حریری دعوت فرانسه برای سفر به پاریس را پذیرفت
معادله سیاسی لبنان پیچیده تر شد
گروه جهان/ در حالی که مناقشهها بر سر بازگشت ســعد حریــری بــه کشــورش بــاال گرفتــه، رئیــس جمهوری فرانسه از نخستوزیر لبنان دعوت کرده که به پاریس سفر کند. با پاسخ مثبت حریری به این دعوت، برخی از رســانههای بینالمللی این سفر را «تبعید» تحمیلی او از سوی آل سعود میدانند.
حــدود دو هفتــه از غیبت و اســتعفای ناگهانی رئیــس جمهــوری لبنــان گذشــته، امــا همچنــان هالــهای از ابهــام گرداگــرد این پرونــده را فرا گرفته اســت. در تازهتریــن اقدام، امانوئــل مکرون رئیس جمهوریفرانسه،روزچهارشنبهنخستوزیرلبنان را بــه پاریــس دعوت کرد تا از عربســتان ســعودی، جایــی که 13 روز پیش از آنجا اســتعفایش را اعالم کــرد، دور شــود. مردم لبنان و میشــل عــون رئیس جمهوری این کشــور بارها از حریری خواســتهاند تا به کشــور بازگــردد و خود حریری هــم در مصاحبه بــا شــبکه تلویزیونــی المســتقبل اعــالم کــرده بود که بــزودی به بیــروت بازخواهد گشــت تــا مراحل قانونی استعفایش را دنبال کند اما به نظر میرسد مقصد بعدی او پاریــس خواهد بود. تصمیمهای غیرقابل پیشبینی حریــری و تناقضات گفتههای او باعث شــده تا بســیاری از رسانههای بینالمللی در واکنش به ســفرش به پاریس، این سفر را تبعید تلقی کنند. در آخرین مصاحبه تلویزیونی، حریری مؤکــداًاعالم کرد که در خاک عربســتان آزاد اســت امــا هرچه بر تعــداد روزهــای دور از خانــه حریری اضافهمیشود،درموقعیتدیپلماتیکپیچیدهای گمانهزنیها درباره دســتگیری حریری از سوی آل سعود شدت بیشتری میگیرد و سفرش به فرانسه هم به تقویت تردیدها درباره آزادی او منجر شــده اســت. حتی اگر در ظاهر این اقدام فرانســه که هم بــا لبنــان ارتباطات نزدیکــی دارد و هم بــا خانواده حریری، تالشی برای یافتن راه حلی درباره مشکل حریری باشــد، بســیاری را بــه این فکــر انداخته که حریــری راهی «تبعیــد» در پاریس اســت. با وجود اینکه او اعالم کرده تاریخ مشخصی را برای سفر به پاریسدرنظرنگرفته،بهگزارشرسانههایکمنبع نزدیک به ســعد حریری گفت که انتظار میرود او پیش از بازگشــت بــه بیروت برای پیگیری رســمی اســتعفای خود، ظرف 48 ساعت آینده عربستان را به مقصد فرانسه ترک کند و حتی صبح جمعه روزنامه االخبار از انتقال هواپیمای خانواده حریری به پاریس خبر داد.
بهگزارش مهر به نقل از االخبار، واشنگتن هم به طور مستقیم در بحران مربوط به سعد حریری وارد عمل شــده است و به اطالع پاریس و پایتختهای غربــی دیگر رســانده اســت که سرپرســتی جزئیات ویــژه مرحله پس از بازگشــت حریری به بیــروت را برعهده خواهد گرفت و مسئوالن امریکایی به طور مستقیم به رایزنی با طرف سعودی و خود حریری درباره مرحله بعد روی آوردهاند. همین سبب شد کهیکمنبعلبنانیعالیرتبهنگرانتالشامریکایی - سعودی برای فشار به حریری و ترساندن او باشد و اینکه او حامی طرح بن سلمان به همراه وعدههای حلبحرانمالیوتأمیننیازهایاوقبلازمأموریت باشد.االخبارنوشت:«فرانسویهابهطرفسعودی تعهــد دادهاند کــه پــس از ورود حریری بــه پاریس و انتقــال او بــه بیروت، اســتعفایش تثبیت شــود و فرانسویهادرراستایطرحکمکبهعربستانبرای حل مشــکالتش در لبنان اقدام خواهنــد کرد.» این رسانهبهنقلازمنابعفرانسویگزارشداد:«پاریس از عربستان خواسته است که به لبنان کمک کند نه اینکه این کشور را مجازات کند و به اطالع عربستان رســانده که کاهش نقش حزباهلل، تقویت لبنان و نهادهــای نظامی و امنیتی و اقتصــادی آن را طلب میکند.»
