ضربان توسعه در قلب صنعت ایران
ظرفیت ها و موانع رشد یک استان استراتژیک در گفت و گو با محسن مهرعلیزاده ، استاندار اصفهان
اصفهان-سمیهمسرور/استان اصفهان بهدلیــل موقعیــت جغرافیایــیاش در کشوروقرارگرفتندرمرکزایران،همیشه بهعنوان استان استراتژیک مطرح بوده اســت. از ســوی دیگــر داشــتن بیــش از ۹هــزار واحــد صنعتــی در این اســتان و 8۷ مصوبه احداث شهرک صنعتی که 0۷ مصوبــه آن اجرایی شــده، بهعنوان اســتان صنعتــی رتبــه یــک کشــور را در اختیار دارد و بر اهمیت آن افزوده است. مدیریت کالن اســتان اصفهان با توجه بــه فرصتهــا و تهدیدهای موجــود در این اســتان راه سخت و دشواری را پیش رو دارد؛ امــا ایــن بار دولت بــرای بهبود شرایط،دستبهانتخابهوشمندانهای جهت انتصاب مدیریت ارشــد اســتان اصفهــان زد و «محســن مهرعلیــزاده» را بــرای ایــن مســند برگزیــد. وقتــی نام «محسنمهرعلیزاده»بهعنواناستاندار اصفهان اعالم شــد، خیلیها متعجب شدند و این پرســش مطرح شد که چرا استاندار بومی انتخاب نشــده است. در آن زمان «رحمانی فضلی»، وزیر کشور جواب داد، دولت دوازدهم قصد دارد از استانداران غیربومی استفاده کند. شاید جوابوزیرکشوربرایعدهایقابلقبول نبــود، اما عملکرد اســتاندار اصفهان تا این لحظه نشان داده که انتخاب بهجا و شایستهای برای اصفهان صورت گرفته است.موضوعهاییمانندتوسعهورشد اقتصادی، گردشگری، اشتغال و محیط زیستزمینهگفتوگویروزنامهایرانبا استانداراصفهانرافراهمکرد. ■ ارزیابی شــما از استان اصفهان، قبل از ورود بــه ایــن اســتان چه بــود؟ و چه برنامههاییبرایآندارید؟ باید گفت ظرفیتهای استان اصفهان متفــاوت و البته زیاد اســت. این اســتان از بعــد صنعتــی و گردشــگری قابلیت توســعه خوبــی دارد و بهدلیل مرکزیت آن درکشور با توجه به اینکه شمال کشور را به جنوب، شرق را به غرب و برعکس متصلمیکند،درحملونقلجادهای، هواییوریلینیزقابلیتتوسعهفراوانی دارد. در نتیجــه، تأسیســاتی مانند بندر خشــک و باراندازهــای بــزرگ میتواند در ایــن منطقــه بهعنــوان مبانــی ایجاد اشــتغال جدید مطــرح باشــد. البته در کنار اینها کشــاورزی همچنــان بهعنوان یــک ظرفیــت و قابلیــت برای توســعه اقتصادی و اشــتغال مطرح است؛ که از بخشــی از آن استفاده شــده وبا توجه به محدودیــت آب، بخشهــای دیگــر آن میتوانــد بــا روشهای نوین کشــاورزی و آبیــاری مــورد اســتفاده قرارگیــرد. بــا توجه بــه محدودیت منابع آبی موجود در اســتان اصفهــان بایــد با اســتفاده از روشهــای نویــن آبیــاری کــه مصــرف آب در آنها بهینه و اندک اســت از ســایر بخشهای کشــاورزی بهرهبرداری کرد. در نتیجه در ایــن زمینهها میتوانیم در ایجاد اشتغال و توســعه اقتصاد استان کارکنیم. ■ اولویتدوم،محیطزیست مســأله دوم اســتان، محیــط زیســت اســت. اصفهــان مثل هر کالنشــهری با خودروهای سبک و سنگین، بویژه تردد کامیونهــا و اتوبوسها برای آمد وشــد نیروهــای کار و محصــوالت صنعتــی مواجه است که ســبب افزایش آلودگی نیز شده است. خوشبختانه مطالعهای در سال 2۹ انجامشده که به نظرم دقیق است، زیرا هم آالیندهها خوب شناسایی شــده و هــم روی چگونگــی برطــرف کــردن آنهــا