پرده پایانی جشنواره فجر در ساحل خاطره انگیز اروند
برگزیدگانبخشتجلیارادهملیمعرفیشدند
نــوای نیانبــان و تنبــک، رقــص محلی کــودکان البــهالی پرچمهــای آبــی و ســبز و همراهــی شــعارهای معــروف مســتطیل ســبز (آبــادان برزیلته) ...و دســت چین خاطره و خوشــیهایی اســت که منطقه آزاد اروند برای بدرقه جشنواره فیلم فجر آورده اســت. جشنواره سی و ششم در ایستگاه پایانی به مهد سینما رسیده است. شهری کــه قبل از انقالب ۸۲ ســینما داشــته و نخســتین ســینماهای کشــور بهدلیل حضور صنعت نفت در آنجا شکل گرفته است. پس از سه سال بخش تجلــی اراده ملی به جشــنواره فیلــم فجر اضافه شــده است و امســال برای نخســتین بار خارج از تهــران برگزار میشــود. منطقــه آزاد اروند محل احیــای بخش «تجلی اراده ملی» شــده اســت تا شاید فرصتی برای توسعه فرهنگی شود و آبادان مثل گذشته به پایلوت سینمایی تبدیل شود. ■ دلجویی از اهالی مستند و انیمیشن
محل برگزاری مراسم، قدیمیترین سینمای آبادان اســت. قطعه ســرود ایران جوان و صدای شــهرام ناظری در فضای ســینمای روبــاز« بریم آبــادان» پیچیــده اســت. شــامگاه روز پنجشــنبه سوم اسفندماه زیر آسمان الجوردی و در خنکای رود ارونــد و در جــوار پاالیشــگاه نفــت آبــادان بــا فیــدوس فرهنــگ و فوتبــال آیین اهــدای جوایز ایــن دوره از تجلــی اراده ملی آغاز میشــود تا به تعبیــر مجــری برنامــه، محمدرضــا شــهیدیفر شــاهد فضایــی متفــاوت از آیینهــای رســمی و اتوکشــیده اختتامیههــای جشــنواره فیلــم فجــر باشیم. مجری برنامه البته در همین ابتدای کار با عبارت کنایهای «بخش آتشفشانی اختتامیه» از صحبتهای تند و تیز ابراهیم حاتمیکیا هم یاد میکند که مراسم اختتامیه این دوره از جشنواره را از روال یکنواخــت خــارج کــرد. بــه گفتــه او، ســازمانها و وزارتخانههایی کــه در بخش تجلی اراده ملی به ارزیابی آثار سی و ششمین جشنواره فیلــم فجــر پرداختهاند عبارتند از: شــورای عالی اخالق پزشــکی کشــور، مرکــز ملی فــرش ایران، معاونت فرهنگی و آموزشــی بنیاد شــهید و امور ایثارگران، بیمه ایران، شرکت مدیریت منابع آب ایــران، انجمن مدیــران تولید و ســازمان منطقه آزاد ارونــد. البتــه در انتهــای مراســم یک بخش هم به جوایز اضافه میشــود و سازمان سینمایی که خــود برگزارکننده جشــنواره اســت جوایزی را اهــدا میکند؛ جوایــزی که به نظر میرســد برای دلجویی از مستندســازان و سازنده تنها انیمیشن ایــن دوره از جشــنواره بعــد از اعتراضات صورت گرفته است. ■ تظلمخواهــی داریــوش ارجمنــد و روحاهلل حجازی برای ساعد سهیلی
امســال برای نخســتین بار اســت که عالوه بر جوایــز نقــدی بــرای بخــش «تجلــی اراده ملی» یک لوگو و تندیس طراحی شــده است. تعدادی از برنــدگان در مراســم غایــب هســتند و آنهایــی هــم کــه حضــور دارنــد ترجیــح میدهنــد بدون سخنرانیها و گفتارهای معمول پس از دریافت جایزه و گرفتن عکس یادگاری، سن را ترک کنند؛ بجــز داریــوش ارجمند و روحاهلل حجــازی که هر دو از نادیده گرفتن بازی ســاعد ســهیلی گلهمند هستند. داریوش ارجمند که در بخشی از مراسم برای اهدای جوایز روی ســن حاضر شــده بعد از اهــدای جایزه ســازمان مدیریت منابع بهســاعد ســهیلی و جایزه بنیاد شــهید و امــور ایثارگران به «ماهــورا» خطاب بــه همبــازیاش در این فیلم گفت: «ســاعد ســهیلی حقش را گرفــت. یکی از بهترینهــا بــود، مهم نیســت کــه جایــزه گرفتی یــا نگرفتــی اگر کســی درجشــنواره فیلــم را ندید خوشحالم که بنیاد شهید فیلم را دید.»
