دیدار حریری با شاه سعودی پس از استعفای جنجالی
آیا ریاض پروژه مداخله و مهره چینی در سپهر سیاسی و انتخابات پارلمانی لبنان را کلید زده است
گروه جهــان / روز گذشــته هواپیمای خصوصی ســعد حریــری، نخســتوزیر لبنان برای نخستین بار پس از استعفای جنجالبرانگیــز او که در خاک عربســتان انجــام شــد، در فــرودگاه ریــاض بر زمین نشســت. این ســفر تنهــا یــک روز پس از آن انجــام شــد که نــزار العلوال فرســتاده عربســتان ســعودی طــی ســفر خــود به بیــروت، روز دوشــنبه از طرف محمد بن ســلمان، ولیعهد عربستان، حریری را به ریاض دعوت کرد.
بــه گــزارش «ایــران» بــه نقــل از خبرگــزاری الجزیــره، العلوال که از ســوی ولیــد الیعقوب، ســفیر تازه آل ســعود در لبنانهمراهیمیشد،حاملپیامدعوت ولیعهد عربستان بود تا نشان بدهد پس از ماجــرای نوامبــر گذشــته و اســتعفای ناگهانی حریــری، اوضاع میان دو کشــور «فوقالعاده» اســت. نوامبر ســال پیش، پس از آنکه ســعد حریری به درخواست مقامهایعربستانبهاینکشورسفرکرد، ناگهان بــا حضور در تلویزیون عربســتان اســتعفای خــود را از خاک ریــاض اعالم کرد. این اســتعفا با بهــت و حیرت مردم لبنــان روبــهرو شــد و مقامهای سیاســی کشــور خواهان بازگشت فوری حریری به کشــور شــدند. تأخیر در بازگشت حریری بــه کشــورش، باعث شــد ناظــران گزینه گروگانگیری یا بازداشت حریری را مطرح کننــد. باالخره پــس از کــش و قوسهای فــراوان در حالــی کــه عربســتان تحــت فشــارهای بینالمللی قرار گرفته بود، در شرایطی که خانواده حریری همچنان در عربستان حضور داشــتند، او به کشورش بازگشــت. با وجــود این او فوراً اســتعفای خود را پس گرفت تا حدس گروگانگیری خــود را تقویــت کند. پــس از ایــن رویداد بود کــه روابط دو کشــور با بحــران روبهرو شــد. به گزارش «ایران» بــه نقل از پایگاه خبری النهــار، صبح روز گذشــته حریری با استقبال نزار العلوال، ولید البخاری یکی از مقامهای ســعودی و فوزی کباره سفیر لبنــان در عربســتان، وارد ریــاض شــد او دیروز با پادشاه عربستان دیدار کرد و قرار اســت با محمد بن ســلمان نیــز دیداری داشته باشــد. گفته میشود سعودیها با دعوت از ســعد حریری بــه ریاض تالش میکنندازاوبهدلیلرویدادهایچهارماه پیش دلجویی کنند و او را برای همکاری با ریاض و انسجام با گروههای دیگر همسو با آن ترغیب کنند. ■ تالش عربســتان بــرای ترمیــم روابط با لبنان
در حالی که تنها سه ماه به انتخابات پارلمانی لبنان زمان باقی مانده اســت، بســیاری از تحلیلگــران و رســانههای لبنانــی ســفر حریری بــه عربســتان را در جهت تقویت نفوذ و اثرگذاری عربستان در ایــن انتخابات دانســتهاند. به گزارش «ایــران» بــه نقــل از خبرگــزاری آناتولی، یکی از سیاستمداران لبنانی که نخواسته نامــش فاش شــود، معتقد اســت ســفر فرســتاده آل ســعود بــه بیــروت حامــل پیامهــای روشــنی دربــاره ترمیــم روابط سیاســی دو کشــور اســت. او در ایــن بــاره افزود: «این نشــانههای مثبت در جریان دیدارهای العلوال در لبنان بویژه با میشل عون، ســعد حریری و نبیه بــری، رئیس پارلمان لبنان دیده شــده اســت. همین کــه مقامهای لبنــان حاضر بــه پذیرش فرســتاده آل سعود شــدهاند و این دیدار شکل گرفته اســت، خود نشانهای روشن از بهبــود روابــط دو طــرف اســت. بعدتر هم که شاهد دعوت حریری به عربستان بودیــم که آن هــم تأکیدی بر این اســت کــه دو طــرف خواهــان برقــراری ارتبــاط مؤثرتر هســتند، البته عربســتان اینگونه فکر میکند که ماجرای ماه نوامبر تأثیری در روابطــش با مقامهای لبنان نداشــته اســت». العلــوال روز دوشــنبه بالفاصلــه پس از ورودش به بیروت، با میشل عون، حریــری و ســمیر جعجــع، رئیس حزب القوات اللبنانیه و روز سهشنبه با «بری» و دیگر مسئوالن لبنانی دیدار کرد، دیداری که به زعم العلوال موفقیتآمیز و مثبت بود. ■ پروژهدخالتدرانتخاباتلبنان اقدامهــای اخیــر پادشــاهی آل ســعود بــرای بهبــود روابطش بــا بیــروت، برای ناظران