گذر از « هنر واال» به «هنر عامه»

کنش خالقانه چیســـت؟ ســـؤالی اســـت که از میـــان این نمایشـــگاه گذر میکنـــد. در این نمایشـــگاه، مجموعهای از نقاشیها، طراحیها، تصویرســـازی کتابها، طرحهای گرافیکی، انیمیشنها، مجسمهها و انتشـــارات هنرمند برجســـته، علی اکبر صادقی، از ســـال 1340 تا 13۹6 نمایش داده شدهاند. صادقی، بیوقفه در پی بررسی فرمهای مختلف هنری بوده تا از این راه دانش جمعی ما را فعال کرده و فرهنگ دیـــداری ما بهعنوان یک ملت را گســـترش دهد. آثار صادقـــی که در چارچوب دو نظـــام کامالً متمایز از خط مشـــیهای فرهنگی و هنری خلق شـــدهاند، ایجادکننده خطوط فکری جدید در روابط طبقاتی و در دسترس بودن هنر ایران هستند. هم از طریق همکاری با مؤسساتی که هدفشان توسعه فرهنگی است و هم از طریق کار کردن در پروژههایی که صادقی خود سازماندهی آنها را به عهده داشته، او پیوسته در پی بیشتر کردن و افزایش دامنه مخاطبانش بوده است.

با تجدید و نو کردن تصاویر کتابهای حماســـی فارســـی و پرده-نقاشیهای قهوهخانهای و همچنین کتابهـــا و پویا نماییهای فرهنگی/ آموزشـــی، صادقی شـــرایط آشـــنای کنش خالقانه در چشـــم عموم را طی دهه0431، یعنی دوران سرنوشتســـاز مدرنیزم ایران، ترســـیم و تشـــریح کرد. وی با عادیســـازی شخصیتهای پهلوانی داستانهای حماســـی از طریق شوخطبعیهای ظریف و استفاده از سیستمهای رایج تصویرســـازی (کارت پســـتالها، آگهیهـــای تبلیغاتی و جلـــد کتابها) خود را بهعنـــوان هنرمندی معرفی کرد که بیشتر عالقهمند به هنر «عامه» است تا هنر «واال».

ایـــن نیاز و اشـــتیاق علیاکبـــر صادقی به هنر ریشـــه در خاطرات کودکـــی وی دارد، زمانـــی که او برای نخســـتینبار صحنههای پرده خوانی را در محلهشان قلهک تهران دید. شخصیتهای نقاشی شده روی پرده و نمایش حماســـی نقال برای او یادآور یک زمان و مکان متفاوت اســـت که در آن عناصر مختلف، بشـــدت عملکرد و آثار او را تحت تأثیر قرار میدادند. فضای پردهخوانی، یعنی نقاشـــی بهعنوان ابزاری بـــرای تصویرســـازی و قصه بهعنوان یک رســـانه و ابزار برقراری ارتباط، تشـــکیل دهنـــده بدنه اصلی آثار صادقی تا به امروز بودهاند.

آثار علی اکبر صادقی، ســـخاوتمندانه، در دســـترس و تا اندازهای بسیار دموکراتیک هستند و این یکی از مهمترین ویژگیهای هنر اوســـت. بههمین دلیل، تعدادی از اندیشـــمندان رشتههای مختلف اعم از مردم شناســـی، نمادشناســـی، اسطورهشناســـی و همچنین تاریخ هنر، نقد فیلم و نگارش هنر، آثار او را مطالعه و این آثار را بر حســـب رشـــتههای خود مورد تحلیل و بررســـی قرار دادهاند. همچنین تعدادی جلســـات نشســـت و بررسی در کنار این نمایشـــگاه برنامهریزی شده است تا به بررســـی جوانب دیگر آثار چنـــد وجهی علیاکبر صادقی بپردازند. تعدادی پردهخوانی توســـط نقاالن ســـنتی و معاصر به نمایش داســـتانهای پنهان در نقاشیهای حماسی صادقی خواهند پرداخت. تمامی این تحلیلها و نمایشها، ضمن رســـیدن به درک مشـــترکی از آثار صادقی، جوانب زندگی و آثار این هنرمند را روشنتر ساختهاند، هنرمندی که کارهای خالقانهاش راه حلی برای بقا و تداوم است.