حمیرا عالیی

صدای شانه قالی اگر امروز برای همسایههای آپارتمان خستهکننده و گوش خراش است زمانی همراه با زمزمههـــای مادرانه الالیی کودکان و ترانه بیدار بـــاش اهالی خانه بود. گره در گره نقشی آفریده میشـــد و رج به رج تجربهای اندوخته. برای زنان قدیم قالی همه چیز بودســـرگرمیشان،فرهنگشان،کســـبوکار،شغلومنبعدرآمدشـــان،استقاللوحتی هویتشـــان چیزهایی که امروز اگر نه همهاش اما اغلبش به فراموشی سپرده شده و حتی وجه کســـب و کاری و مالیاش هـــم دیگر از جذابیت برخوردار نیســـت. زنان قدیم قالی راباتمامســـختیگـــرهزدنهایشارزشآفرینمیدانســـتندپسبرایخلـــقاینارزش زمان میگذاشـــتند و برای ثروت اندوزی تمرین صبوری میکردنـــد و این صنعت را رونق میبخشـــیدند چیزهایی که امروز در پس تمام نامالیمات رنگ باختهاند. در همین زمان اما هنوز کسانی هستند که خاطرات صدای شانههای قالی را از یاد نبردهاند و برای زنده نگه داشـــتن این هنر - فرهنگ قدیمی تالش کرده و میکنند. کبری زمانی یکی از همین افراد است که کودکی را با قالی بزرگ شده است و راه کسب درآمد را هم از قالی یافته تا به امروز که ضمن پاسداشـــت فرهنگ قالی بافی صنعت خودش را راهاندازی میکند و سه دوره بهعنوان کارآفرین نمونه کشـــوری برگزیده میشـــود. وی در گفتوگو با «ایران» با گذر از چالشهاوگروههاازشیوههایاحیاوتزریقنوآوریدراینصنعتمیگوید.

کارآفرینیموروثی،ازتولدتاهمیشه

شــــروع کار و فعالیــــت مــــن بــــه زمــــان طفولیتــــم برمیگــــردد، از خواهــــر بزرگــــم قالیبافــــی یــــاد گرفتــــم. در خانــــوادهای به دنیا آمدم که فرش بافــــی در آنها موروثی بــــود، البته فرش نه به شــــکل امــــروزی، در

داشتم فرشها را به نمایشگاه بینالمللی میبردمومیفروختم.

کم کم تولیدات را به صادرات نزدیک کردموحتیازهماننمایشگاههایکوچک اطراف کرج بـــرای دانمارک و کشـــورهای حوزه خلیـــج فارس فرش میفرســـتادم. درشــــأن آنها نیســــت در حالی که قالیبافی یک حرفه و شــــغل قدیمی ایرانی است که پولسازی خاص خودش را دارد. متأسفانه حتی دانشجویان رشــــته فرش، کارآفرینان ایــــن حــــوزه را الگوی مناســــبی بــــرای خود نمیدانند گاهی من به دانشجویان مشاوره میدهم و میگویم حداقل شما با نوآوری و خاقیــــت در طــــرح و رنــــگ و نقش این حرفه را از جمودی که اکنون دچارش شده نجات دهید اما در کمال ناراحتی میبینم فارغالتحصیان رشــــته فرش تســــهیات ایــــن حرفه را خــــرج داللی، واســــطه گری و کارهایــــی غیر از کار فــــرش میکنند. تازه نه تنها مشکات مالیشــــان حل نشده بلکه بدهکاردولتهممیشوند.همهمیدانیم اشـــتغال یکی از معضات و مسائل مهم جامعه اســـت و بیکاری دغدغه بسیاری از جوانان امروز است که مشکات زیادی را در پی دارد.متأســـفانه جوانان ما از کارآفرینی میترسند و اغلب بهدلیل نداشتن سرمایه و بهدلیل ترس از شکســـت کاری را شروع نمیکنندکههمینترسازشکستعاملی اســـت بـــرای شکســـت و دلیل ایـــن ترس در حالی که همیـــن طرح به انگیزه و رونق فرشدستبافکمککرد. ■ بفرماییدقالیکاشیچینیوهندی

کشـــور چین و هند فرشهایی میزنند بـــا قیمتی نصف قیمـــت فـــرش ایرانی و طرح و نقشـــی که تشـــخیص و تفکیک آن از فرش ایرانی بســـیار ســـخت است حتی برای خود ما که سالهاســـت در این حرفه هستیم. جالب اســـت بدانید طرحها عیناً مانند فرش ایرانی است مثاً فرش نایین چین یا فرش کاشان چین بسیار شبیه هم هستند لذا برای خروج از رکود فرش اصیل ایرانی باید کارشناســـان و فارغالتحصیان رشـــته فرش رنگ بندیها را به سلیقه روز نزدیک کننـــد. نکته دیگر توان خرید مردم اســـت که دائـــم از قیمت فرش دســـتباف گایـــه میکننـــد، بـــرای این موضـــوع نیز پیشنهاد میشـــود فرشهایی متناسب با توان خرید بافته شـــود. در حال حاضر یک فرش ماشـــینی خوب یک میلیون تومان قیمت دارد و یک فرش دســـتباف درشت بافت نیز بیشتر از این رقم قیمت ندارد لذا میتوان بافـــت فرشها را طبقهبندی کرد