مصرفکنندگان از میوههای رنگآوری شده استفاده نکنند تا ورود چنین میوههایی به بازار کاهش یابد

ساری - حســین خانی/ مرکباتی که در این ایام از فصل باید نیمه سبز باشند، بــه رنــگ زرد و نارنجــی چشــم نوازتــر از فصــل برداشــت واقعــی در ویترینهــای میوهفروشــیها بــه خریــداران عرضــه میشوند.

البته در گذشــته هم مرکبــات نوبرانه بــا همیــن ســبک در شــهرهای مختلف عرضــه میشــد، امــا آنچــه باعــث بــروز اختــاف نظرهایــی دربــاره رنــگآوری مرکبــات عرضــه شــده، ارائــه میشــود اظهارنظرهایــی اســت کــه برخــی از مســئوالن در این باره کرده و نگرانیهای خــود را در مورد مصــرف این نوع میوهها اعــام کردهانــد. آنــان بــر ایــن باورند که مرکبــات موجــود رنــگآوری شــده و در حقیقــت موجــب فریــب مصرفکننده میشــود. ایــن گفتههــا در حالــی مطرح میشودکهمقامهاینظارتیدرمازندران که بهعنوان تأمینکننده بخش اعظمی از مرکباتکشورمحسوبمیشوند،هرگونه تخلفی را تکذیب کرده و این اظهار نظرها را ناشــی از شــایعات دانسته و غیرواقعی میخوانند، اما واقعیت این است که هنوز تا زمــان رســیدن طبیعی و رنــگ گرفتن پرتقــال مازنــدران روزهــای زیــادی باقی مانــده و اغلــب میوههــای موجــود روی درختان به رنگ ســبز یا در نهایت ســبز و زرد هســتند. آن چیزی که از ظواهر امر بر میآید، توجه به این نکته مهم اســت که ضرورت دارد دربــاره رنگآوری مرکبات و عرضــه پیــش از موعــد آنهــا به بــازار با تأمل بیشــتری اظهارنظر کــرد؛ ماجرایی که حتی از ســوی «مجتبی شــادلو» نایب رئیس اتحادیه باغداران استان تهران نیز طی روزهای گذشــته به آن پرداخته شده اســت. وی طــی گفتههایــی تأکیــد کرده، پرتقالهایــی کــه به رنــگ مطلــق زرد یا نارنجی در بازار هستند، تغییراتی در آنها ایجاد شــده است. در هر حال این مسأله، واقعیتی اســت و باید ارزیابی شــود که در کجا این اقدام صورت میگیرد.

«فرزین فرهادی» سرپرست مدیریت جهــاد کشــاورزی ســاری هــم در جلســه کمیتــه فنــی برداشــت مرکبــات بــا بیان اینکــه رنگافزایــی مرکبــات غیرمجــاز است، تأکید کرده که سطح قند میوه برای برداشــت بایــد بــه 6.5 درصد برســد و بر این اساس ســورتینگ داران (درجهبندی و دســتهبندیکنندگان محصــوالت) و باغداران باید با ســنجش سطح قند میوه اقدام به برداشــت آن کننــد. از آنجایی که رنــگآوری میوهها پدیدهای علمی و فنی در دمای هوا و غلظت مناســب گاز اتیلن است، باید با برگزاری کاس و کارگاههای آموزشــی و ترویجــی بــه ســورتینگ داران آمــوزش داده شــود، امــا در پــس کشمکشهای به وجود آمده این عامت سؤالبزرگاذهانافکارعمومیرابهخود مشغول کرده و آنان در پی یافتن پاسخی به این سؤال هستند که مصرف میوههای رنگآوری شده خطر دارد یا نه؟ پرسشی کــه البته در میــان صحبتهــای باغبانی مدیریتهماهنگیترویججهادکشاورزی مازندران به آن پاســخ داده شده است. بر اســاس اظهارات این مقام مسئول، میوه مرکبات مانند بســیاری از میوههای دیگر برایاینکهازنظرخصوصیاتکیفیمانند ویتامینها و ســایر ترکیبــات مفید به حد مطلوب برســد باید از نظــر فیزیولوژیکی رســیده باشــد که ایــن بهعنوان شــاخص زمــان برداشــت میــوه اســت. اســتفاده از هر گونــه رنگ یا ترکیبات شــیمیایی روی سطح میوه دارای اثرات منفی در سامت انســان و محیــط زیســت اســت. تاکنــون درباره موادی که برای رنگآوری مرکبات در ایران اســتفاده شــده مورد غیرمجازی بــه ثبــت نرســیده اســت. ســبززدایی بــا هورمون اتفون بــرای میوههایی که از نظر فیزیولوژیکــی رســیدهاند و پوستشــان ســبز اســت، مجــاز اســت. در صورتــی که میوهای زرد رنگ و دارای طعم نامطلوب باشــد، احتماالً یــا از دوز باالی اتفــون یا از ترکیبــات غیر مجاز رنگی اســتفاده شــده اســت. کیفیت میوههای ســبززدایی شده به اندازه میوههای رسیده نیست، بنابراین ســبززدایی فقــط بــر اســاس نــوع رقــم و تقاضــای بازار و مــدت انبارمانــی میوهها انجاممیشود. ■ عجله نکنید

