به نظر می رسد کنگره مایل است امریکا در برجام باقی بماند

مذاکره مجدد درباره محتوای برجام ناممکن است

مقامهای بلندپایه اروپایی در حالی طی روزهای گذشته و در خالل گفتوگوهای دیپلماتیـــک بـــا مســـئوالن امریکایی و کشـــورهای منطقه بر لزوم حفظ برجام تأکیـــد کردند که در عین حال خواســـتار حـــل و فصـــل اختـــالف نظرها بر ســـر برنامههای موشکی ایران شدند. فدریکا موگرینـــی، مســـئول سیاســـت خارجی اتحادیه اروپـــا، بوریس جانســـون، وزیر خارجـــه انگلیـــس و یوکیو آمانـــو مدیر کل آژانس بینالمللـــی انرژی اتمی که روزهای گذشـــته با هـــدف مجاب کردن مقامهای واشـــنگتن برای حفظ برجام به امریکا ســـفر کرده بودنـــد در موضع گیریهای جداگانه خواســـتار آن شدند که امریکا بـــه تعهداتـــش در چارچوب برجـــام باقـــی بماند. ایـــن در حالی بود کـــه همزمـــان امانوئل مکـــرون، رئیس جمهوری فرانسه نیز در سفر به منطقه خاورمیانـــه و در دیـــدار بـــا مقامهـــای ســـعودی در ریاض بر موضع کشورش در حفـــظ برجـــام تأکیـــد کـــرد. مکرون با وجود ایـــن حمایـــت، در همصدایی بـــا امریـــکا و متحـــدان منطقـــهایاش نســـبت به آنچه نگرانـــی از برنامههای موشکی ایران خوانده میشود خواستار گفتوگو با کشورمان درباره برنامههای موشـــکیاش شـــد؛ موضوعی که پیش از ایـــن بـــا مخالفـــت شـــدید مقامهای جمهوری اســـالمی ایران رو به رو شـــده است. در چنین فضایی بود که موگرینی پس از بازگشـــت از امریکا و تالشهایی که برای متقاعد کردن مســـئوالن دولت امریـــکا و قانونگـــذاران امریکایـــی برای حفـــظ توافق هســـتهای از ســـر گذرانده بـــود، یک بـــار دیگر بـــر موضع حمایت جویانهاش از توافق هستهای پای فشرد و در حالـــی کـــه مســـئوالن واشـــنگتن را خطاب قرار میداد، گفت:«ادامه اجرای مفاد کنونـــی برجام با اهمیت اســـت و مذاکـــره مجدد دربـــاره محتـــوای آن را ناممکن میدانیم. شما نباید توافقی که در حال در چارچـــوب اهدافش در حال اجراســـت را تغییر بدهید». موگرینی با اشاره به ادعای امریکا درباره برنامههای موشکی ایران در حالی که اشاره داشت این مســـأله نیـــز جزو نگرانیهـــای اروپا هم به شـــمار میآید، تأکید کرد که این موضوع باید ورای توافق هســـتهای و در مذاکراتی دیگر مورد بحث و بررسی قرار گیرد. موگرینی همچنین در یک نشست خبری در واشنگتن گفت که« نشانههای روشنی از تمایل به حفظ پایبندی ایاالت متحده به توافق دریافت کرده است.» وی همچنیـــن در اظهاراتـــی جداگانـــه در همایـــش امنیت وتوســـعه پایدار در آســـیای مرکزی بـــا بیان اینکـــه اتحادیه اروپا مصمم است توافق هستهای ایران را حفظ کند، گفت:«کشـــورهای اروپایی اطمینان حاصل خواهند کرد که توافق هســـتهای ایران به طور کامل اجرا شود. اوهمچنین در حاشـــیه این نشســـت با ظریف دیدار کـــرد.» وزیر امـــور خارجه انگلیس هم که بـــرای دیدار با مقامات امریکایـــی دربـــاره برجام به واشـــنگتن ســـفر کرده اســـت، تأکید کرد که جهان با توافق هســـتهای امنتر شـــده است و اکنـــون نباید ایـــن توافـــق را در معرض خطر قـــرار داد. بوریس جانســـون که از زمان تصمیم رئیـــس جمهوری امریکا برای تأیید نکردن توافق هستهای برای نخستین بار اســـت که به واشنگتن سفر میکند در دیدار با مقامات این کشـــور و اعضای ارشـــد کنگره امریکا بر اهمیت حفـــظ توافـــق هســـتهای ایـــران و گروه 5+1 و اهمیـــت آن برای امنیت جهانی تأکید کرد. جانســـون همچنیـــن با تکیه بر ادعاهای پیشـــین غرب و امریکا علیه برنامـــه هســـتهای ایران گفت کـــه نباید مسائل دیگر را با توافقی که موجب رفع تهدید هستهای ایران شده است، درهم آمیخت. ■ آمانو: ایـــران به تمام تعهـــدات خود عمل کرده است