همچنیــن در روز چهارشــنبه، «بهــاء» بــرادر بزرگتر حریری برای نخستین بار در معرض عموم ســخنرانی کــرد. از ســخنرانی او چنیــن برمیآمــد که مایل اســت حتی بیشــتر از برادرش در راســتای سیاســتها و خواســت آل ســعود گام بــردارد. در بیانیــهای کــه از موناکــو در اختیــار آسوشــیتدپرس گذاشــته شــده اســت، «بهاء» حریری از سعودیها بــرای «دههها حمایــت» از لبنانیها تشــکر کرده و مدعی شــده که حزباهلل و ایران و نیروهای شیعی متحد آنها « بهدنبال در اختیار گرفتن کنترل کشور» هستند.بهگزارش«ایران»بهنقلازفیگارو،مقامات عربســتان میخواهند بها حریری به جای برادرش سعدحریرینخستوزیرلبنانشود. ■ گام دوم راهبرد آل سعود
به گــزارش «ایران» به نقــل از روزنامه نیویورک تایمز، اخیراًعربستان سعودی تالشهایش را برای مقابلــه با افزایــش تأثیر و قــدرت ایــران در منطقه شــدت بخشیده است. استعفای حریری، بخشی از راهبرد عربســتان برای انزوای ایران و متحدانش در منطقه اســت. آل سعود نفوذ سیاســی و اقتصادی فراوانــی روی خانــواده حریــری کــه هــم شــهروند لبنان هســتند و هم شــهروند عربســتان، دارد. آنها منافع زیادی در اقتصاد و تجارت عربســتان دارند و حریری برای بقای سیاسیاش به حمایت شبکهای آل ســعود نیازمند است و با استفاده از همین نفوذ توانســته پــروژه اســتعفای حریــری را اجرایــی کند. ولیعهد عربستان سعودی با حمایتهای ضمنی پــدرش، خــودش را بهعنــوان قدرتمندترین چهره جهــان عرب معرفــی کرده و عربســتان را همزمان در چندین جبهه درگیر تقابلجویی کرده است. اما با وجود آنکه نه تنها از ابهامها و حواشی استعفای ناگهانی حریری بهعنوان نخستین قدم آل سعود برای کاهش نفوذ ایران در منطقه ذرهای کم نشده وچهبساشدتهمگرفتهاست،سعودیهادرفکر دومین اقدام برای پیشبرد استراتژیشان هستند. االخبار در گزارش دیگری فاش کرده که آل سعود با کمک امریکا در تالش است تا رئیس جمهوری لبنانرانیزازصندلیقدرتبهزیربکشد.بهگزارش خبرگزاری مهر، روزنامه االخبار لبنان نوشته است: «امریکاییهاوبرخیغربیهابههمراهسعودیها در جستوجوی یافتن گزینههای جانشین رئیس جمهوری لبنان هستند خواه اینکه با فشار مردمی او را عــزل کننــد یــا فــوت زودهنــگام رخ دهــد.» االخبار گزارش داده که سعودیها با امریکاییها و گروههای لبنانی وابسته به آنها رایزنیهایی انجام دادهانــد تا رویارویی با حــزباهلل فقط در محدوده برداشــتن پوشــش دولتی از آن از طریــق براندازی دولت و ممانعت از ورود آن به دولت جدید نشود بلکه پوشش مردمی بویژه مسیحیان از حزباهلل را نیزشاملشود. ■ واکنشهایداخلیوخارجی
دعــوت فرانســه از حریــری و انتشــار بیانیــه برادرش در حالی صورت گرفته، که دولت لبنان
