استقبال «وطن امروز» از پاره کردن برجام
کیهان همچنان اصرار دارد که برجام به نفع امریکا و به ضرر ایران است
پــس از ســخنرانی ضدایرانــی و ضدبرجامــی ترامــپ، ناظــران منتظــر واکنش رســانهها بودند، واکنشهایی که برای ناظران بیرونی نیز پیامهای مهمی دارد. اما رویکرد رسانههای منتقد دولت نسبت به این سخنان، متفاوت از روندی نبود کــه از ابتدای مذاکرات هســتهای در پیش گرفته بودند. کیهــان و وطن امروز، از ســخنان ترامــپ همــان چیزهایــی را برداشــت کردند که خــود مدتهــا آن را تکــرار میکردنــد؛ برجــام ســندی مغایر منافع ملی است، امریکا از مدتها پیش آن را نقــض کــرده و دولــت هــم منفعل اســت. در این میان روزنامه جوان استثنا بــود، چــرا کــه در انتخــاب تیتــر و نیــز در محتوای گزارشها و یادداشتهای خود همنوایی بیشــتری با دولت برخاســته از رأی ملت از خود نشان داد. ■ کیهانوالقایدوگانگیداخلی
روزنامــه کیهان در گزارشــی بــا عنوان «ترامــپ برجــام را حفــظ کــرد؛ امتیازها بــرای امریــکا محدودیتهــا بــرای مــا!» دو ســال بعــد از برجام، همــان چیزی را تکــرار کــرد کــه مدیرمســئول این رســانه یــک روز پــس از توافــق هســتهای بیــان کــرده بــود. تیتر فرعــی این رســانه با این عنــوان کــه «فرمــول ســپاه جــواب داد، ترامپ جرأت نکرد ســپاه را در فهرســت گروههــای تروریســتی بگــذارد»، تلویحــاً دوگانگی در کشور را به مخاطبان داخلی و ناظران خارجی القــا میکرد. کیهان در گــزارش خود، برجــام را توافقی توصیف کــرد کــه «محدودیتهایش بــرای ایران و امتیازاتــش بــرای امریکاســت.» ایــن رســانه هرچند نوشت که «این سخنرانی (ترامــپ) کــه سراســر آن اتهامزنیهــای تکــراری علیه ایــران بود، بــا واکنشهای جهانــی زیــادی نیــز روبــهرو شــد» اما به واکنشهای گسترده کشورهای اروپایی به این ســخنان اشارهای نکرد. این رسانه در ســرمقاله خود، برخالف همه حرفهای ترامــپ و دیگــر نومحافظــهکاران و سیاســتمداران ضدایرانــی امریــکا، مدعــی شــد کــه «برجــام بــرای «تمام» طرفهــای 5+1 بویــژه امریکا و شــخص ترامپ ارزشــمند و مفید است مگر برای جمهوری اسالمی ایران. دقیقاً به همین دلیل، این کشــورها حاضر نخواهند شــد از آن خارج شــوند.» نویسنده اضافه کرد: «امــا خیانــت لیبرالهــای وطنــی کمتــر از خیانــت ترامــپ و متحدانش نیســت. خیانت ترامپ غیرمنتظره نیســت (چرا کــه خیانــت و گزیــدن، اقتضای دشــمن اســت) امــا از خیانــت ترامپهای وطنی هرگــز نمیشــود گذشــت. ترامپهــای وطنــی کــه ماله بــه دســت، بــه توجیه یا حاشیهســازی مشــغولند و از بزک کردن جاســوس هســتهای هــم نمیگذرنــد، با ادبیاتی متفاوت، همان راهی را میروند که ترامپ میرود.» ■ وطن امروز در پیشواز پاره شدن برجام
درحالی که ترامــپ با وجود ادعاهای خود، حاضر نشد رســماً برجام را ملغی کنــد و در نهایــت تصمیــم را بــه کنگــره ارجاع داد، اما روزنامه وطن امروز نتیجه دیگــری گرفت و با انتخــاب تیتر «برجام را پاره کرد»، پیشــاپیش به اســتقبال این رویداد رفت و نوشــت: «با اظهارات شب گذشــته ترامپ عمــالً توافق هســتهای با مختصاتفعلیبرایامریکاموضوعیتی نــدارد.» هرچند این رســانه در ســرمقاله خود، توضیح داد که «اگر ترامپ واقعاً بر انجام این اصالحات مصر باشد و کنگره نیز در مصوبات روزهای آینده خود بر این موضوع صحه بگذارد، آن وقت میتوان گفــت او عمــالً برجــام را پاره کــرده و این توافق تمام شده است.»
نویســنده ســرمقاله هــدف ترامــپ از فشــار بــر ایــران را این طــور تشــریح کرد: «هیــچ چیز بــرای امریــکا مهمتــر از این نیســت که جامعه و حکومــت در ایران را به دو دسته موافقان و مخالفان مذاکرات بر سر برنامه موشکی و منطقهای تقسیم کند. اگر چنین شکافی ایجاد نشود، امریکا قطعاً بازی را باخته است.»
روزنامــه جــوان، برخــالف کیهــان، از ســخنان ترامــپ بــرای انتقــاد از دولت و حمله بــه رقبای داخلی اســتفاده نکرده و در مقابــل، تــالش کرد رویکــردی ملی نســبت بــه ایــن رویــداد در پیــش بگیرد. این روزنامه در گزارشی با عنوان «ترامپ اعتمــاد به امریکا را پاره کرد» نوشــت که «ترامــپ اگرچــه به ظاهــر برجــام را پاره نکــرد اما «ســند اعتماد به امریــکا» را که اساس برجام است، پاره کرد.»
البتــه ایــن روزنامــه در یادداشــت خــود، «ادامــه ایــن مســیر» را «موجــب فرصتســوزی و تبدیــل فرصتهــا بــه تهدید» دانســت و مدعی شــد که دولت ابتــکار عمــل را از دســت داده و این طور به دولت توصیه کرد: «آنچه در این میان قابل تقدیر بوده و موجی از شادی و امید را در بیــن ملت ایران برانگیخته، مواضع انقالبی ســپاه پاســداران انقالب اسالمی و هماهنگــی و همراهــی ســتودنی همــه قوای کشــور در حمایت علنــی از مواضع ســپاه پاســداران طی روزهای گذشته بود کــه قطعاً ناامیــدی و تزلزل در جبهه کفر و نظــام ســلطه را در پی خواهد داشــت. اعــالم مواضــع قوای ســهگانه بویــژه قوه مجریه از ســپاه اتفاقی میمون و مبارک و درخورقدردانی اما ناکافی است.»
در نقطــه مقابــل امــا روزنامههــای اصالحطلــب و هــوادار دولــت در گزارشها و یادداشتهای خود بر انزوای ترامپ، واکنشهای اروپاییها بالفاصله بعد از ســخنان رئیس جمهــوری امریکا و اینکــه برنامه اعالم شــده از ســوی کاخ سفید نکته جدید ندارد، تمرکز کردهاند. توصیــه روحانــی بــه همتــای امریکایــی خــود مبنی بر اینکه «تاریــخ و جغرافیا» بخواند هــم در ایــن روزنامهها انعکاس برجستهتری یافت.