تریبون یک طرفه «صدا و سیما» به روایت آمار
«ایران» از عملکرد یک هفته اخیر «جام جم» گزارش می دهد
اعتراضات روزهــای اخیر آنقدرها هم برخــی چشــمها را بــه روی واقعیــت بــاز نکــرد؛ یــک نمونــهاش صــدا و سیماســت. رســانهای کــه در تمــام ایــن روزها تریبــون خود را بــه صورت کامــاً نامتعادل در اختیــار منتقدان و مخالفــان دولت قرار داده بود. این اما در جام جم روش جدیدی نیست.
در دو دهه اخیر بزرگترین رســانه کشــور چهار رئیــس را تجربــه کرده که همگــی بــر همیــن راه رفتهانــد. ایــن چند روز اخیر هم که کشور اعتراضاتی بعضاً خشــن را تجربه کرد هم مســیر صدا و ســیما بــا تغییری مواجه نشــد. حــاال خیلیها هســتند که جــام جم را هــم در جمــع مقصریــن اعتراضــات اخیــر بــه شــمار میآورنــد. اســتدالل منتقــدان عمومــاً ناظــر بــه ســه محور اســت؛ نــدادن تریبــون عادالنــه بــه همــه گرایشهــا، حمایــت یــا انتقــاد از دولتهــای مختلــف بــا توجــه بــه گرایشهــای سیاســی ایــن دولتهــا و نهایتــاً انداختــن تمــام بــار مطالبــات و شــرایط کشــور بــه دوش دولت. ســه محــوری کــه در یک هفته گذشــته هم همچنــان پررنگتریــن تأثیــر را در خــط خبــری و رســانهای صدا و ســیما داشتند.
اگــر بخواهیــم موضــوع را بــا عــدد و رقــم شــرح دهیــم، میتوانیــم بــه 30 میهمان صدا و سیما در یک هفته اخیر در برنامههای گفتوگومحور این رســانه اشــاره کنیــم. 30 میهمانــی که 20 نفــر از آنهــا گرایــش اصولگــرای منتقــد دولــت را داشــتند. در میــان 10 نفــر باقــی مانــده هــم یــک منتقد غیراصولگــرای دولــت و یــک مدیــر عالیرتبه قوه قضائیه دیده میشوند.
ســهم اصاحطلبــان حامی دولت در میان این افراد 3 نفر و اصولگرایان حامــی دولــت هــم 2 نفــر اســت و از مقامــات دولتی هــم ایــن محمدباقر نوبخــت بــوده کــه یــک بــار در برنامه گفتوگــوی ویــژه خبــری شــبکه دو حاضــر شــد. البتــه بایــد ایــن را هــم اضافــه کرد که از ایــن تعداد 2 نفر هم میهمــان خارجــی برنامههــای صدا و ســیما بودهاند. به ایــن ترتیب از میان 30 چهــرهای کــه بــه نحــوی در ایــن روزها در صدا و ســیما تریبون گرفتند، تنهــا 6 نفر حامی دولــت از دو جریان اصاحطلــب و اصولگرا حاضر بودند؛ یعنــی تنهــا 20 درصــد میهمانــان. آن هــم در شــرایطی کــه بیــش از 66درصــد ایــن افــراد از جریــان اصولگــرای منتقــد و مخالــف دولــت بودنــد و درصــد کل منتقــدان و مخالفــان دولت در این برنامهها عدد 70 درصد را نشان میدهد.
اما این تازه اول محاســبات عددی مــا بــرای فهــم رویکرد صــدا و ســیما در روزهــای اعتراضــات اســت. ماجرا جایــی جدیتر میشــود کــه بدانیم از میــان 6 موافق دولت در این برنامهها تنها ســه نفــر امکان شــرکت حضوری در برنامههــا را داشــتند؛ محمدباقــر نوبخــت در گفتوگــوی ویــژه خبــری شــبکه دو، محدثی گیلوایــی در برنامه زاویه شبکه چهار و مصطفی کواکبیان در برنامــه متن و حاشــیه شــبکه ســه. ســه نفر دیگر همگی میهمانان تلفنی برنامههای صدا و سیما بودند.
ایــن رقمهــا امــا بــرای منتقــدان و مخالفان دولت کاماً متفاوت است؛ 17 نفر از اصولگرایان منتقد و مخالف دولــت امــکان شــرکت حضــوری در برنامههــای صدا و ســیما پیدا کردند و چهار نفر از طیف منتقدان و مخالفان دولت هم تلفنی یا به وسیله اسکایپ در ایــن برنامههــا مشــارکت کردند. بر این اساس درصدبندی عملکرد صدا و ســیما این گونه خواهد بود؛ در حالی کــه موافقــان دولــت تنهــا 15 درصــد موقعیتهــای شــرکت حضــوری در برنامههــای صــدا و ســیما را در اختیار داشــتند، مدیران جام جم بیش از 80 درصــد موقعیتهــا را در ایــن زمینــه بــه اصولگرایــان منتقــد یــا مخالــف دولــت اختصــاص دادند. این دســت محاســبات را میتــوان خیلــی بیشــتر از ایــن ادامه داد. اما تــا همین جا هم مشــخص میشــود که وقتی منتقدان صدا و سیما از یک طرفه بودن تریبون این رســانه که عنوان «ملی» هم برای خــود قائــل اســت صحبــت میکننــد از چه وضعیتی حرف میزنند.