صادرات نفت ایران کاهش نیافته است

بر اساس برنامهریزیهای انجام شده در شرکت ملی نفت ایران، امسال میانگین صـــادرات نفت خام کشـــور 2 میلیون و ۰۳۱ هزار بشکه در روز و میزان صادرات میعانـــات گازی نیز ۰۳4 هزار بشـــکه در روز خواهـــد بود؛ یعنـــی مجموعاً رقمی در حدود 2 میلیون و ۰6۵ هزار بشکه در روز. برخـــی از خبرگزاریهای خارجی با استناد به منابع ثانویه اعام کردهاند که صادرات نفت ایـــران به کمترین میزان طی دو سال گذشـــته افت داشته. علت آن هم فشـــارهای امریکا به مشـــتریان نفت خام و میعانات گازی ایران است. اما آیا این خبر مستند است؟ اگر کاهش صادرات نفت خام و میعانات گازی رخ داده، علت چیست؟

یک منبع آگاه که تمایلی به ذکر نام خـــود نداشـــت، در این باره اعـــام کرد: «میانگیـــن صـــادرات نفت خـــام ایران نه تنها نســـبت به ســـال گذشته کاهش نداشته بلکه بیشـــتر هم شده است. اما ممکن است که گزارشهای آماری یک ماه کمتر از میانگین و ماه دیگه بیشـــتر باشـــد.» او در مورد صـــادرات میعانات گازی نیز توضیح داد: «امسال میانگین صـــادرات میعانـــات گازی ۰۳4 هـــزار بشکه در روز اســـت و االن در ماه مارس میادی پاالیشگاه ســـتاره خلیج فارس میانگین ۰۰2 هزار در روز میعانات گازی تحویل و تبدیل به ارزش افزوده میکند. لذا ما محموله بیشـــتری بـــرای افزایش صادرات نداریـــم و کاهش صادرات آن بهدلیل موجود نبودن محموله است نه عدم بازار فروش و فشـــارهای امریکا به مشتریان.»پاالیشگاهستارهخلیجفارس که فاز اول آن در بهار امسال و اخیراًواحد تقطیر ردیـــف دوم آن بـــه بهرهبرداری رسیده امسال برای نخستین بار به جمع متقاضیان داخلی میعانات گازی کشور پیوست. با راهاندازی واحد تقطیر ردیف دوم پاالیشـــگاه میعانـــات گازی ســـتاره خلیجفارس،ازحجمصادراتمیعانات گازی بـــه کره جنوبی کاســـته و بر حجم تخصیـــص خوراک بـــه این پاالیشـــگاه افزوده شـــده اســـت. پاالیشـــگاه ســـتاره خلیج فارس هماکنون بیش از ۰۰2 هزار بشـــکه در روز میعانـــات گازی بهعنوان خوراک دریافت میکند. این پاالیشـــگاه در کنـــار مجتمـــع پتروشـــیمی برزویـــه هماکنـــون بزرگترین مصرفکنندگان میعاناتگازیدرکشوربهشمارمیآیند. بر اســـاس برنامه ششـــم توسعه، همه میعانات گازی تولیدی کشور که تا پایان این برنامه به یک میلیون بشـــکه در روز میرسد، صرف مصارف داخلی خواهد شد؛ از اینرو کاهش صادرات میعانات گازی به معنای افزایش مصرف داخلی و جلوگیری از خام فروشی است.

ناگفته نماند که شـــرکت ملی نفت در آغـــاز بـــه کار دولـــت یازدهـــم، ۵۷ میلیون بشکه میعانات گازی روی آب داشـــت که ایـــن رقم با اجـــرای برجام و تـــاش امور بینالملل شـــرکت ملی نفت ایران در دولـــت یازدهم به صفر رسید؛ کره جنوبی بزرگترین مشتری میعانات گازی ایران است. امیرحسین زمانـــی نیا معـــاون امـــور بینالملل و بازرگانـــی وزیـــر نفـــت نیز در حاشـــیه دومین کنگره و نمایشـــگاه بینالمللی اکتشـــاف و تولیـــد و پنجمیـــن کنگره و نمایشگاه بینالمللی صنعت حفاری ایران بـــه این موضوعات اشـــاره کرد و دربـــاره تقاضا بـــرای نفت خـــام ایران گفـــت: نفت همیشـــه مشـــتری دارد و ایران هنوز به استفاده از راههای خاقانه برای فروش نفت نیاز پیدا نکرده است.

همچنین رکنالدین جوادی، معاون هیدروکربوری وزیر نفت نیز اخیراً اعام کرد: «برای دســـتیابی به ظرفیت تولید هدفگذاری شده در پایان برنامه ششم توســـعه به میزان ۷,4 میلیون بشکه در روز و حفظ ســـهم ایـــران در تولید نفت در ســـازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپـــک)، با توجه به افت طبیعی تولید میدانهای کشـــورمان، نیازمنـــد ایجاد ســـاالنه ۰۰6 هزار بشـــکه ظرفیت تولید نفـــت هســـتیم.» مســـئوالن نفتـــی نیز بارهـــا عنوان کردهانـــد که صنعت نفت برای اســـتمرار تولید به میزان کنونی به ســـرمایهگذاری نیاز دارد، بنابراین بهتر اســـت با توجه به سهم حداقلی نفت از بودجه و مواجهه این صنعت با معضل تأسیسات فرســـوده، شرایط برای جذب سرمایه خارجی مساعد شود.

آنچـــه در خبرگزاریهـــای خارجـــی بیـــان میشـــود، بـــرآوردی اســـت که بر اســـاس آمار محمولههـــا و برنامههای کشـــتیها و بیمهها انجام میشـــود و با توجه به برنامههای مـــدون بلند مدت و کوتاه مدت ایـــران صحت ندارد. ایران ضمن پایبندی به توافـــق اوپک، بعد از برجام توانسته است تمام محمولههای تولیدی خـــود را صـــادر یـــا در داخل به مصـــرف برســـاند. ناگفته نمانـــد که در مجموع تولیـــد نفت خـــام و میعانات گازی کشـــور رقمی در حدود ۳ میلیون و ۰۰۹ هزار بشـــکه در روز اســـت. بخشی از این تولید به بازار آســـیا و بخشی به بازار اروپا صادر و مابقی آن در پاالیشگاههای کشور تبدیل به ارزش افزوده میشود.