دشواری های مجلس برای ریشهیابی حوادث اخیر
مطهری: درخواست فراکسیون امید برای بازدید از زندان اوین به جایی نرسیده است
گویا تاش مجلسیها برای پیگیری حواشــی اعتراضــات دو هفته گذشــته تــا اینجــا بــه در بســته خــورده اســت. دیــروز علــی مطهــری، نایــب رئیــس مجلــس در جمــع خبرنــگاران اعــام کــرد کــه درخواســت فراکســیون امیــد بــرای بازدیــد از زنــدان اوین بــه جایی نرســیده اســت. همزمان نیز نه هیأت رئیســه مجلــس و نــه کمیســیونهای امنیــت ملی و حقوقی تصمیمی برای پیگیری ابعاد مختلف این اعتراضات نگرفتهاند. هر چند کمیســیون امنیت ملــی قــرار اســت بــه دســتور علــی الریجانــی گزارشــی از اعتراضات اخیر تهیــه کنــد امــا عاءالدیــن بروجردی، رئیس این کمیسیون به «ایران» گفت کــه هنــوز قرار اســت در روزهــای آینده توضیحات نهادهای امنیتی و انتظامی را دربــاره این اعتراضات دریافت کنند و بعــد از آن احتمــاالً جمعبنــدی این توضیحــات بــرای رســیدن بــه گزارش نهایی چنــد هفتهای زمان نیاز داشــته باشــد. ایــن در حالــی اســت کــه او هم ماننــد تعــداد دیگــری از نماینــدگان مجلــس میگویــد که هنــوز تصمیمی بــرای تشــکیل کمیته حقیقتیــاب در هیــچ چارچوبــی در مجلــس گرفتــه نشــده اســت. علــی مطهــری هــم دیــروز همزمان بــه «ایران» خبــر داد: «تصمیمگیــری دربــاره اقدام مجلس در مــورد اتفاقات اخیر هنــوز در هیأت رئیســه مطرح نشــده و این موضوع در دســتور کار اولین جلســه هیأت رئیسه خواهد بود.» در میان این دست اخبار محمــود صادقی از درخواســت 40 نفر از نمایندگان مجلس از علی الریجانی برای تشکیل هیأت بررسی فوت برخی از بازداشتشــدگان حوادث اخیر خبر داد. ایــن در حالی اســت کــه همزمان 202 نماینــده مجلــس در نامــهای خطاب به رؤســای ســه قوه، خواســتار بهکارگیــری تــوان قــوا بــرای حراســت از نظــام و ارزشهــای آن، مقابلــه بــا توطئههــای دشــمنان و ســازماندهی امور و اصاح ســاختار و ایجاد شــرایط مناســب برای رفع مشکات معیشتی مردم بویژه اشتغال شدند.
سه روایت از تشکیل کمیتهحقیقتیاب چیــزی کــه فعــاً در تاشهــای مجلســیها مشــخص اســت، ایــن موضوع اســت کــه هنوز ایــن تاشها برای بررسی ابعاد مختلف اعتراضات اخیــر به یک طــرح نهایــی و برنامهای برای اقدام عملی نرســیده اســت. این را میشــود از اظهــار نظرهای متفاوت نماینــدگان دربــاره موضوعات مرتبط با این اعتراضات فهمید. به طور مثال درباره تشکیل کمیته حقیقتیاب سه نماینده مجلس ســه روایــت متفاوت را در گفتوگــو بــا «ایــران» مطــرح کردهانــد. محمدرضــا تابــش، نایــب رئیس فراکســیون امید گفته اســت که این فراکسیون همچنان پیگیر تشکیل کمیتــه حقیقتیــاب و بررســی ابعــاد اتفاقات اخیر اســت. محمــد کاظمی، عضــو کمیســیون حقوقــی مجلس که البتــه گفتــه میشــود رابط فراکســیون امیــد بــا دســتگاه قضایــی هم هســت امــا موضــوع کمیتــه حقیقتیــاب را طــور دیگــری مطــرح میکنــد. او بــه «ایــران» میگویــد: «از آنجــا که بحث ریشــهیابی ایــن اتفاقــات و خصوصــاً نــوع برخــورد با متهمــان و بازداشــت شــدگان یــک مبحــث حقوقی اســت، تصمیــم گرفتهایــم کــه تشــکیل کمیتــه حقیقتیــاب بــه جــای آنکــه در فراکســیونهای مجلــس پیگیــری شــود، توســط کمیســیون حقوقــی کــه کار تخصصــیاش رســیدگی بــه