گردشگرانیکهبهعشقکرسیوچایزغالیبهایرانمیآیند

خانههای خشت و گل «واحه» چگونه با هتلهای الکچری رقابت میکنند؟

ســـپری کـــردن تعطیـــات در خانـــهای کاهگلی با سقف شـــیروانی و چشمانداز کوه و دشـــت و جنگل یا حتی کویر چقدر میتوانـــد برایتان جذاب باشـــد؟ آیا بین رفتن به هتلی شـــیک و الکچری در فان منطقه ساحلی یا گردشگری با خانههای بومگـــردی در مناطق روســـتایی و دور از امکانات مردد ماندهاید؟ شـــاید در نگاه اول خیلیهـــا تمایل دارنـــد از هتل چند ســـتاره الکچری با ســـرویسهای ویژهای همچون رستوران گردان و استخر و سونا ...و اســـتفاده کننـــد. ما در ایـــن گزارش از اقامتـــگاه بومگـــردی برایتـــان خواهیـــم گفت که از سراسر جهان برای استراحت و لـــذت بـــردن از اوقات فراغتشـــان به آنجا میروند. اقامتگاهی در دل کویر که شبهای پر ستاره و آرامش بینظیرش، گردشگران اروپایی را به ایران میکشاند.

راهانـــدازی اقامتگاههـــای بومگردی از چنـــد ســـال پیـــش در کشـــور گل کرد؛ شـــاید از زمانـــی کـــه «عمـــو مازیـــار» در منطقـــه «فرحـــزاد» طبـــس یـــا عباس برزگر در روســـتای «بزم» اســـتان فارس خانهشان را اختیار چند گردشگر خارجی گذاشـــتند. چه خوش شانس بود عباس برزگر کـــه میهمانـــان آلمانـــیاش از ته دیگ غذایشـــان عکســـی گرفتنـــد و توی فیسبـــوک گذاشـــتند. چنـــد روز طـــول نکشید که از کشورهای دیگر هم برایشان میهمان آمد و در چشم به هم زدنی کار چنان باال گرفت که حاال گردشگر آلمانی و فرانســـوی و انگلیســـی باید از چند ماه قبـــل، جـــا رزرو کنـــد و بیصبرانه منتظر نوبتشبماند.

بـــرای فرنگیهـــا زندگـــی چنـــد روزه در خانههـــای روســـتایی خشـــت و گلی آنقدر جذاب اســـت که بهگفته مسئوالن گردشـــگری کشـــور، تعـــداد بســـیاری از آنهـــا ترجیـــح میدهند اقامتشـــان در خانههای بومگردی باشد.

«واحـــه» در بافت تاریخی یزد یکی از معدود مناطق خشـــت و گلی دنیاست کـــه هنـــوز زندگـــی در آن جریـــان دارد. وقتی وارد کوچه پسکوچهها میشـــوید، حـــس میکنیـــد پرتتـــان کردهانـــد به چنـــد صد ســـال قبـــل؛ کوچههـــای پیچ در پیـــچ با دیوارهای سرتاســـر خشـــت و گل و داالنهـــای تـــو در تـــو و بادگیرهای خوشتراش که به یکباره جلوی چشمتان سبز میشود.

اهالـــی واحـــه کـــه یکـــی از محـــات «فهـــادان» اســـت بیاغـــراق بیشـــتر از یزدیهـــا گردشـــگر خارجـــی میبینید. گردشگرانی که یکســـره درحال عکاسی و گشـــت وگذار در بافـــت تاریخی و البته منحصر بفـــرد ایـــن منطقهانـــد. فصل زمســـتان برای آنها بهترین فصلی است که میتوانند با هزینـــهای اندک روزهای بیشـــتری را در یـــزد و کویـــر اطرافـــش بگذرانند. حتی خودشـــان هم معترفند که ایـــران کشـــور ارزانی برای آنهاســـت، چراکـــه هزینه اقامت، حمل و نقل و غذا نسبت به کشورهای دیگر پایین است.

چند سالی است تعداد اقامتگاههای بومگـــردی در محلـــه فهـــادان رو بـــه افزایـــش اســـت و دلیلش هم اســـتقبال گردشـــگران داخلی و خارجی از اینگونه اقامتگاههاســـت. همـــراه بـــا زوج جوان ایتالیایی کـــه چند روزی اســـت وارد یزد شـــدهاند و از در و دیوار و بادگیرها عکس میگیرند، به یکی از این اقامتگاهها ســـر میزنیـــم. خانهای بـــزرگ بـــا دو حیاط بیرونـــی و اندرونـــی و اتاقهایـــی که دور حوضهـــای نـــه چنـــدان بـــزرگ آدم را یاد فیلم پدر ســـاالر میاندازد. قســـمت شـــمالی حیاط، ایـــوان بزرگی اســـت که وســـط آن کرســـی بزرگـــی گذاشـــتهاند و چند گردشـــگر خارجی هم به پشـــتیها تکیه زدهانـــد و پاها را زیر پاس کرســـی دراز کردهانـــد. زوج ایتالیایی هم که انگار بـــه تکنولوژی جدیدی دســـت پیدا کرده باشـــند، به دوستانشـــان میپیوندند. با خودم میگویم چه حکمتی است که ما ادای امروز آنهـــا را درمیآوریم و آنها در لذت دیروز ما غرق میشوند؟

