3محورگف توگویوزیرنفتباهندیها

گسترش روابط تهران و دهلی از دروازه انرژی میگذرد

ایران و هند از ســــالها قبل در بخش انرژی با یکدیگر مراودات داشــــتهاند و اکنون بهدنبال ســــاماندهی و حتی گســــترش این روابطند. بههمین منظور روز گذشته بیژن زنگنه وزیر نفت راهی دهلی نو شــــد تا برای مذاکرات بیشتر به حسن روحانی، رئیس جمهوری بپیوندد. فروش نفت، گاز و عاقهمندی شرکتهای هندی بــــرای حضــــور در طرحهای نفتــــی ایــــران از محورهای همکاری 2 کشور در بخش انرژی است. ■ هند و خرید نفت از ایران هند یکی از بزرگترین مشــــتریان نفت خام ایران اســــت. این کشــــور جزو چهار کشــــور آســــیایی اســــت کــــه در دوران تحریم، خرید نفــــت از ایران را قطع نکرد، اگرچه امریکا برای کم کردن خرید نفت از ایران فشــــار زیادی بر دهلــــی نو وارد کرده بود، اما این کشور آســــیایی در دوران تحریم بارها از امریکا خواسته بود بهدلیل وابســــتگی شــــدید به نفت خــــام ایران، کشــــورش را از تحریمهای ایران معاف کند. هند یکی از بازارهای رو به رشــــد نفت در آسیاســــت. پاالیشــــگران هندی در ســــال ،2017 بهطور میانگین 450 هزار بشکه از ایران نفت خریدند. رکورد این کشور در خریــــد نفت از ایران در ســــال 2017 در ماه ژوئیه ثبت شــــد و شرکتهای پاالیشگر هندی در این ماه 500 هزار بشکه از ایران نفت خریدند. هماکنون هفت شرکت هندی خریدار نفت ایران هستند که از اسار و ریاینس بهعنوان معروفترین آنها میتوان نام برد. با توجه به رشد باالی تقاضای انرژی در هند، این کشور میتوانــــد بازار خوبی بــــرای ایران چه در بخــــش نفت و چه در بخش گاز باشد که نباید از آن غفلت کرد. هر چند که هندیها اخیراً به دالیلی خرید نفت خام از ایران را محدود کردهاند. ■ اشتیاقهندیهابهسرمایهگذاریدرمیادیننفتیوگازیایران عاقهمندی هند به حضور در طرحهای نفتی ایران همواره یکی از محورهای مورد گفتوگوی دو کشــــور بوده است. برای مثال هندیها با اشــــتیاق فراوان خواستار ســــرمایهگذاری در میدان گازی فرزاد بی هستند و ظاهراً علت محدود کردن خرید نفت خام ایران در ماههای اخیر از سوی این کشور نیز فشار آوردن به ایران برای امضای قرارداد طرح توسعه این میدان بوده است. هر چند که این تهدید موفقیتآمیز نبود و شکست خورد. در این خصوص شــــرکت اوانجیسی هند و شرکت نفت و گاز پارس در ســــال 2017 مذاکرات متعددی داشتند. بیژن زنگنه، وزیر نفت 15 بهمن ماه در گفتوگو با اصحاب رســــانه درباره مذاکــــره برای توســــعه میدان فرزاد بــــا هند اظهار کــــرده بود: روشهای مختلفی برای توســــعه میــــدان گازی فرزاد در نظر داریم که باید دید کدام به نتیجه میرسد، مسئوالن و مقامهای ایرانی در حال رایزنی با مسئوالن هندی هستند. وزیر نفت با بیان اینکه در قراردادهای حوزه نفت و گاز بر مبنای قانون بخشــــی از بازپرداخت باید از محل تولید میدان باشد و اینگونه نیست که طرف قرارداد بگوید گاز را تولید میکنم، اما خودتان درباره آن تصمیــــم بگیرید، تصریح کرده بود: بحث ما با هندیها بر ســــر این اســــت که میگوییم هند باید این گاز را در ایران مصرف یا به خارج از ایران صادر کند. به هر حال ما منعطف هستیم اما آنجایی که پای منافع ملی در میان باشد کوتاهنخواهیمآمد. ■ صادرات گاز ایران به هند صادرات گاز ایران به هند را میتوان از محورهای همکاری دو کشــــور عنوان کرد. صادرات گاز ایران به هند در ابتدا قرار بود با ساخت خط لولهای که بهدلیل حضور دو کشور هند و پاکستان در آن «صلــــح» نــــام گرفت، به هند صادر شــــود. امــــا به مرور بهدلیل اختافهای شــــدید بین پاکستان و هند، هند به کلی از این پــــروژه کنار رفت. هرچند که وزیــــر نفت میگوید «دیگر برنامهای برای انتقال گاز به هند وجود ندارد و این موضوع تنها یک ایده است»، اما ممکن است بر سر این موضوع قدیمی نیز گفتوگو شود. امید است که زنگنه از این سفر مانند بسیاری از سفرهای قبلی خود دست پر به کشور بازگردد.