«انگهای اجتماعی» از ویروس ایدز «اچ آی وی» خطرناک تر است

امروز تقریباً سه دهه از عمر بیماری ایدز در ایران میگذرد و دیگر مفهوم جدید و عجیب و غریبی نیســت. میتوان گفت نســل اول متخصصان و فعاالن این حوزه در کشــور در حال گذراندن ســالهای بازنشســتگی خود هســتند اما جای ســؤالهای زیادی هنوز باقی است و شاید مهمترین آن این باشــد که آیا سطح فرهنگ و نحوه برخورد جامعه با این بیماری نیز به اندازه ســه دهه رشد کرده است؟ اگر بخواهیم واقع بینانه به این سؤال پاســخ دهیم به جرأت میتوان گفت خیر. فقط کافی اســت لحظهای به این مسأله فکر کنید که نزدیک ترین فرد به شما دچار این بیماری باشد. نخســتین برخورد شــما چیســت؟ هر چند سطح ســواد جامعه مقداری راجع به این بیماری پیشــرفت کرده ولی هنوز مــا این بیماری را در کمال شرمساری یک مسأله اخالقی میدانیم و همین امر به ظاهر ساده باعث شــده اســت که حدود 60 درصد از بیماران به هیچ وجه وارد سیستمهای درمانی نشوند و اصالً تمایلی به آگاهی و سیر تحول ویروس در بدن خود نداشتهباشند. اینکه این تفکر و ذهنیت در کشــور ما از کجا شــکل گرفته کامالً مشــخص اســت؛ جامعهای که نسبت به مسأله جنســی هیچ آموزشی ندیده است و شــاید جزو بیســوادترین مردم دنیا در حوزه بهداشت جنسی و مسائل پیرامون آن باشــیم امری طبیعی اســت که این فرهنــگ دامن مبتالیان بــه اچآی وی را گرفته اســت و هنوز شــاهد چاپ پوســترهایی با مضامین اینچنینی که «پرهیز و اخالق راه پیشــگیری از ایدز اســت» میشــویم. اما آیا به این اندیشیدهایم که ایدز چه ربطی به مسائل اخالقی دارد و همین جمالت و مباحث غیر کارشناسی چه لطمههایی به جامعه ما زده است؟ مگر نه اینکه ما هم همسو با دنیا دنبال شناسایی 90 درصد از افراد مثبت در کشــور هســتیم. آخــر چگونه میتوان ایــن افراد را شناســایی کرد وقتی که هنــوز برنامه مــدون و کاملی در خصوص فرهنگ برخــورد با بیماری نداریــم؟ انــگ و «اســتیگما» هنــوز مهمترین مســأله بــرای مبتالیان به ویروس اچآیوی اســت در حالی که با پیشــرفتهای جدید پزشــکی فرد وقتی متوجه میشــود آغشــته به ویروس HIV اســت با درمان درســت و بموقع میتواند یک زندگی کامالً عادی و با کیفیت داشــته باشــد و حتی هیــچ وقت وارد فاز بیماری ایدز نشــود و حتی پدر شــدن یا مادر شــدن را تجربــه کند، ادامه تحصیــل دهــد، ورزش کند و کامالً مثل یک شــهروند عادی زندگی کند. بیاییــم واقع بین باشــیم اکنون در موج ســوم ایدز هســتیم. یعنی انتقال از طریــق فرآوردههــای خونــی و تزریــق مشــترک معتادان را پشــت ســر گذاشتهایم و وارد فاز سوم انتقال از طریق رابطه جنسی شدهایم و با توجه به دوره پنجره ایدز که فرد هیچ عالئمی را نشان نمیدهد ما با بیمارانی روبــهرو هســتیم کــه نه تنها خــود مطلع نیســتند بلکه خیلــی راحت این ویــروس را انتقال میدهنــد بدون هیچ اعتیاد و مشــخصه ظاهری. پس ما هم باید با تغییرات ماهیتی این بیماری تغییر کنیم، اینکه همه ساله فقط در اول دســامبر روبان قرمز به سینه خود وصل کنیم راهکار نیست. خوشبختانه کمیتههای اجرایی ایدز به نام SIP در کل کشور فعال هستند و حــدود 0٣ ارگان دولتــی و صدها مؤسســه غیر دولتی در کشــور در حوزه اطالعرسانی ایدز فعال هستند ولی سنجش میزان موفقیت آنها را فقط میتوان از یک طریق ســنجید و آن هم کاهش انگ اجتماعی نســبت به این گروه از بیماران و تحقق شعار «سالمتی حقی برای همه»... است.