افزایش آمار زنان معتاد

مسئوالن حوزه اعتیاد هشدار دادند

بر اســاس آمــاری که از ســوی مشــاور امور زنان در ســتاد مبــارزه با مواد مخدر کشــور اعــام شــده اســت 7 درصــد از جمعیت معتادان کشــور را زنان تشــکیل میدهند. به گفتــه فیــروزه جعفری شــیوع مصرف شیشــه در زنان ایرانی در سالهای گذشته به افزایــش آمار زنــان مصرفکننده مواد مخدر دامن زده اســت. او دسترسی آسان به مــواد مخدر، شــیوع اختــاالت روانی و افســردگی و باورهای غلــط از جمله تأثیر مصرف شیشه در شفافیت پوست، الغری و بهینهسازی وضعیت ظاهری را از جمله دالیــل اصلــی گرایــش زنــان بــه مصرف شیشه در سالهای گذشته عنوان میکند.

پرویــز افشــار ســخنگوی ســتاد مبــارزه بــا مــواد مخــدر در گفتوگــو بــا روزنامــه ایــران دربــاره آخریــن آمــار تعــداد زنــان مصرفکننده مواد مخدر به روزنامه ایران گفت: هم اینک بر اساس آخرین آمارهای ســتاد مبارزه با مواد مخدر در ایران حدود 4 میلیــون نفــر مصرفکننــده مســتمر و غیر مســتمر مواد مخدر داریــم اما تعداد مصرفکنندههــای مســتمر مــواد مخــدر 2 میلیــون و 800 هــزار نفــر اســت، از ایــن تعداد حدود 7 درصدشان را زنان تشکیل میدهنــد به عبارتــی آمار اعتیــاد زنان در آخرین شیوع شناسی مصرف مواد مخدر حکایــت از آن دارد که به طور تقریبی 196 هزار نفر معتاد زن در کشور داریم. معاون پیشــگیری و کاهش تقاضای اعتیاد ســتاد مبــارزه با مــواد مخدر معتقد اســت، آمار زنــان مصرفکننده مــواد مخــدر در ایران روبــه افزایــش نیســت بلکه در ســالهای اخیر نوعی تغییر الگوی مصرف بین زنان مصرفکننــده مــواد مخــدر اتفــاق افتاده اســت. به عبارتــی زنان از مصرف شیشــه بــه مصــرف گل و حشــیش روی آوردهاند و ایــن یعنی آنکه اعتیــاد زنان در مجموع زیاد نشده است. او در پاسخ به اینکه ستاد مبارزه با مواد چه برنامهای برای پیشگیری از تغییــر الگــوی مصرف مــواد بیــن زنان دارد، گفت: از آنجا که برخی از باشگاههای ورزشی و سالنهای آرایشی زنانه مصرف گل و حشــیش را بیــن زنان تبلیــغ و توزیع میکنند بنابراین ســتاد برای پیشــگیری از مصرف گل و حشیش برنامه آموزش زنان در دانشگاهها را در دستور کار دارد.

بهگفته افشــار، مصرف شیشــه در بین زنان مصرفکننده مواد مخدراز رتبه دوم در سال 90 به رتبه چهارم در سال 94 تنزل پیدا کرده و نگرانی اصلی در این باره شیوع مصرف گل و حشیش بین زنان و دختران جوان است. ■ تغییــر الگــوی مصــرف مــواد مخــدر در زنان

رئیس کارگــروه کاهش تقاضــای مواد مخــدر در مجمــع تشــخیص مصلحــت نظام نیــز در گفتوگــو با «ایــران» ،تغییر الگوی مصرف مواد مخدر در زنان را تأیید کرد و درباره وضعیت اعتیاد زنان در ایران این گونه توضیح داد: اگر وضعیت اعتیاد زنــان در ایران را نســبت بهکل دنیا ارزیابی کنیم بایــد بگوییم وضعیت اعتیــاد زنان در ایران نســبت بهوضعیت اعتیاد در کل دنیــا شــرایط بــه مراتــب بهتــری دارد، در برخی کشــورهای اروپای غربــی بین 20 تا 30 درصد از تعداد معتادان کشــور را زنان تشکیلمیدهند.

بهگفته دکتر ســعید صفاتیــان، الگوی مصــرف و نــوع مصــرف مــواد مخــدر در ایــران در مقایســه با اروپا فــرق میکند. در ایران باالترین میــزان مصرف مواد مخدر مربــوط به تریاک اســت بــه همین خاطر هم همیشــه در ایران مصرف مواد مردانه میمانــد چرا که همیشــه اولویت مصرف مواد مخدر در مردان ایرانی تریاک است.

