تابآوری شهری و جبر جغرافیایی زلزله

زلزلــه اگرچــه یک مخاطــره طبیعی اســت اما ابعــاد و آثار پیشینی و پسینی اقتصادی، اجتماعی و سیاسی دارد. اگرچه منشأ زلزله در اعماق زمین بوده و به خاطر گریز از پیشبینی پذیری دقیق، یکی از مســائل حل نشــده علوم زمین است امــا مدیریت آن بر روی زمین انجــام میگیرد و کاهش آثار و تبعات آن جنبه کامالً انسانی و مدیریتی دارد. مدیران باید بدانند که هزینه پیشگیری از حادثه بسیار کمتر از زیانهای وارد شــده بــر اثــر آن اســت. حوادثــی مانند زلزلــه طبیعی هســتند اما تبدیل حادثه به فاجعه ناشــی از رفتار انســانی و مدیریتی اســت. زلزله یک واقعیت جغرافیایی و به عبارتی یک جبر جغرافیایی اســت کــه مناطقــی از جهــان ماننــد کمربنــد حاشــیه اقیانــوس آرام کــه 08درصد زلزلههای جهان درآنجا حادث میشود را در یک مخاطره دائمی قرار میدهد. اما حــدود 51درصد زلزلههای دنیا در کمربنــد لرزه خیز آلپ – هیمالیا رخ میدهد که کشور ما نیز بر روی این کمربند واقع شده و بنابراین مستعد وقوع زلزلههای مهیب است. به طور متوسط هر سال یک زلزله 6 ریشتری و هر 10 سال یک زلزله به بزرگی 7 ریشتر در کشور رخ میدهد و بر پایه آمارهای رسمی در 25 سال گذشته 6 درصد تلفات جانی کشــور ناشــی از زلزله بوده است. با این اوصاف زلزله پدیده گریزناپذیر و همیشــه حاضــر در پهنه جغرافیایی کشــور اســت و نمیتــوان آن را نادیده گرفت و یا نسبت به آن بی تفاوت بود بلکه باید برای مدیریت پیش از بحران، حین بحران و پــس از بحــران برنامهریزی و اقدام کرد. چگونگی وقــوع بالیای طبیعی در اختیار ما نیســت اما پاســخ به بالیای طبیعی در حیطه قدرت و توان ماست و راهبردهای مدیریتی است که میزان خسارات اجتماعی و اقتصادی یک بلیه طبیعی مانند زلزله را تعیین میکند. باید به قوانین طبیعت احترام گذاشت و قواعد آن را رعایت کرد.

ادامهدرصفحه2