همراســتا بــا افکار عمومــی این کشــور و اتحادیه اروپا و برخی کشــورهای غربی، آل سعود را برای شفافســازی دربــاره حضــور او در ریــاض تحت فشــار گذاشــتهاند و بــه زعم برخــی تحلیلگران، دعــوت مکــرون از حریــری، در راســتای کاســتن فشارها از روی عربستان است. اما مردم لبنان در واکنش به دعوت فرانسه از حریری در شبکههای اجتماعــی بــه این مــورد اشــاره کردهاند کــه چرا مکرون پیش از مطرح کردن دعوتش از حریری با ولیعهدعربستاندیدارکردهاست؟ازطرفدیگر کاربرانلبنانیشبکههایاجتماعیبعدازتوئیت حریری مبنی بر اینکه قرار است در روزهای آینده بــه لبنان بازگــردد اما خانــوادهاش در عربســتان خواهند ماند، میگویند که احتماالً خانــواده او از ســوی پادشاه آل سعود گروگان گرفته شده است تا حریری تن به خواسته سعودیها بدهد.
به گــزارش «ایران» به نقل از الجزیره، جبران باســیل وزیــر خارجــه لبنــان در دیدار بــا همتای آلمانــیاش در برلیــن گفــت: «هرگونــه تجــاوز سیاســی خارجــی علیــه لبنــان نتایــج عکــس را بهدنبال خواهد داشت که به ضرر همه ما خواهد بود.» در ادامه نشست زیگمار گابریل وزیر خارجه آلمــان نیــز با انتقــاد از سیاســتهای عربســتان
گفــت: «در چند ماه گذشــته روح ماجراجویی در رهبری عربستان سعودی گسترش یافته و ما در خصوص این مسأله سکوت نخواهیم کرد». وزیر خارجه آلمان با انتقاد از نحوه برخورد عربستان سعودی با سعد الحریری آن را نامتعارف خواند و گفت: «شیوه رفتاری که عربستان پس از بحران انسانی و جنگ در یمن و پس از درگیری با قطر در پیش گرفته، با لبنان به اوج خود رسیده است.»
به گزارش «ایران» به نقل از نیویورک تایمز، از طرف دیگر در واکنش به اقدامات اخیر عربستان، پنتاگونونهادهایاطالعاتیامریکانگرانهستند که اقدامات «نسنجیده» ولیعهد باعث شکست اهدافش شــده و منطقه را بیثبــات کند. زیرا بن ســلمان، در حــال انجــام رفتارهایی نســنجیده، بدوندرنظرگرفتنتبعاتآنهااستاینمطلب را یــک مقام وزارت خارجه امریکا به این روزنامه گفتــه اســت: فیلیــپ گــوردون، هماهنگکننده ســابق کاخ سفید در امور خاورمیانه نیز میگوید: «او عزمش را جزم کرده که هیچ کاری را با احتیاط انجــام ندهــد. امــا اگر ولیعهد عربســتان شــمار بیشــتری از دیگر شــاهزادهها و ســتونهای رژیم را منــزوی کند، بهدنبــال درگیریهای منطقهای پرهزینهباشد.
تصمیمهــای غیرقابل پیشبینی حریری و تناقضات گفتههای او باعث شــده تا بســیاری از رســانههای بینالمللــی در واکنش به سفرش به پاریس، این سفر را تبعید تلقی کنند آل ســعود نفوذ سیاســی و اقتصادی فراوانی روی خانواده حریری که هم شهروند لبنان هستند و هم شهروند عربستان، دارد. آنها منافع زیادی در اقتصاد و تجارت عربستان دارند و حریری برای بقای سیاسیاش به حمایت شبکهای آل سعود نیازمند است