برگزیدگان ادبیات ایران در ده سالگی «جالل»

رضا امیرخانی رقم مالی جایزه را نگرفت و به دریافت لوح تقدیر اکتفا کرد

مراســم اختتامیه دهمین دوره از جایزه جالل آل آحمد عصر دیروز به میزبانی تــاالر وحــدت برگزار شــد تا بلکــه اعالم اســامی نویســندگان برگزیده و تقدیری پایانی باشــد بر نقــد و نظرهایی که طی چند ماه اخیر متوجه برگزار کنندگان این رویداد ادبی شده بود.

روزهای پایانی آبان ماه وزیر فرهنگ و ارشــاد اسالمی طی حکمی از انتصاب شــهریار عباســی به عنــوان دبیر علمی دهمین دوره جایزه ادبی جالل خبر داد. البته در این حکم نام مهدی قزلی، مدیر عامل بنیاد شــعر و ادبیات داستانی هم مانند چند ســال گذشــته برای مرتبهای دیگــر به عنــوان دبیر اجرایی درج شــده بود.

جایزه جالل طی۰۱ دوره برگزاریاش فراز و نشــیبهای متعــددی را پیش رو داشتهکهازجملهآنهامیتوانبهکاهش هشتاد سکهای جایزه نفرات برگزیده آن در بخشهــای مختلفش اشــاره کرد. تا قبل از کاهش تعداد سکههای این جایزه از ۰۱۱ ســکه بــه ۰۳ ســکه، جایــزه جــالل عنوان گرانترین جایزه فرهنگی-هنری کشــور را یدک میکشید و همین مسأله منجــر به بروز حاشــیههای متعددی در برابر مسئوالن اجراییاش شده بود.

علــی جنتــی، وزیــر ارشــاد وقــت در ســال ۳9 درباره علــت این کاهش گفته بود:«تعداد سکههای جایزه ادبی جالل آل آحمــد را از ۰۱۱ ســکه بــه ۰۳ ســکه کاهــش دادیم که توانایی پرداخت آن را داشته باشیم.» گفته جنتی در حالی بود کــه به نظر میرســید به دلیل بــاال بودن تعــداد ســکههای ایــن جایــزه در اغلب دوره ترجیح برگزار کنندگان جالل بیشتر بــه معرفی آثــار برتر به عنــوان تقدیری بود تا برگزیده، بلکــه از این طریق ناچار بــه پرداخــت تعــداد ســکههای کمتری بشــوند. بــر همیــن اســاس حــدود یک ســال بعد هیأت امنای هشــتمین دوره جایــزه ادبی جــالل مقــدار جایــزه دوره هشــتم جایــزه ادبــی جــالل آل احمــد را همســنگ جایــزه کتــاب ســال ۴9۳۱ تعیین کرده و رئیس هیأت امنای جالل، اجرایی شدن آن را ابالغ کرد.

البته این تمام تغییری نبود که جایزه جالل این چند ســال پشت سر گذاشت، ســال 94 بــه واســطه جدا شــدن بخش شعر و داستان جایزه کتاب سال و بردن آنها به زیرمجموعه جایزههای جشنواره شــعر فجر و جالل، مســئولیت بیشتری متوجه برگزار کننــدگان این رویداد ادبی شــد. از سوی دیگر چند سالی است که از واگذاری مســئولیت اجرایی جایزه ادبی جالل به بنیاد شــعر و ادبیات داســتانی میگذرد، بنیادی که ریاست آن به عهده مهدی قزلی ست و او هم طی این مدت مدیریــت اجرایی این رویــداد ادبی را بر عهده داشته است.

همان طور که در ابتدا هم اشــاره شد انتخاب شــهریار عباســی به عنوان دبیر علمــی همیــن دوره جایــزه ادبی جالل مخالفتهایی را درپی داشت. به عنوان مثــال محمدرضا سرشــار،رئیس هیأت مدیــره انجمــن قلم طــی نامه بــه وزیر ارشــاد از ایــن انتخــاب گالیه کــرد. البته مدیرعامل بنیاد شعر و ادبیات داستانی در نشست رسانهای جایزه جالل به این گالیه پاسخ داد و تأکید کرد که به هر حال هر انتخابی موافقــان و مخالفان خاص خود را دارد.

به هر روی عصر روز گذشــته مراســم اختتامیــه دهمیــن دوره آن در حالــی برگزار شــد کــه تمام نامزدهــای بخش ویــژه از ایــن رویداد ادبــی جایزه گرفتند. از ســوی دیگــر رضــا امیرخانــی کــه بــا کتــاب «نفحــات نفــت» نامــزد بخــش ویژه دهمیــن دوره جایــزه ادبی «جالل آلاحمد»؛ بزرگداشــت یک دهه پویایی اقتصــاد مقاومتــی، با عنــوان «یک دهه ادبیات اقتصادی و پیامدهای اجتماعی کار» بود، از دریافت رقم مالی این جایزه خــودداری کــرد و فقط لــوح را پذیرفت. بر اســاس آرای هیــأت داوران در بخش رمــان اثــر «ایــن خیابــان ســرعتگیر ندارد» نوشته مریم جهانی از نشر مرکز و «بیکتابی» نوشــته محمدرضا شرفی خبوشــان از انتشــارات شهرســتان ادب بــه صورت مشــترک به عنــوان برگزیده معرفیشدند.

در بخش داســتان کوتاه کتاب «اسم شــوهر من تهــران اســت» نوشــته زهره شــعبانی از نشــر مرکــز شایســته تقدیــر معرفی شــد.در بخش مستندنگاری دو اثر«آنکپاریس»نوشتهمیرجاللالدین کــزازی از انتشــارات صــدای معاصــر و «سفر دیدار» نوشــته محمدرضا توکلی صابــری از نشــر اختــران بــه صــورت مشترک شایســته تقدیر معرفی شدند. در بخش نقد ادبی نیز دو کتاب «بالقطع

از آتــن تا مدینــه» نوشــته داود عمارتی مقدم از نشــر هرمه و کتاب «درآمدی بر تحلیل انتقادی گفتمان روایی» نوشــته حســین صافی از نشر نی شایسته تقدیر شدند.

در بخش ویژه مربوط به موضوع کار نیــز هیــأت داوران از آثــار «ســایه اژدها» نوشته محمد علی گودینی،«سرگذشت

نامــه کارآفرینــان ایرانــی» نوشــته رضــا یادگاری و مهشید صناعی فر،«پنجرهای بــه گذشــته» نوشــته بهــراد مهرجــو و متیــن غفاریان، «برج ســکوت» نوشــته حمیدرضــا منایی،«میر نامیرا» نوشــته میکائیــل عظیمی،«شــازده حمــام» نوشــته محمدرضــا پاپلــی، «نفحــات نفــت» نوشــته رضــا امیرخانــی تقدیــر

شــدند. رضــا امیرخانی بعــد از دریافت لــوح تقدیــر از قبول جایزه نقدی ســرباز زد و گفت:«کلمــه مجوز بــا کلمه جایزه هم خانواده نیست. من تا زندهام دنبال مجــوز مــیدوم و از وزارت ارشــاد هــم جایــزه نمیگیــرم. به همیــن خاطر هم بخش معنوی جایزه را پذیرفته و بخش مادی آن را نمیپذیرم.»

از راست: مهدی قزلی، شهریار عباسی، محسن جوادی و سیدعباس صالحی