محمود زرین ماه
استاد دانشگاه
در مورد اینکه قیمت حاملهای سوخت عامل افزایش مصرف، اتالف، اسراف و قاچاق بنزین و گازوئیل میشـــود و ثانیـــاًیکی از مهمترین عوامل گرایش به اســـتفاد ه از خودرو شـــخصی و بحرانی شـــدن آلودگی کشنده هواست تقریباًهیچ مســـئول و صاحب نظر اقتصادی و سیاسی تردید ندارد. هیچکس با توجه به منطق اقتصاد خرد و کالن و ضرورت حفاظت از جان شـــهروندان از پایین بودن قیمت انـــرژی نمیتواند دفاع کند. پس چرا این مســـأله برای بیشتر از سی سال اســـت که ادامه دارد و ایران تنها کشور صاحب نفت اســـت که با وجود داشتن دهها پاالیشـــگاه بســـیار بزرگ و تولید روزانه دهها میلیون لیتر گازوئیل و بنزین باز هم نیازمند واردات گســـترده این دو کاالســـت وطی63 سال گذشته بیشاز000/000/000/501(صدوپنجمیلیارد)لیتربنزینباهزینهبیشاز000/000/000/04(چهل میلیارد)دالر بنزیـــن از خارج خریداری کرده اســـت، در کنار بســـیاری از عوامل گفتنی و ناگفتنینگارندهمیخواهدبرتأثیرعاملقیمتگذاریغیرمنطقیبرافزایشسرسامآور مصرفبنزینطیسالهایطوالنیگذشتهتأکیدکند.
آنچه در این زمینه مشـــهود است پیشی گرفتن عوام زدگی وجناح زدگی بر منطق و مصلحـــت در زمینـــه قیمتگـــذاری ســـوخت اســـت، تغییـــر مواضـــع صاحبنظـــران هـــر یـــک از دو جناح در مـــورد اصالح قیمت ســـوخت در زمانی
طـــی ایـــن ســـالها بیـــش از 003درصد کاهش یافته و این امر بهصورت طبیعی موجب افزایش مصرف شـــده و ایران را در جایـــگاه دوم ارزانترین قیمت بنزین در جهـــان و جایگاه اول باالترین ســـرانه مصرف بنزین در دنیا قرار داده است. بنزیـــن در همـــان ســـطح 1000 تومـــان قیمت بنزین در سال آینده برای مصرف شـــهروندان دارای خودرو شـــخصی و نیز همهنیازبنزینتاکسیهاومسافرکشهای شخصی ثابت بماند؛ در این پیشنهاد به همه خودروهای شخصی 100 لیتر بنزین بـــا قیمـــت 1000 تومان اختصـــاص داده شود. تجربه سال 86 دولت هشتم نشان داد کـــه اختصاص ســـهمیه تأثیر بســـیار مثبتی در کاهش اســـتفاده از خودروهای شـــخصی توســـط شـــهروندان و کاهـــش مصرف بنزین و کاهش آلودگی هوا دارد. براساس آمارهای موجود از سال 1386 تا 1390 با اجرای طرح سهمیهبندی بنزین و همچنیـــن قانـــون هدفمنـــدی یارانهها افزایش مصرف بنزین تـــا حدودی مهار شده است.
در مرحله بعد برای مصارف ماهانه خودروهای شـــخصی تـــا 200 لیتر بنزین به قیمت هـــر لیتـــر 2000 تومان تعیین