«سانچی » رفت ، ابهامات ماند

چین ؛ همراه یا ناهمراه ؟

گروه اقتصـــادی/ نفتکش ســــانچی بعد از یک هفته ســــوختن، در آبهای ژاپن غرق شــــد و با خود 29 دریادل را نیــــز به اعماق اقیانوس برد. حادثهای کــــه نه تنها در دل خانــــواده دریانوردان بلکــــه در قلب مردم ایران و ذهن تاریخ نیز ثبت شــــد و همیشه خاطرهاشآزاردهندهخواهدبود. در روزهای اخیر پیکر 3 نفراز این دریادالن کشــــف شــــد. اکنون جز تالش برای کاهش آالم خانوادههای این عزیزان و شناســــایی و تعییــــن هویــــت جانباختــــگان کاری از مسئوالن و مردم ساخته نیست و همه نیز این موضوع را میدانند. اماحادثهجانکاهنفتکشایرانیوپیامهای تسلیت مسئوالن این ســــؤال را در ذهنها ایجاد کرده که آیا مســــئوالن در زمینه مهار آتش کمکاری کردهاند؟ بسیاری از کاربران فضای مجــــازی به انتقــــاد از مدیریت این مســــأله میپردازنــــد. خانوادههــــا از عــــدم همــــکاری چینیهــــا بــــا مســــئوالن ایرانی میگویند و در این یک هفته هم بارها این موضوع را به زبان آوردند و از دیپلماتهای کشــــور گلهمند شــــدند. چرا که در اخبار و از زبان خود مسئوالن شنیده بودند، چینیها عملیات مهار آتش را رها کرده و همکاری نمیکنند.اماچرا؟ علیربیعیوزیرتعاون،کارورفاهاجتماعی نماینده رئیس جمهــــوری و رئیس کمیته رســــیدگی به حادثه نفتکش سانچی بود. او در پیام تســــلیتاش نوشــــت: «مطابق شــــواهد بهدســــت آمده در محل و نظریه قاطعمقاماتچینیوکارشناسانایرانیدر حوزه نفت و گاز سازمان بنادر و دریانوردی، انفجار به این وســــعت و حجم آتش و نیز گازهــــای ســــمی متصاعد شــــده، منجر به فوت خدمــــه قهرمان اقتصاد مقاومتی در ساعات اولیه حادثه شده است.تالشهای طاقت فرســــا برای اطفای حریق و انتقال پیکرهایمطهرنیزمیسرنگردید.»

■ دریانوردانساعتنخستجانباختند

بررسیکارشناساننشانمیدهدمتأسفانه دریانورداندرهمانساعتنخستانفجار، جان باختهاند. با این حال ایران که احتمال محبــــوس شــــدن پرســــنل در موتورخانــــه نفتکــــش را مــــیداد بــــر تســــریع عملیات اطفای حریق تأکید داشــــت امــــا چینیها به بهانههای مختلف اعــــم از تاریکی هوا، نامســــاعد بــــودن آب و هــــوا و حریقهــــای کوچکیکهرویعرشهنفتکشرخمیداداز انجام عملیات به صورت مداوم خودداری میکردنــــد. به هر حال تعلــــل چینیها در کمک به مفقودان نفتکــــش ایرانی باعث شد که وزیر کار بهعنوان مسئول کمیته ویژه رســــیدگی به حادثه نفتکش سانچی برای وزیر منابع انسانی چین نامهای ارسال کند و خواهان پایان تعلل آنها و همکاری برای نجات ســــانحه دیدگان شود. او در نامهاش نوشته بود: «چند روز گذشته در اثر برخورد دو کشــــتی در آبهای ساحل شرقی چین در مجموع 32 نفر از خدمه کشــــتی نفتکش شــــامل 30 ایرانــــی و 2 بنگالدشــــی ناپدید شدهاند. با توجه به اینکه زنده ماندن برخی از مفقودشدگان محتمل است و با توجه به حساسیت امر رسیدگی به مسائل جامعه کار و تولید و نیز تعللهای احتمالی صورت گرفته در امداد و نجــــات حادثه دیدگان، از جنابعالی بهعنوان مقام همکار در صیانت از نیــــروی کار، انتظــــار دارم پیگیریهــــای مناســــب با نیروی دریایــــی، وزارت حمل و نقل و دیگر ســــازمانهای ذیربط آن کشور مبذولفرمایید.» محسن بهرامی سخنگوی کمیته اضطرار نفتکش ســــانچی روز بعد از حادثه گفت: «چینیها دهها ســــاعت عملیــــات اطفای حریق را دیر شــــروع کردند و مدام به بهانه بدی شــــرایط جوی و انفجار متوســــطی که رویعرشهنفتکشاتفاقمیافتدعملیات رامتوقفمیکنند.» در روزهای اخیر هادی حق شناس، معاون امــــور دریایی ســــازمان بنــــادر و دریانوردی نیزگفتــــه بود: «چینیها عملیــــات اطفای حریــــق را با وجود آنکه مــــا فکر میکردیم ادامهپیداکند؛بهدلیلتاریکیشبمتوقف میکنند. این مشــــکل هر شــــب هم وجود داشت.» ایــــران بــــرای حل ایــــن مشــــکل از نیروها و تجهیــــزات کــــره جنوبی و ژاپــــن نیز کمک گرفت.