همین مســائل اســت، پیش بــرود.» او میگوید هــم اکنون این کمیســیون در حــال بررســی موضوع تشــکیل کمیته حقیقتیاب اســت. روایت سوم را هم عاءالدین بروجردی، رئیس کمیسیون امنیــت ملــی در گفتوگــو بــا «ایران» مطرح کرده اســت. او گفتــه که این کار نه از طریق فراکسیونها و نه کمیسیون حقوقــی، بلکــه از طریــق کمیســیون امنیت ملی باید پیگیری شود. هر چند بروجردی تقاضای دیگر فراکســیونها و کمیسیونها را برای به جریان افتادن ایــن تحقیقات بــدون اشــکال میداند امــا تأکیــد میکنــد کــه بایــد کار نهایی تحقیقــات توســط کمیســیون امنیــت ملــی انجــام شــود. این ســه روایــت از وضعیت تشــکیل کمیته حقیقتیاب در مجلــس در شــرایطی مطرح شــده کــه علی مطهــری هم دیــروز در جمع خبرنــگاران، اجرایــی شــدن چنیــن تصمیمــی را موکــول بــه نظــر هیــأت رئیسه کرده است. به نظر هم میرسد در نهایت همان اتفاقی بیفتد که علی مطهــری بــه آن اشــاره کــرده؛ یعنــی تصمیمگیری برای تشکیل این کمیته نه در فراکسیونها و کمیسیونها بلکه در هیأت رئیسه مجلس.
دو نامه با دو رویکرد امــا در کنار این وعده نســیه حداقل تا اینجا یک اقــدام نقد هم وجود دارد و آن هــم نامه درخواســت 40 نماینده به علی الریجانی جهت بررســی علت فــوت برخــی از بازداشتشــدگان بود. ایــن نماینــدگان در نامه خود با اشــاره بــه تردیدهایی کــه دربــاره علت فوت ایــن بازداشــت شــدگان وجــود دارد، آوردهانــد: «باتوجــه بــه مســئولیت مجلس شورای اسامی در پاسداری از حقوق ملت خواهشــمند است دستور فرمایید هیأت مســتقل جهت بررسی موضــوع و تحقیــق دربــاره علت فوت نامبردگان و قصــور و تقصیر احتمالی مســئوالن ذیربــط تعییــن و نتیجــه را بــه مجلس شــورای اســامی گــزارش دهنــد.» بــا وجــود ایــن موضــوع در نامهای که تعداد امضاهای آن 5 برابر این، یعنی 202 نفر بود مورد اشاره قرار نگرفت. نامهای کــه نمایندگان درباره اعتراضات اخیر خطاب به رؤسای سه قــوه نوشــتند امــا در آن تقاضایی برای بررســی وضعیــت بازداشــت شــدگان و علــت فــوت ایــن چنــد نفــر مطــرح نکردهاند.
آمارهای ناآرامی آمارهایــی هــم کــه ایــن روزهــا در مجلــس مطــرح شــدهاند سرنوشــتی مشــابه تقاضــای تشــکیل کمیتــه حقیقتیــاب داشــتند. در حالــی کــه علــی مطهــری قبــاً از مــرگ ســه نفر در بازداشــتگاهها خبر داده بــود، دیروز عاءالدیــن بروجــردی در ایــن آمــار تشــکیک کــرد و گفــت تعــداد کشــته شــدگان آن چیــزی نیســت کــه نایــب رئیس مجلس عنوان کرده. درباره آمار بازداشتیها هم تعداد روایتها همین قدر متفــاوت اســت. بروجــردی دیروز گفت که 50 یا 60 نفر همچنان در تهران در بازداشت به سر میبرند. او گفته که آمــار شهرســتانها کمتر از این اســت. در همیــن حال حمیدرضا فوالدگر هم به «ایلنا» گفته اســت: «هماکنون هیچ دانشآمــوزی در بازداشــت نبــوده و تعداد دانشجویان بازداشتی نیز بسیار انــدک اســت کــه بــزودی آزاد خواهند شــد.» اینهــا در شــرایطی اســت کــه به نظــر میرســد مجلــس همچنــان در مرحلــه تکمیــل اطاعــات اولیــه خود اســت. چه آنکه به گفته حاجی بابایی، رئیس فراکسیون اصولگرایان مجلس دیروز در جلســه این فراکســیون با وزیر اطاعــات، نماینــدگان درخصــوص مســائلی چون نقش خانــواده صدام و برخــی تریبونداران در اغتشــاشهای اخیر سؤاالتی را مطرح کردند.