او بــا بیــان اینکه در چند ســال گذشــته تعــداد زنــان مصرفکننــده مــواد مخــدر بواسطه گرایش به مصرف شیشه افزایش یافتــه اســت، افــزود: ورود شیشــه و گل به چرخه قاچاق مواد مخــدر در ایران باعث تغییــر الگوی مصرف مواد مخدر در ایران و افزایــش تعداد زنان مصرفکننده شــد؛ اینکــه در کشــورهای اروپایــی تعــداد زنان معتاد زیاد اســت بهخاطر اینکه الگوهای مصرف در این کشــورها همین مواد است آنجا الگوی شایع تریاک نیست بلکه گل، حشــیش، مــواد روانگــردان و قرصهــای روانگردان اســت. به بــاور او، تغییر الگوی مصرف مــواد مخــدر در ایــران مهمترین عامل افزایش تعــداد زنان مصرفکننده مــواد مخــدر اســت و ایــن نشــان میدهد مــا در آینــده حتمــاً بایــد روی حــوزه زنان برنامهریــزی کنیــم بهدلیــل آنکــه میزان مصرف گل و حشــیش و مــواد روانگردان بیــن افــراد جــوان افزایــش پیــدا میکند. بهطور مثال در رده ســنی 20 ســال تریاک نســبت به گل و حشیش و مواد روانگردان جدیــد رشــد زیــادی نــدارد از ســوی دیگر مصرف این مــواد در زنان دالیل مختلفی دارد بعضی از زنان برای الغری به سمت مــواد روانگــردان گرایــش پیــدا کردند این مــواد بهدلیــل اینکــه در ابتــدای مصــرف گیرندههــای اشــتها را در مغــز کور میکند و شــخص احســاس گرســنگی نمیکنــد تمایل فرد به خوردن غذا کم میشود؛ این واقعیتی اســت که در هفتههای اول اتفاق میافتد اما این اتفاق دائمی نیست و بعد از مدتــی ایــن عائــم معکوس میشــود. او گفــت: خــرده فرهنگهــای مربــوط به مصــرف گل و حشــیش کــه در جامعــه بین زنــان در این مدت توســعه پیدا کرده موجــب شــد مصــرف گل و حشــیش باال بــرود. اگر بــه پارکهای تهران و کنــار دریا در شــمال برویــد یــا حتــی در میهمانیها شاهد هســتیم دختران تمایل به مصرف گل دارنــد و ایــن عدد در برخی مــوارد باال مــیرود. برای مثال در برخی از جمعهای دوستانه 15 نفره حداقل 10 نفر از دخترها گل میکشــند البته این عدد قابل تعمیم بهجامعهنیست.

دکتــر صفاتیــان ایــن را هــم گفــت که در ایران بهخاطر دسترســی آســان بهگل، حشــیش و ماده روانگــردان بارها هشــدار داده بودیــم کــه زنــان تمایل بیشــتری به مصــرف این مــواد دارند. کشــیدن تریاک یک نوع بیکاســی در خرده فرهنگهای مصرفکننده مواد تلقی میشود اما وقتی کســی گل مصــرف میکند به بــاور برخی از افــراد به اصطاح کاس بیشــتری دارد عاوه بــر این برای مصرف تریــاک یا باید ســیخ و ســنگ داشــته باشــند یا تریــاک را بخورند در حالی که دختران و پسران جوان نمیتواننــد وســط پارک منقــل بگذارند و تریاک بکشــند از طرفی هم نمی خواهند تریاک را بخورند. مصرف تدخینی و آسان گل و حشــیش در میهمانیهــا و پارکهــا موجب شــده مصــرف ایــن دو مــاده بین جوانان بویژه زنان زیاد شود.

رئیــس کارگروه کاهش تقاضای اعتیاد مجمع تشــخیص مصلحت نظام، رشــد اعتیاد زنان را ناشی از مصرف دو ماده گل و حشیش و روانگردانهای جدید دانسته و گفــت: بارها از بیمارانم در مطب ســؤال کــردهام نخســتین بار چــه زمانی بــا گل و حشیش آشنا شدهای؟ پاســخ داده اند در آرایشگاه فان خانمی پیشنهاد داد اگر گل مصرف کنی ســریع الغر میشــوی. به هر حال درآمد برخی از آرایشگاهها از فروش

همین مواد اســت. او در پاسخ به اینکه آیا عدم افزایش آمار زنان مصرفکننده مواد مخــدر را میپذیرید؟ عنوان کــرد: ما، هم تغییر الگوی مصرف مواد مخدر را داریم، هــم اینکــه افزایش مصــرف روانگردانها بویــژه گل و حشــیش بین زنان نســبت به قبلبیشتراست.

او در پاسخ به اینکه آیا پژوهشی داریم کــه نشــان دهد چــه تعــداد زن در کشــور گل و حشــیش مصــرف میکننــد، گفــت: خیر هیچ پژوهشــی در ایــن زمینه نداریم اما اگــر 100 درصد رشــد اعتیاد زنــان را در نظــر بگیریــم 80 درصد مربــوط به تغییر

الگــوی مصــرف مــواد اســت و 20 درصــد تمایل به مصرف مواد از ســوی زنان است یعنی یک نسبت چهار به یک دارند. دکتر صفاتیــان درباره برنامههای پیشــگیری از اعتیــاد زنان از ســوی ســتاد مبــارزه با مواد مخدر هم گفت: ستاد مبارزه با مواد مخدر فعالیتهــای خوبــی در چنــد ســال اخیر داشــته اما حجم این فعالیتها به اندازه کلنیازکشورنیست.برنامههایپیشگیری نیــاز بــه بودجه ســنگینی دارد در حالی که کل بودجه ســتاد 200 میلیارد تومان است که در حوزه درمان و پیشــگیری و مقابله و حقوقی صرف میشــود بنابرایــن عددی

نمیرســد که بــا آن بتــوان کار انجــام داد. بــرای آنکه آموزش و پرورش، دانشــگاهها و مــردم را درگیــر کنیم و اجتماعی شــدن مواد مخدر را در کشــور پیاده کنیم حداقل به 10 برابر بودجه پیشــگیری نیــاز داریم از طرفی اگر هم همین رقم بودجه را همین امروز در اختیار داشته باشیم 5 سال دیگر نتیجــه میگیریــم. عمومــاً نمیتــوان در زمینه پیشگیری خوب کار کرد چون بودجه کم اســت، برنامههای پیشــگیری در ایران مشابه برنامههای کشورهای دیگر است و اتفاق خاصی در آن کشــورها نمیافتد اما برنامههای ما خیلی محدود است.