معادله نامتوازن؛ بودجه و توقعات از نهادهای امدادی
دبیرکلهاللاحمر: بودجههاللاحمردردوسالگذشته(4٩ و5٩)یکهزارو001 میلیاردتومانبودهاماطیایندوسالتنها001 میلیاردتومانپرداختشدهاست
مردم یکی از روستاهای زلزلهزده، کاغذی کنارتابلویراهنماییدرکنارجادهآویخته و روی آن نوشتهاند: «چادر الزم داریم.» به روایـــت خبرنگارانی که در این مناطق حضـــور دارند، چـــادر و پتـــو اصلیترین نیاز مردم زلزله زده است. کل جمعیت اســـتان کرمانشـــاه حـــدود 2 میلیون نفر اســـت. طبـــق سرشـــماری ســـال 59، جمعیت سرپل ذهاب نیز 45 هزار و 481 نفر است و اســـامآباد غرب، 140 هزار و 876 نفر جمعیت دارد. جمعیت ثاث باباجانی نیز 36 هزار نفر است. 161 روستا در این شهرســـتان قـــرار دارند که تمامی روستاهای آن از 20 تا 100 درصد خسارت دیدهاند. اکبری، فرماندار این شهرستان هم اعام کرده اســـت که 36 هزار نفر از جمعیت ثاث باباجانی آواره شـــدهاند. اسماعیل نجار، معاون وزیر کشور نیز روز گذشته اعام کرد که 33 هزار خانواده از زلزله غرب کشور متأثر شدهاند. حاال 4 روز از زلزله گذشته، هال احمر، سپاه، ارتش و دولت بـــرای ســـاماندهی زلزلهزدگان بسیج شدهاند اما در تمام این مدت هنوز هـــم تأمین 33 هزار چادر برای 33 هزار خانواده به صـــورت کامل انجام نشـــده اســـت. هنوز کمبود پتو وجـــود دارد و در این شرایط، انبارهای هال احمر بودجه کافینداشتهاند. ■ بودجههاللاحمرچقدراست؟
ســـال 59، بودجـــه هـــال احمـــر 0011میلیـــارد تومان بـــود اما محمدیون دبیر کل این جمعیت گفته بود: «بودجه هالاحمـــر در دو ســـال گذشـــته 94( و )95 یکهـــزار 100و میلیـــارد تومـــان بوده اســـت، اما طـــی این دو ســـال تنهـــا 100 میلیـــارد تومان بـــه هالاحمر پرداخت شـــده اســـت.» قبلتر از آن هـــم رئیس جمعیـــت هالاحمـــر گفتـــه بـــود کـــه مدتهاســـت هزینه عملیاتهای هال احمـــر را نمیدهنـــد.» البتـــه ایـــن رویه تازهای نیست؛ بطور معمول همه دولت های ایران طی دهههای گذشـــته بدلیل تنگناهایمالی،مبالغدرخواستینهادها را کاهـــش میدهنـــد و هنـــگام پرداخت نیـــز بخشهایـــی از بودجـــه تخصیصی واریز نمیشـــود و دراین میان ، وضعیت نهادهای امدادی نامناســـبتر از اغلب نهادهای دیگر است. سال گذشته زمانی که سیل 12 استان کشور را درگیر خود کرد و جهرم در استان فارس بیشترین آسیب را از ایـــن حادثـــه دید، هـــال احمریها اعام کردند که با مشـــکات زیادی برای بودجهمواجههستند.البتهامسالبودجه این سازمان امدادی افزایش پیدا کرده و به 0021میلیارد تومان رسیده است.
رضایی، مدیرعامــــل جمعیت هال احمرپیشازاینگفتهبود:«بودجهامسال جمعیت هال احمر 10 درصد نسبت به سال گذشته افزایش یافته که 500 میلیارد تومــــان آن از محــــل تبصرههــــای 10 و 12 مدیریت بحران بوده و مابقی مردمی که 700 میلیارد تومان بــــوده و منابع برنامه ششم توسعه مشخص نیست. در منابع اختصاصی 70 درصد و در منابع عمومی 35 درصد مبالغ تخصیص یافته دریافت شــــده اســــت. اما نیازمان 14 هزار میلیارد تومان است.» به این ترتیب بودجه هال احمر 12 هزار و 800 میلیارد تومان کمتر از نیاز آن است.