مطالعه شــده، امــا به نظر میرسدتمرکزخاصیبرایازبینبردن آالیندگیهــا نبــوده اســت. در مجمــوع کارهایی که میتوانســتند انجام بدهند را ندادنــد. مثالً نوســازی ناوگان حمل و نقل درون شهری، وضعیت تاکسیها و موتورسیکلتها،تنظیمکارموتورخانهها و جایگزینی حمــل ونقل عمومی کالن مثل مترو، قطارهای محلی و قطارهای بین حومه شــهری و شــهرهای نزدیک اصفهــان مثل بهارســتان، فوالدشــهر، مجلســی و حتی شهرستانهایی مانند نجفآبــاد کــه روزانــه 20 درصــد ایــن جمعیــت به اصفهان آمد وشــد دارند، تردد حتی ســواری و اتوبوس اگر تبدیل شــود به قطــار محلــی و متــرو میتواند بــار آالیندگــی و ترافیــک را کــم کنــد. از طرفــی الــزام کارخانههــا بــرای انجــام اقدامهای اساســی میزان فیلتراســیون دستگاههایشان انجامنشده که اگر روی اینمسائلبهصورتجدیتمرکزکنیم میتوانیم بخش قابل توجهی از میزان آالیندگیهای زیستمحیطی و آلودگی هــوا را کاهش دهیــم. در این زمینه باید بخش خصوصی به ناوگان حمل و نقل عمومی وارد شــود تا هم استانداردهای جهانــی رعایــت و هــم نــاوگان حمل و نقل عمومی نوسازی شود. درخصوص توسعه مترو هم باید با فراخوان بخش خصوصــی در راســتای افزایــش تعداد واگنها اقدام کرد. ■ اولویتسوم،اشتغال حوزه اشــتغال به 2 حــوزه قبلی ربط پیدا میکنــد. مثــالً در نقــاط غــرب اصفهان خاســتگاه صنعتی زیاد است، یک شکل آن این است که به اشتغال فکر میکنیم و همانجا در بخش گردشگری بهصورت متمرکــز کار میکنیــم، قصــد تأســیس منطقه گردشــگری در غرب اســتان مثل ســمیرم، کاشــان، آران و بیدگل، در شرق اصفهــان مثــل نائیــن و خــور و بیابانک، اردستان و خالصه کل استان داریم. روی پروژههای بوم گردی هم خیلی کارکردیم که هم به توسعه اقتصادی استان کمک میکند و هم باعث اشتغالزایی میشود. طرحهــا و ایدههایی اســت کــه روی کاغذ اســت و درصدد اجرای آن هســتیم اگر با این وضعیــت پیش برویم، طی 4 ســال میتوانیــم بــه نســبت 0۳ تــا 5۳ درصد اشــتغال در زمینه گردشــگری، 45 تا 50 درصــد در صنعــت و 25 درصــد هــم در کشاورزیایجادکنیم. ■ با توجه به اینکه زمان زیادی نیســت که به استان اصفهان آمدهاید، برآوردی از میــزان و درصــد رشــد اقتصــادی و فرهنگیواشتغالدارید؟ در زمینههای اقتصادی آمار کمی داریم، اما در کل به لحاظ صنعتی بودن، استان
اصفهــان همیشــه رشــد اقتصــادیاش از میانگیــن کشــوری درصــدی باالتــر اســت و بایــد بتوانیم ایــن را حفظ کنیم. تولید ناخالص ملی اصفهان نســبت به جمعیتش باالتر از کشــور است، بدیهی اســت چرا کــه در کشــور، مناطق محروم زیــادی داریــم کــه در آن ســرمایهگذاری نشــده و معمــوالً در حد پایینتــری قرار دارند، اما در اصفهان سرمایهگذاریهای خوبی انجامشــده که نباید به آن بسنده کنیم بلکه باید با توجه به استعدادهای تاریخــی موجــود و بالقــوهای کــه در این اســتان وجود دارد سهم بارزی از توسعه اقتصــادی کشــور را در اســتان برداشــت کنیم.. ■ بــا توجــه بــه صنعتــی بودن اســتان اصفهان چه برنامــهای برای این بخش دارید؟ اصفهــان در بعــد صنعــت بــا بیــش از 8هــزار واحــد صنعتــی کــه 800 واحــد آنهــا واحدهــای صنعتــی بزرگ اســت، در زمینــه اشــتغال جایگاه ویــژهای دارد، امــا لزومــاً برای اشــتغال نمیشــود روی صنایــع بــزرگ متمرکــز شــویم؛ بویــژه