تأکیـــد موگرینـــی بـــر حفـــظ توافق هستهای در حالی بود که مدیر کل آژانس بینالمللـــی انـــرژی اتمی نیـــز با مهم شـــمردن توافق هســـتهای و در واکنش به طـــرح ادعای دولتمـــردان امریکایی مبنـــی بـــر اماکن بازرســـی نشـــده ایران گفت:«آژانـــس به تمامـــی اماکن مورد نیاز بازرســـی در ایران دسترســـی داشته اســـت». آمانو که پنجشـــنبه گذشته در مقر سازمان ملل با نیکی هیلی نماینده امریکا در ســـازمان ملل دیـــدار و درباره راستیآزمایی و نظارت آژانس بر اجرای تعهدات مرتبط هســـتهای ایـــران ذیل برنامه گفتوگو کرده بود، تأکید کرد که «ایران به تمام تعهدات خود بر اساس ایـــن توافق عمـــل کرده اســـت». هیأت دیپلماتیک امریکا در ســـازمان ملل نیز در بیانیهای پس از این دیدار اعالم کرد: «هیلی از حرفهای بـــودن و تواناییهای باالی آژانس قدردانی و حمایت امریکا را از تالشهـــای آژانـــس بـــرای نظارت دقیق و قاطع بر فعالیتهای هستهای ایـــران اعالم کرده اســـت». ایـــن بیانیه همچنیـــن افـــزود: «هیلی بـــار دیگر بر اهمیت دسترسی کامل و شفاف آژانس به تأسیسات هستهای ایران تأکید کرد». رئیس جمهوری امریکا که ماه گذشته از تأیید پایبندی ایران به توافق هســـتهای خـــودداری کـــرد، ادعـــا میکنـــد ایـــران بـــا آزمایش موشـــک بالســـتیک توافق هســـتهای را نقض کرده اســـت. این در حالی اســـت که قطعنامه 1۳۲۲ شورای امنیت تنها از ایران خواســـته است که از آزمایش موشـــک بالســـتیک با قابلیت حمل کالهک هستهای خودداری کند. ■ مکـــرون خواهان مذاکرات موشـــکی مانندمذاکراتهستهایباایرانشد

در امتـــداد واکنشهـــای حمایـــت جویانـــه اروپاییهـــا از برجـــام، امانوئل مکـــرون، رئیـــس جمهوری فرانســـه که به کشـــورهای منطقه خاورمیانه ســـفر کرده اســـت، اگرچه همچنـــان بر حفظ توافـــق هســـتهای تأکیـــد داشـــت اما در عیـــن حـــال ادعاهـــای مشـــابه همتای امریکایـــی خـــود دربـــاره برنامههـــای موشـــکی ایـــران را در دیـــدار مقامهای اماراتی تکـــرار کرد. مکـــرون که پیش از ســـفر به عربســـتان ســـعودی در دوبی صحبـــت میکرد، گفـــت: «نگرانیهای شـــدیدی درباره ایران وجـــود دارد. باید دربـــاره موشـــکهای بالســـتیک ایران مذاکره کنیم». رئیس جمهوری فرانسه ضمن تأکید بر اهمیت حفظ توافقنامه هستهای با ایران گفت:«مانند آن چه در سال 51۰۲ درباره برنامه هستهای ایران انجام شـــد، ضروری است که چارچوب مذاکرات درباره فعالیتهای موشـــکی ایران را تبیین کنیـــم و در صورت نیاز با اعمـــال تحریم رونـــدی را آغاز کنیم که مذاکـــرات را امکان پذیر کنـــد». مکرون با وجـــود این ادعا و حمایـــت از مواضع مدعی جویانه متحـــدان منطقهایاش درباره ایـــران تصریح کـــرد که حمایت از مواضـــع متحدان منطقـــهایاش به معنای پیگیری سیاســـت هایی نخواهد بود که تعادل منطقـــهای را به هم بزند و ایجاد تنش کند. ■ بنبســـت طـــرح «اصـــاح» برجام درکنگرهامریکا