در چنین شرایطی هال احمریها با چالشهای مختلف نیز مواجه بودهاند. طـــی 60 ســـال، بخـــش قابـــل توجهـــی از درآمدهـــای اختصاصـــی جمعیـــت هالاحمـــر از حق ثبت اســـناد رســـمی تأمین میشـــد، چرا که طبـــق قانون 2٤ درصد حق ثبت اسناد باید به هال احمر تعلق میگرفت اما در سال 93 قانونی به نام قانون کاداستر در مجلس به تصویب رسید و قرار شد این میزان دیگر به هال احمر پرداخت نشود و این نهاد با بودجه دولتی خود به کار ادامه دهد. سال گذشته هال احمریها، این قانـــون و پرداخت نشـــدن کامل بودجهشـــان را عامل بازی با جان مردم میدانســـتند. حشمتاهلل فاحتپیشـــه، نماینده اسامآباد غرب در مجلس به روزنامه «ایران» میگوید: «این بودجه قباً به هال احمر نرسیده بود. اما امســـال در زمان بررســـی بودجه دوباره این پول برگشـــت و بـــرای بودجه 69، ایـــن ردیف درآمـــد در بودجه هال احمر لحاظ شد.» ■ در انتظار33 هزارچادر و002هزارپتو
فاحتپیشه، خود در مناطق زلزلهزده حضـــور دارد. او میگوید: «تعداد آنهایی که نیازهای زیســـتی دارنـــد، 001هزار نفر است و شـــاید حداکثر به حدود 002هزار نفر برسد.» اما 4 روز است که سازمانهای مختلف، نتوانســـتهاند تنها پتو برای این افراد و چادر برای 33 هزار خانواده تأمین کنند. مدام در بخشهای مختلف خبری صدا و ســـیما اعام میشـــود کـــه مردم پتوی نو بفرســـتند و بیشـــترین نیاز هال احمر، همین دو قلم کاالســـت. پتوهای کوهنـــوردی که میتوانند گرمـــای بدن را تـــا 90 درصـــد نگه دارنـــد، 6هـــزار تومان قیمـــت دارد. همچنین قیمـــت پتوهای مســـافرتی پشـــمی و کنفی را نیز میتوان به طور متوســـط بـــرای هر تختـــه 01هزار تومـــان در نظر گرفـــت. با این حســـاب، برای رســـاندن یک تخته پتو به 200 هزار نفری کـــه نیاز زیســـتی دارنـــد، 2میلیارد تومان نیاز است. اما دستگاههای مختلف مسئول، نتوانســـتهاند تا به حال این نیاز را برطـــرف کننـــد و با وجـــود حجم باالی کمکهای مردمی، هنوز بسیاری از مردم زلزلهزده پتو و چادر ندارند. فاحتپیشه، نماینـــده اســـامآباد غـــرب دربـــاره این کاستیها میگوید: «حاال دیگر به هر حال مشـــکات ســـاختاری پیش آمده است.
مثاً در اســـامآباد غرب، مســـکنهای مهر و بیمارستانها بیشترین آسیب را دیدهاند. به هر خانواده ســـاکن مسکن مهر منطقه یـــک چادر، ســـه پتو و یک چـــراغ گرمکننـــده باید بدهیـــم؛ به هر خانوادهای. مشکات زیرساختی است. بایدکارهایاساسیتریصورتبگیرد.»
او درباره وضعیـــت انبارهای هال احمر نیـــز میگوید:«من خودم بازدید داشتم، نمیشـــود گفت انبارها خالی بودنـــد، امـــا ظرفیـــت آنها هـــم کامل نبود. بارها تحت عنوان مدیریت مبدأ و مدیریـــت مقصد صحبت کـــردهام. از نخســـتین ســـاعات زلزله تـــا به حال اینجا بـــودهام، خدمات شایســـتهای از مبدأ صـــورت گرفـــت. همین حـــاال از موجودیت انبار هال احمر اسامآباد غرب و پادگانی که مرکز توزیع هســـت، بازدیـــد داشـــتهام، کمکهـــای زیادی آمده. استان لرســـتان بیشترین کمک را داشـــت. فقط سودجویی هم صورت میگیرد و مـــردم حتی به من بهعنوان
نماینده مجلس نیز بهعنوان واسطهای برای خیریهها اعتمـــاد نکنند. انتقاد از مدیریت توزیع زیاد اســـت. تا به امروز انتقاد کـــردهام ولی امـــروز خودم صد کامیون کاالی جدید تحویل گرفته و در پادگان گذاشتهام. در این شرایط انتقاد بیوجدانیاست.»
بـــا وجـــودًتمـــام ایـــن تفســـیرها بازهـــم واقعـــا دســـتگاههای مســـئول نمیتوانســـتند نیازهـــای اولیـــه مردم ماننـــد پتو و چادر را با بودجهای کمتر از 5 میلیارد تومـــان برطرف کنند؟ حتی نماینده اســـام آباد غـــرب در مجلس برای توجیه این سوءمدیریت میگوید: «به هر حال خـــود دولت هم غافلگیر شد. واقعاً در شرایط بحران، هم مردم و هم دولت سنگ تمام گذاشتند. من از خزانه دولت و مشکات دولت اطاع دارم. خواســـته االن این است که امروز در هیأت دولـــت ردیف بودجه خاصی برای مناطق زلزلهزده کـــه اوضاع آنها بیسابقهاست،اختصاصدهند.»