■ چیـــن: امـــکان نجـــات دریانـــوردان وجودنداشت

امــــا «شــــیه چــــون وی» فرمانــــده چینــــی عملیــــات امداد و نجات کشــــتی ســــانچی ایرانــــی روز گذشــــته در آخریــــن لحظــــات عملیات امــــداد و نجــــات گفت:«باوجود پیشبینیهــــای قطعــــی مــــا مبنــــی برجان باختــــن تمــــام دریانــــوردان ایرانی در همان ســــاعت نخســــت بهدلیل شدت انفجار و انتشــــار گازهای ســــمی، عملیات اطفــــای حریــــق و ورود بــــه کشــــتی با همه امکانات ادامه یافت. اما تالش برای خارج کردن پیکر دریانوردان هم بینتیجه ماند. حتی باالبر کشــــتی ســــانچی که از آن برای ورود به قایقهای نجات و همچنین پریدن به دریا استفاده میشود پایین نیامده است و ایــــن نشــــان میدهد ملوانــــان ایرانی جز یک نفر، فرصت ورود به آب را نداشتهاند. مشــــاهدات کشــــتیهای عبوری نیز نشان میدهد که شــــدت انفجــــار اولیه به حدی بوده است که هیچ دریانوردی زنده نمانده اســــت.» ربیعی نیز میگوید که «از روز اول هم چینیها گفتند همــــه خدمه نفتکش جان باختهاند. کارشناسان هم همین نظر را میدادند اما ما بــــه خاطر کمترین امید هم همــــه تالشهایمان را انجــــام دادیم. عملیات را هدایت کردیم که حداقل پیکر مطهر خدمه کشتی را بهدست بیاوریم و به خاطر انتقال پیکرها حاضر شدیم تکاوران عملیاتانجامدهند.» هنوز سؤاالت زیادی در خصوص علت حادثه وجود دارد. مثالً اینکه چرا خدمه نفتکـــش ایرانی با وجـــود آنکه فرصت فرار از کشـــتی را داشتند، همچنان آنجا ماندند؟ جعبه سیاه نفتکش ایرانی دو روز قبل توسط نیروهای تجسس چینی پیدا شـــد و قرار اســـت در اختیار کشـــور پاناما یعنی کشـــوری که نفتکش ایرانی بـــا پرچـــم آن تردد داشـــت، فرســـتاده شود. پاناما بعد از رمزخوانی اطالعات جعبه سیاه جواب بسیاری از سؤاالت در خصوص علت حادثه را روشـــن خواهد کـــرد. هرچنـــد کـــه دریادالنمـــان دیگر بازنخواهند گشت.