دولت در مسیر تحقق مطالبات اهل سنت
«ایران» به مناسبت هفته وحدت گزارش می دهد
شــــروع هفته وحــــدت بعــــد از برهه های برگزاری انتخابات سراســــری و خصوصاً ریاســــت جمهوری در کشــــور، مهمترین موعــــدی اســــت کــــه موضــــوع حقــــوق اقلیتها و اهل ســــنت در کشــــور مطرح میشــــود. در این هفته اســــت که بسیاری از برنامههای عمومی کشور و همین طور اظهار نظرهای مسئوالن و شخصیتهای بلندپایه به ســــمت تبیین نیاز به وحدت در میان مســــلمانان و پرهیــــز از تعمیق اختالفات میرود. هفته وحدت امسال اما میانه راه حضور حسن روحانی در جایگاه ریاست دولت است؛ نیمی از دوران کاری او گذشته و نیم دیگر پیش روی او و ملت باقی مانده است. در این شرایط بازخوانی تحوالت حوزه اهل سنت میتواند تصویر بهتــــری از کارنامه دولــــت در این حوزه را به نمایش بگذارد. هــــر چند باز هم اهل ســــنت وزیر و نمایندهای در هیأت دولت ندارند امــــا خبرهــــای امیدوارکننده برای ایــــن اقلیت دینــــی هم در ماههــــای اخیر کم نبوده اســــت. شاید گواه این مدعا هم ســــخنان دیروز مولوی عبدالحمید، امام جمعه اهل ســــنت زاهدان باشــــد که در گفتوگویــــی بــــا روزنامه ابتــــکار تصدیق کرده بود که اوضاع اهل ســــنت در دولت حسن روحانی بهتر از دولتهای گذشته است. البته هم او و هم بسیاری از ناظران تأکیــــد دیگــــری هــــم دارنــــد و آن اینکــــه همچنان مســــائل و مشــــکالتی هم برای اقلیتهــــای دینــــی و مذهبــــی و از جمله اهل سنت در کشور وجود دارد و شرایط ، نیازمند بهبود بیشتری است. اما نکتهای که اکنون میتــــوان به صراحت بیان کرد، این است که شرایط از این حیث در مسیر بهتر شدن قرار گرفته است. همان چیزی که مولوی عبدالحمید به آن اشــــاره کرده است. ■ دولــــت دوازدهــــم؛ ادامــــه امیدها برای اهلسنت
جــــدای از اینکه همچنان اهل ســــنت نتوانســــتند نماینــــدهای در ترکیب هیأت دولت داشــــته باشند ، در همین چند ماه گذشته اخباری که حاکی از انتصابهایی با پیشوند «اولین» از میان اهل سنت بود، بســــیار به گوش رســــید. همان طور که در دولت قبل برای اولین بار یک زن ســــنی مذهب توانسته بود به سمت فرمانداری در استان گلستان برسد، امسال هم برای اولین بار در منطقه ترکمننشین جرگالن استان خراسان شمالی یک زن اهل سنت به عنــــوان دهیــــار منصوب شــــد. طاهره محمدی زن جوان اهل ســــنت به عنوان دهیار روستای چال تلپک از توابع بخش جرگالن شهرســــتان مــــرزی راز و جرگالن منصوب شد و کار خود را آغاز کرد.
روز 13 آبــــان مــــاه هم اعالم شــــد که با حکــــم ربیعی وزیر کار، دکتر ســــلیمان پــــاک سرشــــت از هموطنان اهل ســــنت بــــه عنــــوان رئیس جدیــــد ســــازمان فنی و حرفــــهای کشــــور منصوب شــــد که این ســــمت نیزهمزمان به معنای معاونت وزیر کار اســــت. انتصــــاب محمد زاهدنیا از مدیران باســــابقه بیمه ایران، به عنوان معاون فنی این شرکت هم از نمونههای دیگر انتصاب اهل سنت بود. البته بیرون از فضــــای دولــــت و در شــــهرداریها نیز تعداد به مراتب بیشــــتری از شــــهروندان اهل سنت به سمتهای اجرایی رسیدند. شــــاید مهمتریــــن آن انتصــــاب فرنوش نوبخــــت توســــط محمــــد علــــی نجفی، شــــهردار تهــــران به ســــمت مدیرعاملی شــــرکت بهرهبــــرداری متــــرو بــــود. جایی که یکــــی از حیاتیترین مراکــــز مدیریتی پایتخت است، تا آنجا که گاه حتی مالک اصلــــی پایتختنشــــینان بــــرای ارزیابی عملکرد شهرداری و شورای شهر هم بوده است. اما همین دست انتصابهای اهل سنت در خارج از دولت را هم نمیتواند چندان بی ارتباط به سیاستهای حسن روحانی دانست. ■ فضاییکهروحانیایجادکرد
حسن روحانی اولین رئیس جمهوری ایران بود که فردی را در ســــمت دســــتیار ویژه خود در امور اقلیتها منصوب کرد. سمتی که در ســــال 92 نوید این را میداد کــــه دورانــــی جدیــــد از توجه به مســــائل اقلیتهــــای دینی و مذهبی در کشــــور در حال آغاز شــــدن اســــت. البته در فاصله زمانــــی نه چنــــدان دوری از این موضوع، در همــــان ســــال 92 اولیــــن معــــاون وزیر اهل ســــنت در ایران منصوب شد؛ اواخر مهرماه سال 92 بود که بیژن زنگنه، حدود ســــه ماه بعد از در دســــت گرفتن ســــکان هدایــــت وزارت نفت طــــی حکمی عماد حســــینی را به عنوان معاون وزیر در امور مهندسی انتصاب کرد.