ایــن بازیگــر قدیمی ســینما همچنیــن وقتی بــرای دریافــت جایــزه منطقــه آزاد ارونــد بــرای دومین بار روی سن آمد، صحبتهایش را با این عبارات تکمیل کرد: «من سالهاست این گردنه را پشــت سر گذاشــتم و از آن عبور کردم، االن دوره این جوانهاســت. باز میخواهم از ســاعد حرف بزنم. کســی اظهارنظــر کرد که ایشــان زیاد فیلم بــازی کــرده آقــا بگذارید جوانهــا بیایند. کســانی که هی بــه آنها جایزه میدهیــد ادای بازیگری را درمیآورند.»
ارجمند البتــه در ادامه با تأکید بر اینکه برای منتخبــان و نظر و قوانیــن هیــأت داوران احترام قائل است از لزوم میدان دهی به جوانان گفت و از جای خالی نام ستار اورکی در بین بهترینهای موســیقی فیلــم فجر یــاد کرد: «موســیقی ســتار اورکی در «ماهورا» تنها موســیقی است که وقتی تمــام میشــود شــما نمیتوانیــد آن را با ســوت تقلیــد کنید. برخالف موســیقی بقیــه فیلمها که میشود آن را با سوت تقلید کرد.»
روحاهلل حجــازی نیــز پــس از دریافــت جایــزه منطقــه آزاد بــرای فیلــم «اتــاق تاریک» صحبتهایــش را با ســالمی به همشــهریهای خوزســتانیاش و یاد جای خالی حمید فرخنژاد آغــاز کرد. این کارگردان نیز با اشــاره به اینکه این فیلم چهارمین فیلم اجتماعی و پنجمین فیلم بلنــد کارنامه کاری اوســت گفــت: «نمی خواهم اینجا گالیه کنم اما اشــارهای شــد به بازی ســاعد در ســه فیلــم جشــنواره و یکــی از داوران محترم در یــک برنامــه تلویزیونــی گفتند که ایشــان ســه فیلم بــازی کردهاند اما نقش متفاوتی نداشــتند فقط گریمهایشــان متفاوت بود که به نظرم این اظهارنظــر بیانصافــی اســت. یکی مثل ســاعد سهیلی مظلوم است و سر به زیر، اگر بازی اش را نمیبینید و حقش را نمیدهید نمک روی زخم نپاشید.»
او در ادامــه از حمید نعمتاهلل بهعنوان یک کارگردان مؤثر و دغدغهمند در سینما یاد کرد که حق او نیز نادیده گرفته شــده اســت. حجازی در ادامــه از نادیده گرفتن بخش مســتقل در داوری جشنواره سخن گفت و درخواست کرد حداقل در بخش اکران، عدالت رعایت شود: «ما میتوانیم بــرای آن طرفیها فیلم بســازیم یــا میتوانیم از آن دســت فیلمهایی بســازیم که پولهای خوب بگیریــم امــا عــدهای هســتند در ایــن ســینما که براساس دغدغههایشان کار میکنند از فیلمهای آنها نیز باید حمایت شــود.» او در پایان خواستار ماندگاری بخش تجلی اراده ملی طی ســالهای بعد در آبادان شد. ■ رکوردزنــی ابوقریــب و قــدر دیــدن حمیــد نعمتاهلل
مهــدی قربانپــور مدیــر بخــش تجلــی اراده ملی و اســماعیل زمانی مدیرعامــل منطقه آزاد ارونــد نیز از چهرههایی بودند که در این مراســم سخنرانی کردند. مهدی قربانپور اظهار امیدواری کــرد که بخــش تجلــی اراده ملــی فیلــم فجر در آبادان ماندگار شــود و مهندس اسماعیل زمانی نیــز در ســخنانی ضمــن تأکید بــر نقــش هنر در فرهنگســازی و ایجــاد شــغل بــرای اهالــی این خطه برای مشــارکت در حوزههــای هنری اعالم آمادگــی کــرد و در ادامه با بیان ایــن نکته که هنر ابــزار و امکان توســعه پایــدار آبادان و خرمشــهر اســت از هنرمنــدان برای این منظور درخواســت همراهی کرد.
از رکوردهــای ایــن مراســم حضــور حبیــب والینژاد مدیر مرکز فیلم و سریال سازمان هنری رســانهای اوج بــه نمایندگی از این ســازمان برای دریافــت جوایــز فیلــم «تنگــه ابوقریب»، «ســوء تفاهم» و «به وقت شــام» بود. «تنگه ابوقریب» با کسب ۷ جایزه همچون اختتامیه جشنواره، در صدر تقدیرشــدگان قرار گرفــت. همچنین فیلم خوش ســاخت «شعله ور» حمید نعمتاهلل که از دیــد هیأت داوران دور ماند در این مراســم دو جایزه را کســب کرد تا به تعبیــر چند باره مجری برنامه بعد از قدرندیدنها در اختتامیه جشنواره این بار در ســکانس پایانی جشــنواره سی و ششم در آبادان قدری قدر ببیند.