جدل تلگرامی بر سر «گفتوگوی ملی»
جالییپور به سؤال های زیدآبادی پاسخ داد
طــرح «گفتوگــوی ملــی» اگــر چــه بــا اســتقبال چهرههــای سیاســی از هــر دو جنــاح سیاســی کشــور روبــهرو شــده، امــا برخی فعاالن سیاسی ابهامها و سؤاالتی پیرامــون آن مطــرح کرده و انتظــار دارند کــه مدافعــان ایــن ایــده بــه آن پاســخ دهنــد. اســحاق جهانگیــری معــاون اول رئیــس جمهوری اخیراً با اشــاره به وجود مشــکالتی در کشــور و تالشهــای رئیس جمهوری امریکا برای اعمال فشار بیشتر بــه ایران، راه حل برون رفت از مشــکالت را گفتوگــوی ملــی خواند. بهــزاد نبوی، محمدرضــا عــارف، محمدرضــا باهنــر، محســن رضایــی، احمــد توکلــی، عباس عبــدی ...و از جملــه چهرههای سیاســی هستند که بر اجرایی شدن این ایده تأکید کردهاند.
بــا ایــن حــال در یکــی دو روز گذشــته بر ســر همین موضوع مباحثــه تلگرامی بین احمد زیدآبــادی از روزنامه نگاران و فعاالن سیاســی با حمید رضا جالییپور استاد دانشگاه و فعال سیاسی پیش آمده اســت. زید آبادی در متنی برخی سؤاالت و ابهامــات پیرامــون گفتوگــوی ملــی را از جالییپور و عباس عبدی پرسیده و آنها را خوشبین دانسته است.
زید آبادی در یادداشت تلگرامی خود خطــاب بــه جالییپــور و عبدی نوشــت: خوشــا بــه حــال آقــای دکتــر جالییپــور. چــه خیال راحــت و خاطر جمعــی دارد. از نــگاه او، اوضــاع چندان هم بد نیســت و همــه چیــز رو بــه بهبــود اســت. رشــد اقتصــادی ۵ درصــد، تــورم ۷ درصــد، تاالبهای خشکیده در حال احیا و برجام همچنــان در حال معجــزه. نه خبــری از رکودکمرشکنوفساددامنگیر،نهبحرانی در محیــط زیســت و منابــع آب، نه خطر ورشکســتگی صندوقهــای بازنشســتگی و برخــی مؤسســات مالی، نه تهی شــدن قــوه اجرایــی از اقتــدار، نــه رشــد فزاینده بیــکاری فــارغ التحصیالن دانشــگاهی و نه هر مشــکل و بحران دیگــری که خواب را از چشــم کارشناســان آن حوزهها ربوده اســت! از نگاه دکتر جالییپــور، اینها نیز البته هست ولی خیلی هم مهم نیست!
زیــد آبــادی در ادامــه نوشــت: بــا این حســاب، به تعبیر ظریفی، بیم آن اســت که اگر به گوشــهای از کشــور بمب اتم هم بزنند، دکتر جالییپور بگوید: «حاال خیلی هــم بــد نشــد؛ باالخــره آنجــا دریاچهای درســت شــده کــه بعدهــا میتوانیــم ماهیگیــری راه بیندازیــم و کلــی شــغل ایجاد شود.»
