بررسی مشکالت حمل و نقل ریلی هوایی و جاده ای اربعین

تسهیل تردد زائران اربعین در بخشهای مختلف حمل و نقلی در 2 سال گذشته مورد توجه دولت بوده و استفاده از پروازهـــای فوقالعاده، قطارهای ترکیبی و افزایـــش ظرفیت ناوگان جاده ای برای ایام اربعین در دســـتور کار قرار گرفته است اما جمعیت میلیونی زائران از یک طرف و مشکالت زیرساختی در عراق از طرف دیگر مشکالتی را برای زائران ایجاد کرده است. ■ بیشترین مشکل مسافرت هوایی ظرفیت محدود ناوگان در روزهای پیک باوجود اینکه سازمان هواپیمایی کشـــوری تالش زیادی برای افزایش خدمات برای زائران اربعین انجام داده اما به گفته رضا جعفرزاده رئیس روابط عمومی این سازمان کمبود ناوگان در روزهای پیک سفر زمینه ساز ایجاد مشکالتی مانند گرانفروشی یا تأخیر پروازها است. وی افزود: برای پاسخگویی به تقاضا سازمان هواپیمایی مجوز پروازهای بیشتر و فوق العاده را برای شرکتها صادر کرده اما با وجود این بدی آب و هوا یا نقص فنی بر افزایش تأخیر پروازها تأثیرگذار است. به گفته جعفرزاده در حال حاضر هم بلیت هواپیما به مقصد عراق وجود دارد اما مســـافران نباید بلیت را گرانتر از قیمت مصوب خریداری کنند. جعفرزاده گفت: در بازرسی از دفاتر فروش بلیت تخلفاتی مشاهده کردیم که بالفاصله به این تخلفات واکنش نشان دادیم و این نظارتها تا پایان ایام ادامه دارد. ■ نبود زیرساختهای قوی در راهآهن عراق مطابق برنامهریزی راهآهن تعداد 221 هزار صندلی بیش از 70 قطار در مســـیر جنوب و ۵4 قطار فوقالعاده برای ایام اربعین از مســـیر شـــهرهای مختلف به سمت ایستگاه راهآهن شلمچه و بالعکس برای جابهجایی زوار اربعین حسینی در نظر گرفته شده است همچنین ظرفیت جمعیتی که با این قطارها به مقاصد نقاط مرزی جابه جا میشـــوند نسبت به ســـال ۵۹۳1 حدود 21 درصد افزایش داشـــته اســـت. اما با وجود این در این بخش نیز مشـــکالتی برای مســـافران به وجود آمده است. علی کاظمیمنش مدیرکل برنامهریزی و نظارت بر خدمات مسافری راهآهن نبود زیرساخت قوی در راهآهن عراق، عدم نگهداری مناسب خطوط ریلی این کشـــور و بررســـی مکرر گذرنامهها توسط پلیس عراق را علت اصلی مشـــکالت و تأخیر قطارها و جابهجایی مســـافران برای زائـــران نام برد. امسال نیز قطار قم-کربال به صورت ترکیبی با اتوبوس راهاندازی شد تا تعدادی از زائران بتوانند از حمل و نقل ریلی برای سفر به کربال استفاده کنند. طبق برنامه ایـــن قطار در روزهای هشـــتم، دهم، یازدهم و دوازدهـــم آبانماه از قم حرکت میکنـــد و بازگشـــت آن روزهای 22 12، 02، و ۳2 آبانمـــاه خواهد بود. این قطار ترکیبی ابتدا از قم تا شلمچه روی خط آهن ایران سیر میکند، سپس از شلمچه تا بصره زائران از طریق اتوبوس جابهجا میشوند و سپس از بصره تا کربال زائران توسط راهآهن عراق و قطار عراقی، به کربال میروند. مدیرکلبرنامهریزیونظارتبرخدماتمسافریراهآهنبااشارهبهبروزمشکالتی برای زائران نخستین قطار قم-کربال توضیح داد: این قطار مسیر قم تا شلمچه را در مدت زمان مقرر طی کرد، پس از آن در شلمچه طی هماهنگی کارگزار، اتوبوسها آماده بودند و 0۶۳ نفر مسافر این قطار، با اتوبوس به ایستگاه راهاهن شلمچه رفتند که اغلب مشکالت آنها در این ایستگاه رخ داده بود. زائران انتقاد داشتند که مسیر 00۵ کیلومتری بصره تا کربال توسط قطار عراقی در مدت زمان 10 ساعت طی شده و این زمان بسیار طوالنی است. مدیرکل برنامهریزی و نظارت بر خدمات مسافری راهآهن توضیح داد: زیرســــاختهای ریلی کشور عراق فرسوده است و نباید انتظار داشت که حرکت قطار در خطوط ریلی این کشور مانند ایران باشد. ■ 12 هزار اتوبوس و ۰۶ هزار سرویس برای جابهجایی زائران اربعین امســـال 12 هزار دســـتگاه اتوبوس برونشهری و 0۶ هزار سرویس حمل و نقلی بـــرای انتقال زائران به پایانه مـــرزی در ایام اربعین اختصاص داده شـــد. تردد زائران به دو صورت اســـتفاده از خودروشـــخصی و ناوگان حمل و نقل عمومی انجام میشود که حدود 0۵ درصد ترددها با استفاده از خودرو شخصی و الباقی توســـط ناوگان عمومی یا شـــخصی انجام میشـــود. از اینرو پارکینگهایی در نزدیکی پایانههای مرزی برای توقف خودروها ایجاد شـــده که در ادامه از شـــهر مرزی با استفاده از ناوگان عمومی درون شهری متعلق به شهرداریها به نقطه صفر مرزی منتقل میشـــوند. هر سال با توجه به تراکم ترافیک و احتمال نبود مسافر و سفرهای یکســـرخالی نرخ بلیتها حد اکثر تا دو برابر قیمت معمول مشـــخص میشود و بیش از آن اجازه افزایش قیمت داده نشده است. به گفته مدیرکل دفتر ترانزیت و حملونقل بینالمللی سازمان راهداری و حمل و نقل جادهای راننـــدگان اتوبوسهای حمل و نقل عمومی مجاز به رانندگی بیش از ۹ساعت در روز نیستند و پلیس راه روی آن نظارت دارد. ■ ۰۵۵ میلیارد تومان اعتبار جادهسازی به مرزهای اربعین خیراهلل خادمی معاون وزیر راه و شهرســـازی در خصوص تالش برای افزایش امکانات و امنیت مســـیرهای تردد زائران گفت: حدود پنج هزار و 00۵ میلیارد ریال در 2 ســـال گذشته برای چهاربانده کردن و بهسازی مسیرهای تردد زائران اربعین حســـینی منتهی به گذرگاه های مرزی مهران، چزابه و شـــلمچه هزینه شده است. وی ابراز امیدواری کرد در اربعین سال 7۹با تخصیص اعتبار بیشتر همه مسیرهای منتهی به سه گذرگاه شـــلمچه، چزابه و مهران را به طور کامل چهاربانده کنیم. معاون وزیر راه و شهرســـازی بر ضرورت جداسازی مسیرهای تجاری و مسافری سه گذرگاه مرزی شلمچه، چزابه و مهران تأکید کرد و به ایرنا گفت: سیاســـت دولت بر تفکیک مســـیرهای تجاری و مســـافری با هدف قطع نشدن صادرات کاالهای غیرنفتی به عراق در ایام اربعین حسینی است.