نماینده شایسته سنت پژوهشی مشهد

دکتــر محمدجعفر یاحقی را نخســتین بار نزد اســتاد زندهیــاد دکتر غالمحســین یوســفی دیــدم و در همان جلســه اول شــیفته ســلوک، رفتــار و دانــش او شــدم. ســالهای بعد که بیشــتر مقــاالت و کتابهایشــان را خواندم، بیشتر و بیشتر با قلم توانای او آشنا شدم.

دکتــر یاحقــی ادامهدهنــده ســنت اســتادانی از دانشکده ادبیات مشهد است که هنوز با حفظ تمامی آن ســنتها، مقتضیات زمانه خــود را نیز در نظر میگیرند. توجه ایشــان به حوزه جغرافیایی زبان فارسی در دانشگاه فردوسی مشهد و دانشکده ادبیات، یکی از ویژگیهای اوست. هم او بود که آغازگر ارتباط استادان زبان و ادبیات فارسی در مشهد با استادان این زبان در بخارا، سمرقند، خجند، کابل، هرات، هند و پاکستان بود. رفت و آمدهای او بر این حوزههای تمدنی زبان فارسی و ایراد سخنرانی و دعوت از استادان این مناطق به مشهد و کنفرانسهایی که برای تبادلافکار استادان ایران، افغانستان، تاجیکستان، هند و پاکستان برپا کرد، نمونهای از هوشــیاری اوســت. دکتر یاحقی بخوبی دریافت که مرزهای سیاســی مابین ما و این کشــورها قابل اعتنا نیست و باید به حوزه جغرافیای تاریخی زبان فارسی اندیشید. یکی دیگر از کارهای سترگی که دکتر یاحقی در این سالها با همکارش آقای سیدی انجام داد، تصحیح دوباره تاریخ بیهقی بود که بعد از کار استادانه دکتر فیاض، ضرورتش احساس میشد؛ ضرورت نــگاه انتقــادی به این متن تاریخی بســیار باارزش که دکتــر یاحقی با تکیه به روشهای مدرن تصحیح متن و بر اساس نسخههای نویافته، متن تازهای از اثر جاودانه بیهقی را منتشر کرد.

وجه دیگــر زندگی ادبی دکتر یاحقی کار مطبوعاتــی و مجلــهداری اوســت. معلــوم اســت کــه او از دیربــاز خواننده نشــریات وزینــی چــون ســخن، یغمــا، راهنمای کتاب، آینده ...و بود. فصلنامه پــاژ مجلــه ادبی اســت که دکتــر یاحقی برای فارســیزبانان ایــران و مناطقی که اشــاره کــردم، منتشــر میکند. وســواس و دقــت ایشــان در انتخــاب مقــاالت و انتخاب و موضوعات برای نویســندگان از پاژ نشــریهای معتبر ســاخته اســت که امروزه در تمام کتابخانههای معتبر ایرانشناســی یــا دپارتمانهایی کــه بخش زبان فارســی دارنــد، میتوان آن را بهعنــوان یــک رفرنس یا مأخذ یافــت. اما آخرین کاری کــه از دکتر یاحقی مطالعهاش را در این اواخر به پایان بردم، ســفرنامه انگلســتان ایشــان بود. کتابی که در آن، دیگر با دکتر یاحقی استاد آکادمیک دانشگاه مشهد بهعنوان نویســنده روبهرو نبودم بلکه همچون یک روزنامهنگار قهار، قلم را به دست گرفته بود و سفرنامهای بسیار خوشخوان و خاطرهانگیز در دوران اقامتش در انگلستان به روی کاغذ آورده بود. توجه دکتر یاحقی به نسل جوان یکی دیگر از ویژگیهای اوســت. این توجه باعث شــده نسل جوان دانشجو و نویسنده و اهل قلم، با او مراودت علمی بســیار ارزشــمندی ایجاد کند. در واقع وقت و زمانی که ایشان برای جوانان میگذارد، بسیار قابل احترام و ستایش است.

بدیهی اســت جایزه البرز جایزه بســیار مهمی است و از این بابت به دکتر یاحقــی تبریــک میگویم، اما ایشــان جایزه اصلی خود را از دانشــجویانی که اکنون استادان بنام ادبیات هستند، دریافت کرده است.