در همیــن حــال، امــا کارشناســان معتقدند میوههای رنگآوری شده سبب کاهشکیفیت،ایجادلکههاییدرپوستو کاهش زمان ماندگاری محصول میشود. بــا توجه بــه اینکــه ویژگیهای شــیمیایی و بهداشــتی رنگهــای مورد اســتفاده در این عملیات کاماً شــناخته شده نیست، بنابرایــن ضــروری اســت دربــاره ترکیب شیمیایی مواد مورد استفاده در رنگ زنی و میزان جــذب این ترکیبات به پوســت و گوشــت میــوه و باقی مانــده این مــواد در بافت میــوه و میــزان خطرات بهداشــتی برای ســامت مصرفکنندگان، مطالعه و پژوهشــی علمــی صورت گیــرد. آنان بر این اعتقاد پافشــاری میکنند که مرکبات نارس، ارزش غذایی چندانی ندارند، چه برسد به اینکه بعد از گذراندن این مراحل وارد بــازار شــوند. شــاید بهتریــن کار برای دوری از میوههــای رنگ شــده، این باشــد که عجله نکرد و برای مصرف هر میوهای منتظر فصل طبیعی و معمول آن بود. ■ میوهرنگآوریشدهنخورید

«مجتبــی شــادلو» رئیــس اتحادیــه باغداران کشــور در این بــاره به ایرنا گفته که در هیچیک از کشــورها، رنگآوری مرکبات از جملــه پرتقــال کــه دارای اســید باالیــی است، مرسوم نیست. استفاده از گاز یا گرما بــرای برخی میوههــا یک مزیت اســت، اما افزایش دما بــرای میوههایی چون پرتقال، نارنگــی و گریپ فروت که دارای اســیدهای باالیــی هســتند نه تنها مزیت نیســت بلکه امری غیراخاقی و تهدیدی برای ســامت جامعــه اســت. پرتقال بایــد از آذرمــاه وارد بازار شود، اما متأسفانه پرتقالی که زودتر از فصل برداشت چیده و با رنگآوری به بازار عرضه میشود نه تنها دارای مزیت نیست بلکــه محصولــی بیکیفیت و بــا ماندگاری پاییناست.انتظارمیرود،مصرفکنندگان از میوههای رنگآوری شــده استفاده نکنند تا بهدلیل استقبال نشدن بازار، ورود چنین میوههایی به بازار کاهش یابد. ■ رنگآوریمیکنندیارنگ

حال اینکه مرکبــات را رنگآوری کنند و بــه خورد مردم بدهند یا اینکــه مردم را رنگ کنند و با فروش میوههای رنگ شده جیبهایخودراپرکنندحکایتیاستکه سر دراز دارد. اینکه این میوهها قانونی و در ســورتینگهایی که مجوز خــود را از جهاد کشــاورزی دریافت کردهاند زرد و نارنجی شده باشند یا در مکانهای مخفی به این شــکل و شــمایل درآمده و به خورد مردم داده میشــوند خیلی مهم نیست. مهم این است که مسئوالن امر تاش کنند تا به باغداران تفهیم شــود که تا زمان طبیعی رســیدن میوههــا صبر کــرده و بعــد از آن عملیات برداشت را آغاز کنند.