مـــرد جوانی کـــه لباس ورزشـــی تیره رنگ به تن کرده، بهتصـــور اینکه ما هم خارجی هســـتیم انگلیســـی با ما ســـام و احوالپرســـی میکنـــد. وقتـــی جوابش را فارســـی میدهیـــم جـــا میخـــورد. به او میگویـــم خبرنـــگار هســـتیم و درباره اقامتگاههـــای بومگـــردی و اســـتقبال خارجیهامیپرسم.

اکبـــر خانجانـــی، مدیر ایـــن اقامتگاه است، مرد خوشرویی که بهگفته خودش دو ســـالی اســـت اینجـــا را راه انداخته. او پیش از اینکـــه درباره اقامتـــگاه توضیح بدهـــد از ورودش بـــه ایـــن کار برایمـــان میگویـــد: «نزدیـــک 3 ســـال پیش توی کار رســـتورانداری و کافی شاپ بودم. به دالیلی بیرون آمدم و 6 – 5 ماه بهدنبال کار جدیدی میگشـــتم و شـــغلهایی را که به ذهنم میرســـید تجزیـــه و تحلیل میکردم تا اینکه یکی از دوستان نزدیکم به من پیشنهاد داد اقامتگاه بومگردی راه بیندازم. استدالل او این بود که با توجه به اینکه به خانـــهام میهمانان زیادی رفت و آمـــد دارند و آدم خوشـــرویی هســـتم میتوانم از پس چنین شغلی بربیایم.

ایـــن ایـــده ذهنـــم را مشـــغول کرد و بـــا اجـــاره ایـــن خانه کـــه ســـالها خاک صمیمانه ما تعجب میکنند و میگویند با خاطرهای خوب ایران را ترک میکنند. آنهـــا از اســـتراحت در چنیـــن اماکنی که تاریخی هســـتند، از شـــبهای پرســـتاره کویر و سکوت عجیب آن لذت میبرند. من مســـافرانی داشـــتهام که به دوستان یا مســـافران دیگر ســـفارش کردهاند که به یـــزد بیایند و برای چنـــد روز در چنین اقامتگاههایـــی بمانند یا اینکـــه برای بار دوم و سوم به یزد آمدهاند.

البته اگر کســـی که اقامتگاه بومگردی راهاندازی کرده، نتواند با مســـافر ارتباط ما هیچ برنامهای در طول این چند ســـال نداشتهایم که وقتی گردشگر وارد فرودگاه، راهآهن یا ترمینال شـــد، چه ماشینی آنها را بـــه هتل یـــا اقامتـــگاه برســـاند. همین طور باید به تعدادی از رانندگان تاکســـی آموزش بدهیم که با یک گردشگر چگونه صحبت و رفتار کنند. درعوض متأسفانه شـــاهدیم که برخی رانندگان پول زیادی از گردشـــگر میگیرنـــد و آنهـــا را بخوبـــی راهنمایـــی نمیکنند. از طرفـــی خیلی از مردم ما حتی با کلمات کلیدی و پرکاربرد انگلیسی آشنایی ندارند تا اگر گردشگری نیاز به کمک داشـــت، بتوانند او را درست راهنمایی کنند. اما مورد دیگری که خیلی مهم است نبود رســـتورانهایی است که غذای سبز یا به قول معروف غذای بدون گوشـــت به مشـــتری ارائه کنـــد. بهجرأت میتوانم بگویم هیچ رســـتورانی را سراغ نـــدارم که غذای غیرگوشـــتی مخصوص مشتریهایسبزیخوارداشتهباشد.»

بهگفتـــه اکبـــر خانجانـــی بیشـــترین جذابیت اقامتگاههـــای بومگردی برای گردشـــگران خارجی تجربه زندگی چند روزه در خانههـــای قدیمـــی، اســـتراحت زیر کرســـی، کویرگـــردی و قـــدم زدن در محات تاریخی یزد است. آنها به هرجا که میروند، عکس و فیلم میگیرند و در اختیار سایر مســـافرانی که قصد سفر به ایران دارند، میگذراند.

هنگام خداحافظی یکی از گردشگران چینـــی که تـــازه متوجـــه شـــده خبرنگار روزنامه هستم با زبان انگلیسی میگوید که همه چیز یزد خوب است جز سرعت اینترنتـــش. میگویـــد ســـرعت اینترنت در چین قابل مقایســـه با ایران نیســـت. بنویسید سرعت اینترنت بهتر شود.