تقریباً دو ســــال بعد از آن در شهریور سال 94 هم اولین سفیر کرد ایران انتخاب شــــد و حکم ســــفارت ایــــران در کامبوج و ویتنــــام به نــــام صالح ادیبی امضا شــــد. حســــن روحانی در ســــال 92 با یک بیانیه 10 مادهای قول داده بود به خواســــتههای اقلیتهای دینی و قومی رســــیدگی کند. او بیــــش از 75 درصــــد آرای اقلیتهــــا را در انتخابات یازدهم ریاســــت جمهوری کســــب کرد. در همان دولت یازدهم بود که برای اولینبار قفل ورود زنان شایسته اهل ســــنت به دســــتگاه سیاست داخلی یعنــــی وزارت کشــــور بــــاز شــــد و دو نفر از بانوان توانای اهل سنت (بلوچ و ترکمن) به عنوان فرماندار و رئیس شورای تأمین در سیســــتان و بلوچســــتان و گلســــتان انتخــــاب شــــدند و بانوان شــــیعه مذهب نیــــز در همین ســــمتها در اســــتانهای دیگر به کار گرفته شــــدند. در پایان دولت یازدهم هم طبق آماری که منتشــــر شــــد چند نفر از شایستگان اهل سنت به عنوان معاونین اســــتاندار و در حدود 30 نفر به عنوان فرماندار در استانهای هرمزگان، کردســــتان، آذربایجان غربی، سیســــتان و بلوچســــتان ...و مشــــغول خدمت شده بودند. در چنین فضایی بود که در مجلس دهم هم برای اولین بار یک نماینده اهل ســــنت وارد ترکیب هیأت رئیسه مجلس شد؛ محمدقسیم عثمانی. این موضوع از آنجا دارای اهمیت بود که در ادوار قبلتر مجلس، تالش برای ورود اهل ســــنت به هیأت رئیســــه به مناقشه میان پارلمان و برخی روحانیون برجسته منجر شد.
در مجلس ششــــم وقتی فراکســــیون مشارکت اعالم کرد که جالل جاللیزاده، نماینــــده اهل ســــنت نیــــز در فهرســــت نامزدهایــــش بــــرای عضویــــت در هیأت رئیسهمجلسهستند،برخیازروحانیون سرشــــناس تهدید کردند کــــه در صورت چنین تصمیمــــی کفن پوشــــیده و از قم به تهران خواهند آمــــد. اصرار این عده از مخالفان حضور چهرههای اهل سنت در ترکیب هیأت رئیسه بر موضعی که گرفته بودند باعث شد تا فراکسیون مشارکت از پیشنهادخودعقبنشینیکند.
16 ســــال بعد از تشــــکیل آن مجلس، در دوره دهم مجلس شورای اسالمی اما بدون هیچ دردسر و تهدیدی یک نماینده اهــــل ســــنت وارد ترکیــــب هیأت رئیســــه شــــد، بی آنکه کوچکترین اعتراضی به این موضــــوع صورت بگیرد. این دســــت تحــــوالت را بســــیاری حاصــــل فضایــــی میدانند که بعد از قدرت گرفتن حســــن روحانــــی در ســــال 92 ایجاد شــــد تا دیگر پســــت گرفتن اهل سنت تابویی در نظام سیاســــی و اداری ما نباشد. همان طور که امروز در دولت دوازدهم هم آمار مدیران اهل سنت در دستگاههای اجرایی دولتی و غیــــر دولتی رشــــدی صعودی را نشــــان میدهــــد. اوج ایــــن دســــت انتصابها را شــــاید باید مورد انتصاب ژیال ســــجادی، مدیــــر زن اهل ســــنت به عنــــوان معاون وزیــــر کشــــور و رئیس مؤسســــه آموزشــــی عالی علمی و کاربردی مدیریت شهرى و روستایی وزارت کشور دانست. توالی این دست انتصابها است که میتواند آینده امیدبخشــــی را در زمینه استفاده کشور از تواناییهای اهل سنت فراهم کند.