حمایـــت اروپـــا از برجـــام در حالی اســـت که رئیس کمیتـــه روابط خارجی مجلـــس ســـنا پیشنویـــس طرحی که خواســـتار ملزم کردن ایران به شـــرایط جدید در توافق هســـتهای برجام است را کنار گذاشته است. ترامپ ماه گذشته پس از آنکـــه از تأیید پایبنـــدی ایران به توافقنامه هســـتهای خـــودداری کرد، به کنگره تا ۲1 دسامبر (1۲ آذر) فرصت داد تا درباره آینـــده حضور امریکا در برجام تصمیمگیری کنند. در پی این تصمیم ترامپ بود که باب کورکر، رئیس کمیته روابط خارجی ســـنا تهیـــه پیشنویس طرحـــی را با همـــکاری دیگـــر نماینده ســـنا، «تام کاتـــن»، بـــا هدف بـــرآورده کردن مطالبات ترامـــپ، برای «اصالح نقایص برجام» در دســـتور کار خود قرار داده بـــود. ایـــن طـــرح که تغییـــر توافق هستهای و ملزم کردن ایران به شرایطی ماننـــد ابـــدی کـــردن محدودیتهـــای ایـــران، بازگرداندن خـــودکار تحریمها و بازرســـیهای نظامی را دنبـــال میکرد، میتوانســـت بـــا ملـــزم کردن ایـــران به شـــرایط جدیـــدی که بـــا آنهـــا موافقت نکـــرده توافق را از مســـیرش خارج کند. اینک بنا بـــه گزارش روزنامـــه جروزالم پست، باب کورکر با اذعان به اینکه طرح مورد نظـــر از ۰5 رأی الزم برای تصویب در مجلس ســـنا برخوردار نیست، آن را کنار گذاشته است. مطابق این گزارش، رئیس کمیته روابط خارجی سنا در حال همـــکاری با اعضـــای همحزبـــی خود، دموکراتهـــا، دولت ترامپ و ســـفیران کشورهای اروپایی برای تهیه پیشنویس طرحی دیگر است. کورکر گفته: «امیدوار اســـت موفق به تدوین طرحی شـــود که عـــالوه بر نشـــان دادن قاطعیت امریکا در اجرای برجام، این توافق هستهای را دست نخورده نگاه دارد».

جروزالم پســـت، اقدام جدید کورکر را شکستی برای دولت ترامپ توصیف کرده و نوشـــته رئیس جمهـــوری امریکا هنگام معرفی راهبرد جدید دولتش در قبال ایران از طرح کورکر- کاتن بهعنوان «اصالحیـــه قانونـــی» برجام یـــاد کرد و گفت کـــه این طـــرح نگرانیهـــای او در خصوص توافق هستهای ایران را مرتفع میکند. بعـــد از معرفی طـــرح کورکرکاتـــن، دولتهای کشـــورهای اروپایی و نمایندگان دموکـــرات از آن انتقاد کرده و آن را اقدامـــی یکجانبه بـــرای مذاکره مجدد در خصـــوص برجـــام خواندند. دستیار یک ســـناتور ارشد گفت: «کورکر اکنون اعتراف کرده که آن را کنار گذاشته است، چون این طرح ناشدنی بود».