم بــــازار و نوســــانات آن را بخوبی میشناســــد و میگوید:«آنهایــــی کــــه پشت مغازه هایشان قیمت نزدهاند، دو حالت دارد. یا دالر ندارند و نمیخواهند مدام جــــواب مــــردم را بدهند، یــــا اینکه قیمتشان برابر با بانک مرکزی نیست و اجازه ندارند تابلو بزنند.» او به نشــــانه تأســــف ســــری تــــکان میدهــــد و درباره نوساناتگذشتهبازارمیگوید:«همهچیز
اینجاسیاسیاست.بازارمنطقاقتصادی قابل پیشبینی ندارد. با تفاضای مردم، همــــه چیــــز گــــران میشــــود. بــــا منطق نمیشــــود وضعیت بازار مــــا را فهمید و قابل پیشبینی هم نیســــت. مشتریها خودشان موج روانی ایجاد میکنند و بعد دولت وارد میشود که بازار را کنترل کند. االن هم قیمت دالر واقعی نیست، تیری در کمان است که اگر رها شود، چه بسا به نزدیکی 4400 تومان هم برسد.»
روی شیشــــه صرافی کنــــار این مغازه نوشته شده اســــت: «بابت 5000 دالر در 20040000 ،40080 ریــــال واریــــز شــــود.» پیرمردی یکی دو دقیقه به این نوشته زل میزند و بعــــد از مردی جوان میخواهد کــــه معنــــای آن را برایــــش توضیح دهد و بگویــــد کــــه آخــــرش دالر، چنــــد شــــده است. قیمت دالر را که میشنود، نفسی میکشدومیگوید:«خوب،خیالمراحت شد. ترامپ حتماً چرند گفته بود.»