تفســیری جز توســعه دخالتش بــر انتخابات پارلمانی آتی لبنــان ندارد. عدهای از سیاستمداران لبنان معتقدند عربســتان در تالش است تا گروههای 14 مــارس را که با سیاســتهای عربســتان همســو بودند بار دیگر گرد هم آورد تا با نفوذ حــزباهلل در پارلمــان مقابله کند، حتی شنیدهها حاکی از این است که یکی ازمهمتریناهدافعربستانازفرستادن نماینــدهای بــه بیــروت هم همیــن بود. بویژه که این ســفر تنهــا یک هفته پس از آن انجام شــد که ســید حســن نصراهلل، دبیــرکل حــزباهلل لبنــان فهرســت انتخاباتی حزباهلل را اعالم کرد. العلوال طــی ایــن دیــدار، بــا رهبــران احــزاب و گروههای سیاسی متعددی دیدار کرد که ویژگی مشترک آنها نزدیکی نسبیشان به عربستان سعودی بود. به همین دلیل اســت که به نظر میرسد دیدارهای غیر رســمی العلوال در بیــروت بازتاب هدف دوم او از ایــن ســفر یعنــی متحــد کردن جریان موســوم بــه 14 مارس در آســتانه انتخابات پارلمانی لبنان بود، زیرا بیشتر مقامهایی که العلوال به دیدار آنها رفت از شــخصیتهای اصلــی ایــن جریــان هستند. برخی منابع آگاه اعالم کردهاند که فرســتاده عربســتان به ایــن چهرهها گفته کــه در برهــه حســاس کنونی، حل اختالفهــا و کاهــش تنــش و تقویــت اشــتراکها، نیازی اســتراتژیک است که اگــر بــه آن توجــه نشــود، انتخابــات آتی را تبدیــل به شکســتی تمــام عیــار برای ایــن جریان میکنــد. جریــان 14 مارس، ائتالفــی اســت کــه پــس از تــرور رفیــق حریری نخستوزیر پیشــین لبنان و پدر سعد حریری در سال 2005 شکل گرفت کهبانظامسوریه،سیاستهایحزباهلل و حضــور آن در ســوریه مخالــف اســت و در عــوض بــا سیاســتهای عربســتان هماهنگــی زیــادی دارد، امــا با گذشــت زمــان از قــدرت و انســجام ایــن حــزب کاسته شد و رقابتهای درونی آن شیرازه جریــان را از هــم جــدا کــرد. انتخابــات ریاستجمهوری ســال گذشته لبنان که باعث روی کار آمدن میشل عون نزدیک به حزباهلل شد، شکست سنگینی برای حامیــان جریــان 14 مــارس بــود. عــون یکــی از چهرههــای نزدیک بــه جریان 8 مارس لبنان اســت کــه نقطهنظرهایش درســت روبهروی جریــان 14 مارس قرار میگیرد. عربستان با آگاهی از این اوضاع در تــالش اســت تا بــا جــذب چهرههای 14 مــارس و حمایــت از آنهــا، بیشــتر از همیشــه در فضای سیاسی لبنان حضور مؤثری داشــته باشــد. بــه گــزارش ایرنا، تالشهای عربســتان برای ایجــاد اتحاد میان نیروهای جریــان 14 مارس از چند هفته پیش و با مدیریت سفیر عربستان در بیــروت کلید خورده اســت، اما ظاهراً تاکنــون نشــانهای از تغییــر در وضعیت تشــکیالتی ایــن جریــان دیــده نشــده اســت، البته بــاز هم نمیتوان شکســت عربستان را در پیشبرد نقشهاش قطعی دانســت؛ناظران معتقدنــد اکثریــت کرســیهای پارلمــان لبنــان متعلــق به حــزباهلل اســت زیــرا ایــن جریــان از انسجام بیشتری برخوردار است. از طرف دیگــر، منابعــی در گروههــای ۴1 مارس بــه خبرگــزاری آناتولی گفتنــد: «تمامی اخباری که درباره فشــار عربســتان برای گردهــم آوردن مجــدد ایــن گروههــا در انتخابــات و ورود به آن در قالب لیســتی مشترک مطرح شده، غیرمنطقی است، زیرا هــر حزب مالحظــات انتخابی خود را دارد.» ایــن تحــرکات در حالی صورت میگیــرد کــه هنــوز وضعیــت ائتالفها مشــخص نیســت و ایــن جریــان هیــچ چارچــوب مشــخصی بــرای حضــور در انتخاباتندارد.
■ ســعودیها با دعوت از ســعد حریری به ریاض تالش میکنند از او به دلیل رویدادهای چهار ماه پیش دلجویی و او را برای همکاری با ریاض ترغیب کنند. ■ عربستان در تالش اســت تا گروههای 14 مارس را که با سیاستهای عربستان همسو بودند، بار دیگر گرد هم آورد تا با نفوذ حزباهلل در پارلمان مقابله کند. ■ باگذشتزمانازقدرتوانسجامجریان41 مارسکاستهشدهورقابتهایدرونیآنشیرازهجریان را از هم جدا کرده است. ■ ناظران معتقدند اکثریت کرســیهای پارلمــان لبنان متعلق به حزباهلل خواهــد بود. زیرا این جریانازانسجامبیشتریبرخورداراست.