بازنمایی ترفندهای تبلیغاتی یک گروه تروریستی

مریم پاپی / «به وقت شــام» روایتگر داســتان پدر و پســر خلبان ایرانی اســت که در ســوریه اســیر داعــش میشــوند و در جریان این داســتان، فیلم ســعی دارد ایدئولــوژی و اقدامــات داعــش را منعکــس کنــد. نقطه قــوت «بهوقت شــام» جلوههــای ویژه اســت. دکــور، تصویربــرداری و نورپــردازی، این فیلم را از لحــاظ تکنیکــی موفق کرده اســت. همچنیــن، افکتهای صــدا که برای هواپیمــا و خودروهــای زرهــی بــه کار گرفته شــده، نقش مهمــی در به وجود آوردن تعلیــق فیلــم دارد و باعــث میشــود بیننــده فیلمــی را که اشــکاالت قصه و شــخصیتپردازی دارد، تا آخر دنبال کند. به نظر میرسد که ابراهیم حاتمــی کیا از میــان مجموعه اقدامات داعــش، تأکید را بــر بازنمایی بخش اطالعرســانی و تبلیغــات ایــن گروه تروریســتی قــرار داده اســت. در فیلم او، عــالوه بر صحنههای خونینی که در ویدئوهای منتشــر شــده از ســوی داعش دیــده میشــود، پشــت صحنــه ایــن ویدئوها هــم بــه نمایش درآمده اســت. فیلــم دربــاره دلیــل برخی اقدامــات داعشــیها، همچون تصمیم بر کشــتن یا نکشــتن، یا انتقال اســرا چیــزی نمیگوید. حتی اگر مخاطــب این خألهای قصــه را بــه حســاب تصمیمهــای تبلیغاتــی داعــش بگــذارد، باز هــم فیلم «بهوقت شــام» جنبه نادیده یا نااندیشــیدهای از داعشیها را آشکار نمیکند تــا مخاطــب را درگیر کنــد. به این ترتیب، شــناخت فیلم از داعشــیها از حد فیلمهای تبلیغاتی که توســط خود این گروه تروریســتی تولید میشــود فراتر نرفته اســت. از جمله نقاط قوت فیلم، نمایش تفاوت دو برداشــت تندروانه و رأفتآمیــز از اســالم در دیالــوگ خلبان ایرانی و شــیخ داعشــی و همچنین درصحنههایــی همچون برخورد با اســرا و مجرمان اســت. اگرچــه این تقابل درشــخصیت پردازیهــای فیلــم به گونهای اســت که جز یکی از داعشــیها، بقیه شخصیتهای خوب و بد فیلم، سیاه و سفید هستند.