زید آبادی خوشــبینی موجــود در بین برخــی نیروهــای اصالحطلــب را نتیجه تحلیلهــای دکتــر جالییپــور دانســت و نوشــت: خوشــبختانه بانــگ دیگــری هــم در اردوگاه اصالحطلبــان در حــال بلند شــدن اســت. ایــن بانــگ را میتوان در یادداشتهای اخیر مهندس «عباس عبــدی» دیــد. عبــدی در مطلــب روز شــنبهاش در روزنامــه اعتماد، بدرســتی وخامــت وضــع کشــور در حــوزه اجــرا و تصمیم را تشریح کرده است. با این حال، راه حلــی که عبدی بــرای عبــور از بحران پیشنهاد کرده است، مبهم و قابل مناقشه اســت.از نگاه عبــدی، «گفتوگوی ملی» چاره ساز مشکل است. طبعاً گفتوگوی ملــی امری نیســت کــه عقل ســلیم قادر بــه مخالفــت بــا آن باشــد؛ اما منظــور از گفتوگــوی ملــی چیســت؟ قــرار اســت بین چه کســانی و بر ســر چه موضوعاتی گفتوگــو شــود؟ بــه فــرض انجــام ایــن گفتوگو، کی به ثمر میرسد و چه نتایج مشــخصی بــر آن مترتــب اســت؟ آیا در حالی که ســرمایههای مــادی و معنوی و انسانی کشــورمان چون برف در حال آب شــدن اســت، گفتوگوی ملــی میتواند اعتماد، امید، همبستگی و کارایی الزم را برای غلبه بر انبوه مشکالت پدید آورد؟ ■ اصالحاتراقویترکنیم
چند ســاعت بعد از انتشــار یادداشت زیــد آبادی، حمید رضا جالییپور پاســخ وی را داد و در کانــال تلگرامــی خــود نوشــت: بــر خــالف تصویری که دوســت عزیز جناب زیدآبادی میسازد هیچ یک از بحرانهــا و ابرچالشهایی که کشــور با آن مواجه اســت را نه تنهــا انکار نکردهام بلکه چند کتــاب و دهها مقاله درباره آنها نوشــتهام. اما ایشــان ظاهراً دستاوردهای ناکافــی ولی مهم اصالحطلبــی در ایران را انکار میکنند و پاسخ نمیدهند که اگر همیــن نقشآفرینیهــای اصالحطلبان در انتخابــات و جامعــه مدنــی نبــود، امــروز کشــور با چــه بحرانهــای بزرگتر اقتصادی و تهدیدات ایرانسوزی مواجه بــود. بنا بر نوشــته جالیــی پور: بــه خاطر همین بحرانها و مســائل جامعه ایران، اصالحطلبیباقدرتوانگیزهایبیشتردر انتخاباتها و فعالیتهای جامعه محور ضروری است. مشکالت دولت و جامعه ایــران کم نیســت، اما نســبت به گذشــته ایران و جوامع همتــراز و همجمعیت (و نه دموکراسیهای پیشرو) وضعیت ایران آنچنان که ایرانســتیزان تصویر میکنند هم فاجعه نیست و بویژه بعد از سال ۲۹ بسیاری از روندهای کالن در حوزه اقتصاد و سیاســت خارجی و داخلی و فرهنگ با شــیبی مرئی مثبت بوده و ضروری است بــا آرامش و شــیب تندتر ادامــه پیدا کند. این اســتاد دانشــگاه افزوده است: دولت و جامعــه ایــران هــم بحرانهــای بزرگ محتمــل پیــش رو دارد و هــم تواناییهــا و امکانهــای بــزرگ و صرفــاً بــا اتــکا بــه شــهروندان امیدوار و اصالحجوی بیشتر میتــوان بــا تکیــه بــر ایــن توانمندیها و امکانات به نبــرد این بحرانها هم رفت. متأســفانه تحلیلهــا و شــیوه نــگاه بیش از انــدازه منفــی جنــاب زیدآبــادی بیش از آنکــه انگیــزهای بــرای تحرک بیشــتر و فعالیت کارســازتر مصلحانه بــرای مهار بحرانها به مخاطب بدهــد، امیدکش و تحرککاه است. ■ امیدوناامیدی
ایــن مباحثــه تلگرامــی بــه پاســخ جالییپــور ختــم نشــد و زیــد آبــادی بــاز هــم در کانــال تلگرامــی خود خطــاب به جالییپور نوشت: «اگر انگشت گذاشتن بر مشکالت و هشدار نسبت به خطرات آنها برای جامعه نومیدی است، در آن صورت همه مصلحان اجتماعی را باید در شمار ناامیدان و مروجان نومیــدی در تاریخ به حساب آورد. در مقابل، اگر نادیده گرفتن مشــکالت و تهدیدهــا و چشــم بســتن بر پیامــد آنها، امیــد تلقی میشــود؛ قاعدتاً امیدوارترین شخصیتهای تاریخ کسانی چــون ســلطان محمد خوارزمشــاه، شــاه ســلطان حســین صفوی و فتحعلی شــاه قاجــار خواهند بــود.» این قبیــل مباحث دربــاره گفتوگــوی ملــی خــود نشــان از اهمیــت و البتــه ضــرورت تبییــن بیشــتر زوایای مختلف آن دارد. به نظر میرســد همــان گونه که زیــد آبادی هم در نوشــته خــود تأکیــد کــرده هیــچ عقــل ســلیمی نمیتواند مخالف گفتوگو باشد اما به هر روی ســؤاالت و ابهامــات موجود پیرامون این ایده نیز شایسته است که به بحثهای بیشتریگذاشتهشود.