فرناز قلعه دار
وکال بهعنــوان مراجع اصلــی دفاع از حقوق شــهروندان در جامعه شــناخته میشــوند. هر چند در کشــور ما فرهنــگ اســتفاده از وکیل بنا بــه دالیلی هنوز بدرستی نهادینه نشده است و مردم نه تنها عادت ندارند قبل از بروز مشکالت حقوقــی و کیفــری بــه وکیل مراجعــه کننــد بلکه حتــی بعد از حــدوث چنین اختالفهایــی هم با اکــراه تمایل به داشــتن وکیل دارند. در حالی که مشــهور اســت اگر میخواهیــد بدانید در یــک جامعه چه میزان حقــوق و آزادیهای فردی رعایت میشــود، بررســی کنید که آییــن دادرســی در آن جامعه به چه میزان بــرای حضور و برخورداری از وکیل اعتبار قائل شــده اســت و چقدر به مــردم در این بــاره آموزش دادهانــد. حال آنکه در کشــور ما آگاهــی ندادن به مــردم در مــورد مزایای مراجعــه به وکیــل از مهمترین و اساســیترین دالیلی اســت که موجب مراجعه حداقلی به وکیل شده اســت.از همین رو اتحادیه وکالی جــوان کشــور چندی قبــل با همــکاری بنیاد حقوقــی امیــد ایرانیان به منظور آشــنایی هر چه بیشــتر جامعه با نقش وکیل اقدام به برگزاری همایشی با عنوان «نقش وکیل در دفاع از حقوق شهروندی» کرد که در دانشگاه تربیت مدرس برگزار شد. مراجعــه کنند و از مزایــای مراجعه به وکیل بیاطالع هســتند. نقش کانونها و رسانهها در رابطــه با ایجاد فرهنگ مراجعه به وکیل و آگاهیرســانی به مردم انکارناپذیر اســت. مــردم فکر میکنند تعهــد وکیل باید تعهد به نتیجه باشــد در حالی که تعهد به وسیله اســت و ناآگاهــی از همین موضوع منجر به مشــکالتی شده اســت. در مقدمه منشور به حق انتخاب وکیل اشاره شده است بنابراین در تحقــق حــق دادخواهــی عادالنــه و در مجموع برای تمامی حقوق شهروندی نیاز بهنهادوکالتداریم.
دکترمرتضیشهبازینیا–رئیساتحادیه سراســری کانونهای وکال- نیز در ادامه این نشست گفت: وکالت منحصر به حق دفاع نیست این ایراد به منشور حقوق شهروندی آن استقالل وکیل و قاضی است.شهبازینیا در ادامــه افــزود: وقتــی میتوانیم مطمئن شویم که حقوق اساسی مردم بدرستی اجرا میشود که امکان مطالبه وجود داشته باشد و برای مطالبه نیاز به قاضی مستقل داریم. همچنین برای اینکه مطالبه مســتمر برای شــهروندان وجود داشــته باشــد احتیاج به وکیل مستقل است. وکیل نباید نگران باشد که برای دفاع تحت تعقیب قرار گیرد و باید بتوانــد از هرکســی دفاع کند. نگران نباشــد کــه اگر از کســی کــه هم عقیده بــا حاکمیت نیســت دفــاع میکند تحــت تعقیــب قرار میگیرد بنابراین از این منظر منشور دارای خأل اســت. باید ســازوکارهایی پیدا کنیم که دولت از اســتقالل قضایی و اســتقالل وکیل حمایتکند.