تصویرسازی از کار جمعی

این تصویر یک مســابقه طناب کشــی نیســت! اینجا مسجد جامع یزد است؛ یکی از قدیمیترین مساجد کشــور که در سرتاســر ســال تنها میتوان از شبستان و ایــوان آن بازدیــد کرد؛ آرزوی رفتن بر بــاالی این بنا و خیره شدن به پهنه خشتی یزد همواره در حد یک رؤیا باقی میماند.

به هنگام اجرای آیینها روی حیاط حســینیه و مســاجد یزد معموالً یک چادر چند تکه بزرگ کشیده میشود که به آن «پوش» میگویند. هر پوش را چند تیرک قدیمی نگه میدارد. باال بردن و همچنین پایین آوردن پوش نیز برای خودش نظم خاصی دارد.

عکسی که میبینید مربوط به عصر روز اربعین سال 1396 شمسی است. دو روز قبــل از اربعیــن، پوش را باال بردهاند و اکنون با پایان مراســم عزاداری میخواهنــد آن را جمــع کنند. این مراســم از معدود اتفاقاتی اســت که پای مــردم عــادی را بــه باالی مســجد جامع بــاز میکند. پــس از خــروج آخرین هیأت، بالفاصله کار شروع شده و ابتدا نوارهای سیاه دور تا دور دیوارها جمع میشــود، سپس نوبت به باز کردن طنابهای پوش میرسد. همزمان با فرا رسیدن این مرحله، عکاسان و مردم عادی اعم از مسافران داخلی و خارجی پشت دری که به بام مسجد راه دارد صف میکشند تا به باالی بام بروند.

در کنار مردم و توریســتهایی که مشــغول عکاسی هســتند، تیمهای 4-5 نفره پای طنابهایی که به مثابه بادبان بر زمین چفت شــده، میایستند؛ این افراد هم بومی هســتند و هم مســافرانی که این کار برایشــان تازگی دارد. یک اشــتباه کافی اســت تا پوش و تیرکهای آن مثل بادبادک به هوا برود! یا حتی افراد را به روی زمین پخش کند، برای همین نیز مردی که سر دسته گروه است مرتب هشدار میدهد؛ پس از چک شدن همه چیز و آمادگی گروه، گره طناب اصلی باز شــده و افراد با تمام توان طنابهــا را گرفته، پوش را مهار میکنند و چادر آهسته روی زمین میخوابد. کار گروهی تا جمع شدن آخرین تکه ادامه مییابد؛ جذابیت اما آنجا است که در این ساعات همه مردم مشغولند چه به صورت عکاسی از شهر و چه به صورت جمع کردن پوش و بازگرداندن مسجد به شرایط قبل از مراسم و چه چیز بهتر از این میتواند کار جمعی را تصویر کند.