اینکه با مســأله کمآبی مواجهیم و هیچ صنعتی نیست که به آب وابسته نباشد؛ بنابرایــن بنگاههــای کوچک که نیــاز آبی کمتــری دارند را باید مدنظــر قرار دهیم. دیــدگاه مــن در ایــن زمینــه فــرق دارد و این نیست که هرکســی از راه برسد به آن مجوز فعالیت صنعتی دهیم. این روش تضمینی برای بقای شغل نیست و باید با رویکرد مشــخص مثالً رویکرد توسعه اقتصاد در اخذ مجوزهــای صنعتی وارد عملشویم. ■ منتظر باز شــدن آب زاینــدهرود برای قبــل از نــوروز یــا در تعطیــات نــوروز باشیم؟ برای قبل از نوروز و حتی خود نوروز خیر، امابعدازآناحتماالًشاهدبازگشاییسد زاینــده رود و جــاری شــدن آب خواهیــم بود. این تصمیم نیز به خاطر این اســت که بارندگی کنونی نســبت به ســال قبل 85 درصد کاهش داشته و تنها 51درصد بارندگــی ســال گذشــته را داشــتهایم. نســبت بــه میانگیــن 40 درصــد ســال گذشته فقط 8 درصد بارندگی داشتیم. بــا این حــال امیدواریــم در ایــن روزهای
باقیمانده تا بهار بارندگی خوب باشــد، امــا پیشبینیهــا نشــان میدهد خیلی نباید منتظر بارندگیهای خوب و به تبع آن جاری شدن آب در زاینده رود تا نوروز باشیم. ■ بــرای ایجــاد نشــاط بیــن مــردم چــه برنامههاییدارید؟ بارهــا گفتهام برخــی اوقات خودمــان را بیخود محدود میکنیم. در اســالم و در شــرع هیچ گاه با شادابی، خنده، شوخی و تفریح مخالفت نشــده اســت. نه تنها منع نشــده بلکه مکرر به این امر توصیه شده، اما متأسفانه به دالیل بافت سنتی و بهدلیــل اینکه برخی از افکار نادرســتی کــه در جامعــه وجــود دارد وهمچنــان ایــن دیدگاه را جــاری میکند؛ مردم فکر میکننــد خندیدن، نشــاط، لباس خوب پوشــیدن، تــوی پــارک گشــتن، ســینما، تئاتر و موسیقی منع شده و باید بنشینند کنج خانه. این تفکرات افســردگی ایجاد میکند. از ســوی دیگر آب زایندهرود هم خشکشــده و این مــردم که یکعمر در داستانها، موسیقی فولکلور و خاطرات بزرگترهایشــان بــا جریــان آب زندگــی
کردند اآلن از نبودش رنج میبرند. پس باید به نشاط اجتماعی بها داده شود. ■ اعتقاد به استفاده از نیروهای جوان و تحصیلکردهدارید؟ ایــن موضوع بویــژه در حــوزه جوانان آن قــدر بــرای مــن حائزاهمیــت اســت کــه شورای مشورتی جوانان را تشکیل دادهام و معتقدم جایگاه این شــورا، مشاورهای، تصمیمســازی و کادرســازی اســت و بــا ارائــه فکرهــای پختــه وعملیاتــی، در تصمیمگیریها از آنها استفاده میشود. بــه جوانــان اعتمــاد کــردهام و موفق هم بودم و هماکنون نیز بســیاری از معاونان وزیران و مدیران ارشــد از افرادی هســتند که اینجانــب با اعتقاد بهجوانــان؛ از آنان در مناصــب مختلف اســتفاده و فرصت رشــد را بــرای آنــان فراهم کــردم. هرچه بدنه اجرایی جامعه نخبهتر و باهوشتر و دارای ذهن باز باشند؛ وضعیت بهتری را شــاهد خواهیــم بــود و یکــی از اهــداف تشــکیل این شــورا انتخاب نیروها و رشد آنها و ورودشــان بــه بخشهای مختلف است تا بدنه اجرا و بدنه دولت بهصورت متجانسرشدکند.