تیلرسون : امریکا فع ًال در برجام می ماند

دبیرکل سازمان ملل: ایران به برجام پایبند بوده است

دو ماه پــــس از آنکه رئیس جمهوری امریکا با تأیید نکردن پایبندی ایــــران به تعهداتــــش، مســــئولیت تصمیمگیری دربــــاره برجام را به کنگره واگذار کــــرد و در عین حال از آنها خواست تا در مهلتی دو ماهه با افزودن بندهایی، برجام را برپایه آنچه منافع ملی امریکا میخواند، تغییر دهند، اینک رسانههای امریکایی گزارش دادهاند که ضرباالجل ترامپ به قانونگذاران کنگره به پایان رسیده است اما آنها اقدامی مطابق انتظار دولتمــــردان امریکایی صورت ندادهاند. این در حالی اســــت که کنگره امریکا بر پایه قانونی که در ســــال 2015 و همزمان با دستیابی به توافق هستهای در امریکا به تصویب رســــید، باید چنانچه با گزارش منفی دولت امریکا درباره وضعیــــت پایبندی ایران به توافق هســــتهای روبهرو شــــود، در مدت زمــــان 60 روز درباره برجــــام تصمیمگیری کند. بــــا وجود ایــــن قانون و موعــــدی هم کــــه ترامپ برای اصاح برجام تعیین کرده اســــت، روزنامه واشنگتن تایمز گزارش داده اســــت که مهلت شــــصت روزه کنگــــره امریکا برای تصمیمگیری دربــــاره برگردانــــدن تحریمهای ایران دیروز سهشنبه (دوازدهم دسامبر) بدون هیچ اقدامی پایان یافت. با این حال کارکنان کنگــــره اظهار امیدواری کردهاند که تا پیــــش از موعــــد تصمیمگیری بعدی ترامــــپ درباره برجام 15( ژانویه ،)2018 کنگره بتواند قانونی در این باره به تصویب برســــاند. این در حالی است که برخی از منابع آگاه در کاخ ســــفید مدعی شدهاند ترامپ که از انفعال کنگره در خصوص تصمیمگیری درباره وضعیت تحریمهای ایران ناامید شــــده اســــت، ممکن اســــت یک مــــاه دیگر تصمیم خود بــــرای خروج از برجام را عملی کنــــد. مارک دوبوویتز، مدیر بنیاد موســــوم به دفاع از دموکراســــیها به واشــــنگتن تایمز گفته است که این احتمال کاماً وجود دارد که رئیس جمهوری امریکا در ماه ژانویه از توافق خارج شود. ترامپ مهرماه گذشته از کنگره امریکا و شرکای اروپاییاش خواست برای رفع آنچه که نواقص برجام مینامید چاره اندیشیکنند. مطابق قانونی که در سال 2015 در کنگره امریکا به تصویب رسیده اســــت، رئیس جمهوری این کشور باید هر سه ماه یــــک بار پایبندی ایــــران به برجام را تأییــــد و اعام کند که باقی ماندن امریکا در برجام در راستای منافع امنیت ملی امریکا اســــت. اگر چه ترامپ در ابتدای ریاســــتجمهوری خود دو بار این مســــأله را تصدیق کرد ولی دو ماه پیش با فرا رســــیدن سومین موعد گزارش دولت امریکا، او ضمن اعام استراتژی جدید امریکا در قبال ایران، برجام را تأیید نکــــرد و گفت که اگر وی به همراه کنگره و متحدان اروپایی امریکا نتوانــــد راهی بــــرای رفع نواقص برجــــام پیدا کند، احتمال پایان دادن به تعهد امریکا به برجام از جانب وی بهعنوان رئیس جمهوری امریکا، در هر زمانی وجود دارد. در واکنش به چنین درخواستی بود که باب کورکر، سناتور جمهوریخواه تنســــی و رئیس کمیته روابط خارجی ســــنا اعام کردند که به همراه سناتور بن کاردین و سناتور تام کاتن میکوشــــند تا خواســــته ترامپ در خصوص برجام محقق شــــود اما طرحی که آنها بــــا هدف نقض فاحش برجــــام دنبــــال میکردنــــد، در نهایت با اقبــــال اکثریت نمایندگان کنگره روبهرو نشــــد. روزنامه واشــــنگتن تایمز در گزارش خود اشــــاره کرده با توجه به فشردگی برنامه کنگره و روزهای محــــدود کاری کنگره در ماه آینده بعید اســــت طرح احتمالی مورد نظر این سناتورها از تصویب ســــنا بگــــذرد و حتی اگر چنیــــن طرحی هم بــــه تصویب برســــد نــــوع واکنش اروپــــا به آن بــــرای ترامــــپ چندان مناســــب نخواهد بود زیرا اروپاییها نمیخواهند دوباره بــــاب مذاکــــره بر ســــر موضوع هســــتهای ایران باز شــــود زیرا از فروپاشــــی برجام نگران هســــتند. بــــه این ترتیب در چنیــــن فضایی که کنگره از پیگیــــری هر اقدامی برای نقــــض برجام خودداری کرده اســــت، ترامــــپ 15 ژانویه ســــال 15( 2018 دی مــــاه) مجــــدداً با اعــــام پایبندی یا عدم پایبندی ایران به برجام مواجه خواهد شــــد. در این مدت، رئیس جمهوری امریکا از اختیار اعام خروج این کشور از برجام برخوردار خواهد بود. درحالی که گفته می شود احتمال خروج ترامپ از برجام وجــــو دارد، وزیر خارجــــه امریکا گفت واشــــنگتن فعاً در توافق هســــتهای با ایران حضور دارد. رکس تیلرســــون که در نشستی غیررســــانهای در جمع کارکنان وزارت خارجه امریــــکا صحبت میکرد، گفت: واشــــنگتن در حال رایزنی با متحدان خود برای اجرای کامل توافق هستهای با ایران اســــت. او گفت:«واشــــنگتن در این زمینه، حمایت خوبی از متحــــدان اروپایی خود دریافت کرده اســــت». او با بیان اینکه توافق هستهای ایرادات و نواقصی دارد، گفت:«این ایرادات باید برطرف شوند».

حمایت دبیر کل سازمان ملل از برجام

در شرایطی که مخالفان برجام در امریکا تاش میکنند روند اجــــرای برجــــام را با خدشــــه روبهرو کننــــد، آنتونیو گوتــــرش، دبیرکل ســــازمان ملل در گزارشــــی تأکید کرد، ایران به توافق هستهای پایبند بوده است. دبیر کل ســــازمان ملل در گزارشــــی که به شورای امنیت ســــازمان ملل ارائه کرده است، برجام را بهترین راه برای تضمیــــن ماهیت انحصــــاراً صلحآمیز برنامه هســــتهای ایران دانسته است. وی در بخش دیگــــری از این گــــزارش در خصوص عدم قطعیت ایجاد شــــده درباره آینده این توافق پس از عدم تأیید پایبندی ایران توسط دونالد ترامپ رئیسجمهوری امریکا نیز ابراز تأسف کرد. با وجود این گوترش تأکید کرد: «پایبندی امریکا به این توافق تا زمان حاضر به من قوت قلب میدهــــد». همزمان با تأکید ایــــن مقامها بر لزوم ادامه برجام، کمیســــیون مشــــترک برجام به سرپرستی هلگا اشــــمید به نمایندگی از مســــئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا امروز در وین نشست مشترک خود را برگزار میکنند. اتحادیــــه اروپا در بیانیهای آورده اســــت که این نشســــت فرصتی برای بررســــی اجرای برجام و مســــائل مرتبط با تحریمها ایجاد خواهد کرد.